روماتیسم مفصلی (آرتریت روماتوئید) | علل، علائم، عوارض و درمانها

بخشی از آرتریت ها و بیماری های خود ایمن شامل آرتیت روماتوئید و یا همان روماتیسم مفصلی می شوند. این عارضه می تواند در سنین مختلف حتی در جوانی و به دلایل ژنتیکی و محیطی موجب ناراحتی افراد شود و در مفاصل و ارگان های مختلف بدن ناراحتی و اختلالاتی ایجد کند. در این مقاله شما را با نوع دیگری از آرتریت ها، به نام آرتریت روماتوئید (Rheumatoid arthritis) ، علائم، دلایل، عوارض و روش های تشخیص آن آشنا کرده و موثرترین روش های درمان آن را نیز به شما ارائه خواهیم داد.

روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید چیست؟

یکی از عارضه های مفصلی و خود ایمن که به صورت مزمن اتفاق افتاده و در آن سیستم ایمنی بدن اشتباها به سلول های خودی بخصوص سلول های سینوویوم مفاصل مختلف بدن حمله می کند، آرتریت روماتوئید یا همان روماتیسم مفصلی می باشد. این عارضه بیشتر به حالت قرینه اتفاق افتاده و مشکلات بسیاری برای بیمار ایجاد می کند و از آنجایی که اغلب مفاصل کوچک را درگیر می کند، به تدریج و با مرور زمان سبب تخریب مفاصل می شود. روماتیسم مفصلی می تواند به ارگان هایی از جمله چشم، قلب و ریه نیز آسیب وارد کند.

علل ایجاد آرتریت روماتوئید

این بیماری مزمن و خود ایمن می تواند به دلایل مختلفی در بدن اتفاق بیفتد و مفاصل مختلف بدن از جمله زانو، ران، مچ پا، مچ دست، شانه، آرنج، گردن و... را درگیر کند. برخی از عواملی که موجب بروز این بیماری می شوند، داخلی بوده و برخی دیگر از عوامل خارجی می باشند. به طور کلی ترکیبی از عوامل وراثتی و محیطی موجب وقوع این عارضه می شوند. در ادامه اصلی ترین و شایع ترین دلایل و عوامل بروز آرتریت روماتوئید را بررسی خواهیم کرد:

1. نقوص مادرزادی (وراثت)

   بیماری و مشکلات مادرزادی و همچنین نقوصی که به هنگام شکل گیری جنین در رحم مادر رخ می دهد، می تواند بعد از تولد نوزاد و در سنین بالاتر بخصوص دوره سالمندی منجر به بروز آرتریت روماتوئید یا روماتیسم مفصلی شود. همچنین ژنتیک و عوامل وراثتی (سابقه خانواده فرد) در ابتلا به این بیماری نیز می توانند احتمال ابتلای فرد به این عارضه را بیشتر کنند.

2. آسیب در سوانح مختلف

   تصادفات شدید، سقوط از ارتفاع، افتادن روی زمین، فعالیت های شدید و مکرر ورزشی، از جمله سوانحی هستند که می توانند موجب شکستگی و آسیب دیدگی استخوان های مفاصل مختلف بدن شوند. این آسیب ها به دلیل فشار و ضربه به مفاصل ایجاد شده و به مرور زمان منجر به بروز عارضه هایی همچون آرتریت روماتوئید می شوند.

3. افزایش سن

   یکی از عوامل موثر در بروز عارضه آرتریت روماتوئید یا روماتیسم مفصلی، بالا رفتن سن می باشد. فرد در دوران سالمندی دچار تحلیل رفتگی غضروف و مفاصل شده و ممکن است به بیماری های مختلفی از جمله پوکی استخوان نیز مبتلا شود، در نتیجه استخوان ها استحکام خود را از دست داده و سیستم ایمنی بدن نیز ضعیف می شود و با کوچکترین ضربه و فشار ممکن است، فرد دچار عوارض و ناراحتی های شدیدی شود که یکی از این عوارض آرتریت روماتوئید می باشد.

