الکتروتراپی | مزایا، هزینه، روشها، موارد کاربرد، معایب و سوالات رایج

از الکتروتراپی (Electrotherapy) چه می دانید؟ تا به حال به مزیت های الکتروتراپی فکر کرده اید؟ اکثر افراد چیزی زیادی از درمان های الکتروتراپی نمی دانند و با شنیدن اسم آن دچار وحشت، شک و تعجب می شوند. الکتروتراپی از روش های فیزیوتراپی و توانبخشی بوده که توسط دستگاه ها و متدهای مختلف انجام می شود. در این درمان فیزیوتراپیست جریان برق را به نواحی آسیب دیده بدن متصل می کند. نگران نباشید این جریان در صورتی که به درستی و کنترل شده اعمال شود، نه تنها هیچ ضرری نخواهد داشت، بلکه می تواند بسیار مفید واقع شود. در این مقاله شما را با الکتروتراپی، انواع آن، مزیت و معایب، هزینه و عوارض و همچنین آسیب هایی که توسط این روش درمانی بهبود یافته و درمان می شوند، آشنا می کنیم.

الکتروتراپی چیست؟

یکی از روش های درمانی که می تواند در خانه و یا در کلینیک فیزیوتراپی انجام شود، الکتروتراپی می باشد. در این روش از جریان الکتریکی کنترل شده ای استفاده شده و با اتصال آن به ناحیه آسیب دیده بدن، بافت ها تحریک شده و شروع به ترمیم شدن می کند. الکتروتراپی به دو حالت کلی انجام می شود:

1. استفاده از جریان متناوب: این روش معمولا گزینه بهتری بوده و بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد.
2. جریان مستقیم: استفاده از جریان الکتریکی و انتقال آن به بدن هیچ واسطه ای و به طور مستقیم که معمولا به ندرت انجام می شود.

الکتروتراپی برای چه افرادی لازم است؟

این روش درمانی به بهبود عوارض، آسیب ها و بیماری های بسیاری کمک می کند و مناسب افرادی می باشد که دچار عارضه های اسکلتی و استخوانی جدی شده اند و یا می خواهند از بروز آسیب های جدی تر جلوگیری کنند. افراد در سنین مختلف، افرادی که دچار شکستگی های شدید شده اند، افرادی که فعالیت های ورزشی حرفه ای و سنگین انجام می دهند و همچنین افرادی که در اثر ضربه، سوانح ورزشی و تصادف دچار آسیب در نواحی مختلف بدن از جمله پارگی رباط ها، تاندون ها و عصب ها شده اند و یا بعد از جراحی می خواهند به سرعت به فعالیت خود ادامه بدهند و عملکرد قبل خود را بدست بیاورند، به شرطی که شرایط خاص از جمله بیماری های قلبی عروقی، تومورهای بدخیم در ناحیه آسیب دیده و... نداشته باشند(واجد شرایط باشند) می توانند برای درمان از روش های مختلف الکتروتراپی استفاده کنند.

هزینه الکتروتراپی

هزینه الکتروتراپی در روش ها و تکنیک های متفاوت متغیر و متفاوت است. این هزینه به نوع درمان، شدت عارضه و تعداد جلسات لازم برای انجام الکتروتراپی بستگی دارد. معمولا دستگاه های بزرگ و پیشرفته تر نسبت به دیگر دستگاه ها هزینه بیشتری دارند.

مزایای الکتروتراپی

این روش درمانی توانبخشی مزیت های مختلفی دارد. این مزیت ها به دو بخش درمانی و کلی تقسیم می شوند. مزیت های درمانی الکتروتراپی عبارتند از:

1. تسریع در روند بهبودی ناحیه آسیب دیده و کاهش دوره نقاهت و درمانی
2. تقویت سیستم ایمنی بدن
3. بهبود عملکرد و افزایش دامنه حرکتی
4. تسکین درد
5. کاهش التهاب و تورم
6. افزایش گردش خون در بافت های آسیب دیده و تحریک و ترمیم آن ها
7. تحریک هورمون های ضد درد و تولید و ترشح اندورفین
8. بهبود گردش خون و افزایش سطح اکسیژن و انرژی در سلول ها
9. افزایش سوخت و ساز سلول های بدن
10. بهبود سریع زخم ها
11. .نسبت به درمان های تهاجمی ارزان تراست.
12. در مدت کمی بهبود مشاهده می شود.
13. ایمن و مطئن است.
14. عوارض خاصی ندارد.
15. در بسیاری از موارد نیاز به جراحی را برطرف می کند.