4. بیماری ها و آسیب ها

   عوارض و آسیب های مختلف در مفاصل مختلف می توانند به مرور زمان منجر به بروز عارضه آرتریت روماتوئید یا روماتیسم مفصلی شوند. شایع ترین این بیماری ها عبارتند از:

   1. بیماری های عفونی و ویروسی

      عفونت های مفصلی در مفاصل مختلف بدن که به دلیل عفونت زخم ها و جراحات جراحی اتفاق افتاده و یا به دلیل یک بیماری ویروسی ایجاد می شوند، می توانند به مرور زمان زمینه را برای عارضه آرتریت روماتوئید آماده کنند و موجب بروز این عارضه شوند.

   2. بد جوش خوردن و یا جوش نخوردن شکستگی

      در صورتی که مفصل در گذشته دچار آسیب و شکستگی شده باشد و استخوان ها به خوبی جوش نخورده باشند، ممکن است به مرور زمان این عارضه ایجاد شده و موجب ناراحتی بیشتر فرد شود.

   3. بیماری های هورمونی در زنان

      این مشکل و اختلالات هورمونی در خانم ها بیشتر مشاهده می شود و به همین دلیل می توان گفت زنان بیشتر از مردان به این عارضه مبتلا می شوند. اختلالات هورمون استروژن از جمله عواملی است که می تواند موجب روماتیسم مفصلی در زنان شود.

   4. اضافه وزن

      اضافه وزن بیش از حد و چاقی یکی از عوامل بروز بیماری های مفصلی بوده و خطر ابتلا به روماتیسم مفصلی و آرتروز را افزایش می دهد.

علائم آرتریت روماتوئید

این عارضه نیز مانند سایر عوارض ایجاد شده در بدن با علائم و نشانه هایی همراه می باشد. این علائم در هر فرد به یک شدت متفاوتی بروز یافته و حتی ممکن است تا مدت ها فرد علائم خاصی نداشته باشد و این عارضه پنهان باقی بماند. اصلی ترین و شایع ترین علائم آرتریت روماتوئيد عبارتند از:

1. درد مزمن و شدید مفاصل بخصوص در هنگام حرکت دادن مفصل
2. خشکی و گرفتگی (اسپاسم عضلانی) مخصوصا در زمان استراحت و بی حرکت بودن در هنگام صبحگاه
3. تورم و التهاب مفصل به همراه درد
4. احساس ضعف و ناتوانی و یا خستگی در بدن و مفصل درگیر شده
5. بی حسی و سوزش و گزگز در مفصل درگیر شده
6. کاهش دامنه حرکتی مفصل آسیب دیده و درگیر شده
7. کاهش اشتها و بی اشتهایی
8. لنگش و تلو تلو خوردن در هنگام راه رفتن
9. تنگی نفس و اختلالات تنفسی
10. سر درد و گردن درد
11. داغ شدن مفاصل و درد و تورم آن ها
12. مشکلات و اختلالات در خواب به دلیل درد
13. تغییر شکل مفاصل

روش های تشخیص آرتریت روماتوئید

روش های تشخیص این عارضه عبارتند از:

1. بررسی سوابق آسیب و بیماری ها: ابتدا پزشک پرونده پزشکی و سوابق بیمار و فرد را بررسی می کند.
2. بررسی های فیزیکی با انجام حرکت مختلف: پزشک بعد از بررسی سوابق پزشکی فرد، با لمس کردن و مشاهده میزان تورم در مفصل درگیر شده و آسیب دیده، همچنین با تکان دادن مفصل در جهات مختلف، میزان آسیب و ناراحتی ایجاد شده را می سنجد.
3. آزمایش خون: یکی از تست ها و آزمایش های مهمی که به تشخیص این عارضه کمک می کند، آزمایش خون است. پزشک به کمک این تست و بررسی خون فرد می تواند به بررسی وجود و یا عدم وجود پادتن عامل ایجاد عارضه آرتریت روماتوئید بپردازد. در صورتی که این پادتن بیش از حد در بدن وجود داشته باشد، یعنی فرد به آرتریت روماتوئید حاد مبتلا شده است. همچنین پزشک پادتن های ضد پیتید حلقوی سیترولینه و میزان آن ها را نیز از روی نمونه خون شناسایی می کند.
4. عکس برداری با اشعه ایکس: پزشک به منظور مشاهده ناحیه آسیب دیده مفصل و همچنین مشاهده زوائد استخوانی و بررسی مشکلات دیگر از جمله عفونت ها، تومورها و... با استفاده از اشعه ایکس، از مفصل آسیب دیده عکس می گیرد.
5. سی تی اسکن: سی تی اسکن یا اسکن سه بعدی روش تشخیص دقیق تری بوده و می تواند تا حدودی جزئیات آسیب مفصل و محل آسیب دیده را نیز نشان دهد.
6. ام آر آی: ام آر آی نسبت به سایر روش های تشخیصی دقیق تر بوده و پزشک با استفاده از آن، مفصل آسیب دیده را واضح و دقیق تر بررسی کرده و شدت و میزان آسیب وارد شده، علت آن و همچنین در صورت آسیب عصب، فشردگی عصب را نیز می سنجد و می تواند عوارض پنهانی که با آزمایشات دیگر قابل تشخیص نیستند را نیز به پزشک نشان دهد.
7. هدایت عصبی: این روش تشخیصی در رابطه با عصب ها بوده و به بررسی آسیب فشردگی و اختلالات موجود در عصب ها می پردازد. در این آزمایش پزشک می تواند شدت، قدرت و سرعت سیگنال های عصبی بررسی کند و در صورت اختلال در این سیگنال ها متوجه آسیب دیدگی عصب می شود. (این آزمایش در صورتی انجام می گیرد که پزشک به آسیب عصب ها و فشردگی آن ها مشکوک شود.)
8. الکترومیوگرافی یا تست عصب: پزشک با استفاده از این روش تشخیصی، میزان فعالیت الکتریکی عصب ها و همچنین انتقال دادن پیام به عضلات را در هنگام انقباض و یا شل شدگی اندازه گرفته و می سنجد. (این آزمایش نیز در صورتی انجام می گیرد که پزشک مشکوک به آسیب عصب باشد.)

روش های درمان آرتریت روماتوئید

این عارضه به شکل های مختلف و با استفاده از متدها و روش های خاصی و نوین درمانی، تا حد زیادی بهبود یافته و می توان از پیشروی آن نیز جلوگیری کرد. تکنیک ها و روش های درمان آرتریت روماتوئید با توجه به وضعیت بیمار و صلاح دید پزشک به صورت زیر دسته بندی شده و انجام می گیرند:

1. درمان های اولیه

   این دسته از درمان ها به تنهایی کافی نبوده و باید در کنار سایر روش های درمانی انجام شوند. این روش ها شامل موارد زیر می شوند:

   1. مصرف دارو

      مصرف داروهای مسکن، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی، متوتراکسات و همچنین داروهای تعدیل کننده ای که می تواند روند بیماری را کند و یا متوقف کنند از جمله Methotrexate، Azathioprin و.... همگی با تجویز پزشک می توانند موثر واقع شوند. این داروها به بهبود وضعیت درد و ناراحتی بیمار در مفاصل مختلف نیز کمک می کنند.

   2. بستن ناحیه دردناک

      بستن مفصل دردناک از جمله آرنج، زانو، مچ و... توسط بریس ها، کش ها و باندهای طبی و یا آتل می تواند به ثبات مفصل و کاهش درد و التهاب مفصل کمک کند.