کاربرد های الکتروتراپی

این روش درمانی به بهبود بسیاری از آسیب ها و مشکلات و بیماری های (استخوانی- اسکلتی) پرداخته و به بهبود سریع بیمار کمک می کند. این آسیب ها و بیماری ها عبارتند از:

1. سندرم تونل کارپال
2. دردهای حاد و مزمن بعد از جراحی زانو
3. مشکلات و آسیب های زانو از جمله پارگی و آسیب مینیسک
4. آسیب های رباط ها و لیگامان ها
5. آسیب های نخاعی
6. کمر درد و درد عصب سیاتیک
7. آرتروز مچ پا
8. فلج شدن صورت
9. بعد از جراحی ستون فقرات
10. درد پا، التهاب آشیل
11. درد و آسیب های لگن
12. آرتریت روماتوئید
13. تنیس البو
14. شین اسپیلینت
15. درد مچ دست
16. تاندونیت و التهاب تاندون ها
17. فیبرومیالژیا

روش های الکتروتراپی

1. اولتراسوندتراپی

   یکی از روش های موثر و پر کاربرد الکتروتراپی، اولتراسوند تراپی می باشد. این روش درمانی توسط دستگاه اولتراسوند و با استفاده از امواج فراصوت انجام شده و اساس و پایه آن لرزش های مکانیکی می باشد. این لرزش ها توسط دستگاه اولتراسوند منجر به ایجاد صوت شده و در بدن منتشر می شوند. این تکنیک درمانی باعث افزایش گردش خون در بافت های آسیب دیده و در نهایت تحریک و ترمیم بافت های آسیب دیده نواحی مختلف بدن شده و به درمان بسیاری از عارضه ها از جمله فاشیا پلانتر و شانه یخ زده می پردازد.

2. مگنت تراپی

   یکی دیگر از روش های الکتروتراپی، روش درمانی مگنت تراپی می باشد. پایه و اساس این روش درمانی، ایجاد میدان مغناطیسی و افزایش سطح اکسیژن سلول های بدن می باشد. مگنت تراپی بیشتر برای درمان بیماری هایی از جمله آرتروزها و پارکینسون به کار می رود.

3. لیزرتراپی

   یکی دیگر از روش های رایج از درمان های الکتروتراپی، لیزرتراپی می باشد. در این روش فیزیوتراپیست با استفاده از اشعه و نور لیزر و تاباندن آن به ناحیه آسیب دیده بدن، به تحریک و ترمیم بافت ها می پردازد و باعث کاهش التهاب ناحبه آسیب دیده می شود. این روش درمانی سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و واکنش ایمنی را نیز افزایش می دهد.

4. تحریکات الکتریکی TENS

   تنس یا همان تحریک الکتریکی عصب ها از روش های درمانی موثر در درمان اکثر عارضه های بدن می باشد. در این روش با استفاده از دستگاه مخصوصی، جریان الکتریکی به داخل پوست و عصب های بدن انتقال پیدا کرده و شروع به تحریک بافت های آسیب دیده و ترمیم و بهبود آن می کند. این روش درمانی موجب تولید هورمون اندورفین و کاهش درد بیمار می شود. تنس از بهترین و رایج ترین وسایل الکتروتراپی برای اعمال جریان الکتریکی به ناحیه کمر می باشد. فیزیوتراپیست برای انتقال جریان الکتریکی از الکترودهایی استفاده کرده و آن ها را روی ناحیه دردناک و آسیب دیده بدن قرار می دهد و در نهایت به بهبود ناحیه آسیب دیده می پردازد.

معایب الکتروتراپی

این روش درمانی همانطور که دارای فواید بسیاری می باشد، معایبی نیز به همراه دارد. این معایب عبارتند از:

1. این روش درمانی برای همه افراد مناسب نیست.
2. ممکن است به تمدید دوره درمانی نیاز داشته باشد.
3. در صورتی که توسط متخصص ماهر فیزیوتراپیست انجام نشود، خطرناک خواهد بود.