   3. ماساژ ناحیه آسیب دیده

      جهت کاهش درد و تورم مفصل و جلوگیری از سفتی و خشکی و اسپاسم های عضلانی می توانید روزانه مفصل درگیر شده و دردناک خود را به کمک آب گرم، پمادهای ضد درد و التهاب، روغن های گیاهی و... ماساژ دهید. این کار به آرامش شما کمک خواهد کرد و موجب بهبود وضعیت مفصل دردناک خواهد شد.

   4. استفاده از کمپرس های سرد و گرم

      کمپرس های سرد و گرم و قرار دادن آن ها بر روی ناحیه دردناک بدن می تواند به کاهش درد و تورم، داغی مفصل، افزایش جریان خون، بهبود اسپاسم های عضلانی و... کمک کند.( کمپرس ها را باید به صورت ترکیبی و ۱۰ الی ۱۵ دقیقه به طور غیر مستقیم روی مفصل دردناک قرار داد.)

2. درمان آرتریت روماتوئید با فیزیوتراپی

   روش های درمانی با فیزیوتراپی عبارتند از:

   1. تمرین درمانی

      بخش مهمی از فیزیوتراپی و توانبخشی بیمارانی که به آرتریت روماتوئید مبتلا هستند، به تمرین درمانی و انجام تمرینات ورزشی مناسب در کلینیک فیزیوتراپی اختصاص دارد. این تمرینات با توجه به وضعیت بیمار و توسط فیزیوتراپیست، طبق یک برنامه خاص و جامع تنظیم شده و ارائه داده می شود. کلیه این تمرینات در چندین بخش مختلف، به تقویت مفاصل درگیر شده، عضلات ضعیف، افزایش دامنه حرکتی مفصل، افزایش انعطاف پذیری بعد از سکته، بهبود عملکرد مفاصل مختلف بدن از جمله دست و پا و نواحی دیگر بدن و... کمک کرده و شامل موارد زیر می شوند:
      • تمرینات تقویتی: این بخش شامل تمریناتی می شود که به تقویت عضلات ضعیف شده و مفاصل آسیب دیده پرداخته و موجب بهبود آن ها می شوند.
      • تمرینات انعطاف پذیری: این بخش شامل تمریناتی می شود که موجب انعطاف پذیری مفصاصل مختلف بدن در نواحی پایین تنه و بالا تنه شده و به چرخش و کشش عضلات جمع کننده و یا خم کننده این مفاصل کمک می کنند و در نهایت موجب بهبود انعطاف پذیری و کاهش گرفتگی و اسپاسم عضلات می شوند.
      • تمرینات تنفسی: این بخش از تمرینات با تکنیک های خاصی همراه بوده که به بهبود وضعیت ریه و تنفس و عملکرد بهتر آن و جلوگیری از مشکلات تنفسی و قلبی می پردازد.
      • تمرینات تعادلی: این بخش شامل تمریناتی می شود که موجب برقراری تعادل فرد به هنگام ایستادن و راه رفتن شده و در صورتی که فرد دچار مشکلات حرکتی شده باشد و در راه رفتن و تعادل خود دچار اختلال شده باشد، به او کمک می کند تا مجددا بتواند به کمک عصا و واکر و یا بدون کمک مجددا راه برود و حرکت کند.
      • تکنیک های یوگا: یکی دیگر از ورزش های آرامش بخش که علاوه بر ایجاد آرامش روحی روانی می تواند به بهبود مفاصل و عضلات بدن و دیگر ارگان های داخلی از جمله قلب، ریه و... کمک کند و تاثیر خاصی بر روی بدن می گذارد، یوگا می باشد. این ورزش می تواند به بهبود تعادل گام ها و قدم ها و همچنین کاهش مشکلات و ناراحتی هایی که به دلیل ابتلا به آرتریت روماتوئید در بدن ایجاد شده، کمک کند و به تسکین دردهای مفصلی و عضلانی، شل شدن عضلات و همچنین افزایش انعطاف پذیری و تحرک بهتر اندام ها و بدن فرد بپردازد. به طور کلی می توان گفت یوگا به کمک تکنیک های مختلف خود موجب بهبود کیفیت عملکردی فرد و همچنین بهبود وضعیت کیفی زندگی می شود و از پیشروی عوارض بعدی آرتریت روماتوئید جلوگیری می کند.
        تایچی، پیلاتس، وزنه برداری از جمله این ورزش ها بوده که بیشتر به تقویت عضلات و مفاصل کمک می کنند. در ادامه به آموزش چندین نمونه دیگر از این تمرینات مفاصل مختلف بدن می پردازیم:

        • آونگ

          درحالی که یکی از دستانتان روی میز قرار دارد و دست دیگر از روی میز آویزان است، دست آویزان خود را مانند آونگ ساعت حرکت دهید و به سمت جلو و عقب ببرید. سپس آن را در جهت عقربه های ساعت چرخانده و بعد از آن خلاف جهت عقربه های ساعت نیز بچرخانید.

        • زاویه ۹۰

          ابتدا یکی از دستهای خود را روی دیوار قرار دهید. دست شما باید زاویه ۹۰ درجه با دیوار بسازد. انگشت های خود را به سمت بالای دیوار حرکت داده و تا جای ممکن به بالا ببرید. به حالت عادی خود برگشته و این تمرین را مجددا با دست دیگر خود تکرار کنید.

        • بالا بردن شانه با وزنه

          درحالیکه هر دو شانه خود را به سمت بالا برده اید، کمی مکث کنید و آن ها را پایین آورید. برای تقویت عضلات خود، هنگام بالا بردن شانه از وزنه استفاده کرده و وزنه را در دست نگه دارید. می توانید شانه خود را عقب و جلو ببرید. این کار به کاهش خشکی عضلات شانه نیز کمک می کند.

        • چرخش گردن

          برای انجام این تمرین ابتدا نشسته و پشت بدن را کاملا صاف نگه دارید. شانه ها را به سمت عقب برده و تا جای ممکن سر خود را روی شانه ها بچرخانید. گردن را به سمت دیگر چرخانده و صاف نگه دارید. اجازه ندهید در حین این حرکت گردن به طرف جلو خم شود.

        • کشش عضله همسترینگ (در حالت ایستاده)

          برای انجام این تمرین ابتدا بایستید و پاشنه یکی از پاها را روی یک صندلی بلند قرار دهید و پای خود را صاف و کشیده نگه دارید. سپس بدن را به سمت جلو برده و تا جایی خم کنید که یک کشش ملایم در ناحیه پشتی ران احساس شود. چند ثانیه در این وضعیت بمانید و پای خود را به حالت قبل برگردانید. (هنگام انجام این تمرین شانه را نچرخانید و کمر خود را خم نکنید.) این تمرین را با پای دیگر نیز انجام دهید.

        • خم و راست کردن انگشتان: (جهت بهبود و تقویت انگشتان)

          انگشتان دست را تا جای ممکن از هم باز کنید و بکشید. چند ثانیه در این وضعیت مانده و دست را به حالت طبیعی برگردانید. انگشتان خود را تا جای ممکن خم کرده و مشت کنید. 5 ثانیه در این حالت نیز بمانید و مجددا به حالت اول برگردید.

        • چرخاندن ساعد رو به بالا و پایین (تقویت مچ دست و ساعد)

          ابتدا دستان خود را کنار بدنتان قرار داده و کف دستان خود را به صورت کشیده و صاف به سمت پایین نگه دارید. ساعد را نگه داشته و با حرکت مچ کف دستانتان را به سمت بالا بچرخانید تا جایی که کشش احساس شود. 5 ثانیه در این وضعیت بمانید و مجددا به حالت طبیعی برگردید.