امواج مختلف در الکتروتراپی

در روش های الکتروتراپی از امواج گوناگونی استفاده می شود که هر کدام از آن ها در ناحیه خاصی از بدن تاثیر گذاشته و موجب بهبود بیمار می شوند. این امواج عبارتند از:

1. جریان روسی: در این امواج فرکانس متوسط بوده و انرژی پالسی به طور متناوب به بدن منتقل می شود. این جریان موجب ترشح اندورفین نیز می گردد.
2. جریان تداخلی: IFC ، حالتی از موج های الکتریکی بوده که برای درمان دردهای شدید از آن استفاده شده و معمولا بعد از جراحی و آسیب دیدگی ها نیز از آن استفاده می شود. این امواج به راحتی و با شتاب بالایی از پوست عبور می کنند.
3. جریان مدوله: برای درمان دردهای آرنج، مچ پا، کف پا و دیگر نواحی کوچک در بدن از این جریان استفاده می شود. باید گفت این جریان شبیه به جریان تداخلی بوده و فقط در هنگام انتقال به بدن برای ترکیب فرکانس ها از یک کانال جداگانه استفاده می شود.
4. جریان دوگانه: دارای دو پالس بوده و شدت آن متناوب است. برای دردهای حاد و مزمن، همچنین تقویت عضلات، کاهش تورم و بهبود گردش خون مورد استفاده قرار می گیرد.
5. جریان میکرو: شدت آن کم بوده و برای ترمیم زخم ها مورد استفاده قرار می گیرد.(نسبت به دیگر جریان ها راحت تر و قابل تحمل تر است.)
6. ولتاژ بالا: استفاده از یک موج تک فاز با قطب مثبت و منفی به منظور کاهش تورم، تسکین درد و ترمیم زخم ها

عوارض الکتروتراپی

در حالت کلی روش های درمانی الکتروتراپی هیچ عارضه خاص و دائمی به دنبال ندارند. در صورتی که این روش ها توسط افراد غیر متخصص صورت بگیرد، ممکن است عوارض شدید و یا دائمی را به دنبال داشته باشد. در بعضی از افراد نیز عوارضی از جمله حساسیت های پوستی، درد، خارش و تورم موقتی اتفاق می افتد.

سوالات متداول

1. الکتروتراپی به بهبود چه عارضه هایی کمک می کند؟

   روش های درمانی الکتروتراپی به بهبود سریع عوارض گوناگون در بدن کمک کرده و باعث بهبود درد و تورم در نواحی آسیب دیده بدن می شود. این عوارض عبارتند از:
   1. انواع آرتروز ها
   2. دیسک کمر و گردن
   3. شانه یخ زده
   4. شکستگی ها و آسیب های ورزشی
   5. تاندونیت شانه
   6. درد در نواحی مختلف
   7. آسیب روتاتور کاف شانه
   8. خارپاشنه
   9. درد سیاتیک
   10. پیچ خوردگی ها
   11. درد پاشنه پا و کف پا
   12. آرتریت
   13. بورسیت
   14. سندرم تونل کارپال
   15. تنیس البو
   16. گلف البو
   17. تنگی کانال نخاعی
   18. بیماری های پوستی
   19. آسیب های بافتی
   20. آسیب های زانو
   21. گرفتگی و اسپاسم های عضلانی
   22. دکرون مچ دست
   1. زنان باردار
   2. افرادی که در قلب خود باتری دارند.
   3. افرادی که عفونت های شدید دارند.
   4. افرادی که دچار تومورهای پوستی بدخیم هستند.

2. الکتروتراپی برای چه کسانی مضر است؟

   روش های درمانی الکتروتراپی به دلیل استفاده از جریان الکتریکی و منتقل کردن آن به بدن می توانند در بعضی از افراد باعث ایجاد ناراحتی و عارضه های شدید و خطرناک شود. به همین دلیل بعضی از افراد شامل موارد منع الکتروتراپی شده و فیزیوتراپیست نباید این درمان ها را بر روی این افراد انجام دهد. این موارد عبارتند از:
   1. زنان باردار
   2. افرادی که در قلب خود باتری دارند.
   3. افرادی که عفونت های شدید دارند.
   4. افرادی که دچار تومورهای پوستی بدخیم هستند.