        • کشش مفصل لگن با صندلی

          برای انجام این حرکت باید ابتدا ایستاده و به منظور حفظ تعادل، به کمک دستانتان از یک صندلی، میز و یا دیوار بگیرید. سپس زانو ها و کمرتان را صاف کرده و در این وضعیت عضلات کشاله ران خود سفت و منقبض کنید و ران را به سمت زمین ببرید. حدود ۲ ثانیه پا را در بالاترین نقطه ممکن نگه داشته و خیلی آرام پا را پایین بیاورید و به حالت طبیعی برگردانید.

   2. آب درمانی و ورزش های آبی

      آب خاصیت آرامش بخشی داشته و تاثیر زیادی بر روی بهبود درد و ناراحتی مفاصل و عضلات بدن می گذارد. این ماده موجب نرم شدن عضلات سفت شده، تسکین ناراحتی هایی و دردهای عضلانی و مفصلی، کاهش تورم و التهاب های مفصلی و... شده و موجب ایجاد حس شادی در فرد نیز می شود. ورزش های آبی نیز می توانند در بهبود وضعیت بیماران مبتلا به عارضه های مختلف اسکلتی و مفصلی از جمله روماتیسم یا آرتریت روماتوئید نقش موثری داشته باشند. این ورزش ها به شکل های مختلفی از جمله، راه رفتن درون آب، ایروبیک در آب و همچنین یوگا در آب صورت گرفته و موجب نرم شدن مفاصل بدن می شوند، همچنین گاهی فیزیوتراپیست با ماساژ نواحی مختلف بدن به خصوص نواحی سفت، سخت، بی حس و بی تحرک، موجب افزایش گردش خون، کاهش درد، اسپاسم، تورم و... می شود. این ورزش ها می توانند به سلامت قلب و ریه، جلوگیری از انسداد رگ ها و عروق ها و همچنین اکسيژن رسانی بهتر و تنفس راحت تر فرد کمک کنند.

   3. تحریک الکتریکی

      این تکنیک با اعمال جریان الکتریکی و انتقال آن توسط الکترودها در مفاصل مختلف بدن همراه بوده و موجب ترمیم و بهبود مفصل مختلف از جمله ران، زانو، آرنج، شانه و... می شود و می تواند به افزایش جریان خون در این مفاصل و همچنین افزایش دامنه حرکتی و انعطاف پذیری آن ها کمک کند. البته ناگفته نماند این روش درمانی از وقوع آسیب های شدیدتر و پیشروی آرتریت روماتوئید نیز جلوگیری کرده و در صورت جراحی نیز می تواند بعد از جراحی به بهبود سریع تر و بازگشت عملکرد مفصل جراحی شده بپردازد.

   4. لیزر تراپی

      تاباندن اشعه و نور لیزر روی مفصل آسیب دیده و نفوذ آن ها به داخل بافت ها، موجب بالا بردن جریان و گردش خون، تحریک و ترمیم آن ها و همچنین کاهش تورم، کاهش درد و اسپاسم های عضلانی می شود و به بهبود و جلوگیری از پیشروی عارضه ایجاد شده می پردازد.

   5. اولتراسوند تراپی

      در این روش فیزیوتراپیست با استفاده از امواج فراصوت کنترل شده به درمان آسیب و ناراحتی ایجاد شده در مفاصل مختلف بدن پرداخته و موجب بهبود بافت ها و مفصل تحلیل رفته می شود. امواج فراصوت به طور عمیق و توسط دستگاه اولتراسوند وارد بافت ها و نواحی دردناک و آسیب دیده بدن می شوند و در نهایت به کاهش دردها ی مفصلی، تورم و همچنین ترمیم و بهبود مفصل درگیر شده کمک می کنند.

   6. کایروپراکتیک

      یکی از تکنیک های موثر و کاربردی دستی که توسط دست فیزیوتراپیست و با اعمال ماساژ دوار، روی ناحیه آسیب دیده و مفصل درگیر شده انجام می گیرد، کایروپراکتیک می باشد. این روش درمانی موجب کاهش درد مفصل و عضلات شده و به افزایش گردش خون و کاهش تورم و اسپاسم در مفاصل درگیر شده می پردازد.

   7. مگنت تراپی

      در این تکینیک فیزیوتراپیست با اعمال نیرو مغناطیسی (مگنت تراپی یا همان مغناطیس درمانی) و با ایجاد میدان مغناطیسی در بدن بیمار، موجب کاهش درد، تورم و التهاب مفصل شده و به افزایش گردش خون در عضلات و بافت های آسیب دیده مفصل درگیر شده و همچنین بهبود عملکرد مفصل کمک می کند.

   8. سرما درمانی

      در این روش درمانی فیزیوتراپیست مفصل درگیر شده و آسیب دیده را در معرض سرما قرار داده و با سرد کردن ناحیه دردناک و متورم به کاهش تورم و درد آن کمک می کند. البته این روش به صورت استفاده از کمپرس های سرد (در مدت ۱۰ الی ۱۵ دقیقه بر روی مفصل و ناحیه دردناک) در خانه نیز انجام می شود.

   9. استفاده از اسپلینت

      در بعضی موارد فیزیوتراپیست جهت تثبیت و حفظ مفصل آسیب دیده و کاهش درد و ناراحتی آن، از اسپلینت مخصوص استفاده کرده و مفصل را داخل آن قرار می دهد تا وضعیت بیمار رو به بهبود برود و تورم و درد او کاهش بیابد.

3. تزریق درمانی

   این روش درمانی توسط پزشک و حتی فیزیوتراپیست و به صورت های مختلف انجام می گرد. از نمونه های این تزریق به اوزون درمانی و تزریق اوزون، پی آر پی (پلاسما) و تزریق آن می توان اشاره کرد. این تزریقات در جهت بهبود تاندون و رباط های آسیب دیده و همچنین غضروف های تحلیل رفته و استخوان های ضعیف مفاصل مختلف بدن مورد استفاده قرار می گیرند که البته این روش درمانی نیز موقت بوده و بعد از مدتی مجددا فرد دچار درد مفصلی خواهد شد.

4. جراحی

   از دیگر روش های درمانی که معمولا به عنوان آخرین گزینه و با توجه به وضعیت مفصل درگیر شده انجام می گیرد، می توان به جراحی اشاره کرد. ممکن است پزشک بعد از بررسی وضعیت بیمار و تکمیل فیزیوتراپی به دلیل عدم بهبود مفصل درگیر شده جراحی را برای بیمار تجویز کند. در این حالت جراح با توجه به میزان آسیب و مفصل آسیب دیده جهت بازگشت مجدد عملکرد مفصل و بهبود بیمار با با استفاده از روش های مختلف جراحی را انجام می دهد:

   • جراحی سینووکتومی

     در این روش جراحی، جراح بخشی از غشای سینوویال یا همان پوشش درون مفصل ملتهب شده را برداشته و موجب بهبود مفصل می شود. این روش در مفاصل آرنج، مچ دست و همچنین زانو و انگشتان بیش تر مورد استفاده قرار می گیرد.

   • جراحی ترمیم تاندون

     در صورتی که التهاب مفصل موجب پارگی و یا شل شدن و آسیب شدید تاندون ها شده باشد جراح از این روش استفاده کرده و سعی می کند تاندون آسیب دیده را ترمیم کند.

   • جوش دادن مفصل

     این روش جراحی زمانی صورت می گیرد که جراح به دلیل وضعیت بیمار نتواند تعویض مفصل انجام دهد و جهت تثبیت مفصل و تسکین درد و ناراحتی بیمار، استخوان های مفصل را جوش دهد.

   • تعویض کامل مفصل

     ممکن است مفصل آنقدر تحلیل رفته و تخریب شده باشد که جراح مجبور به تعویض کامل آن (خارج کردن مفصل آسیب دیده و جایگزین کردن پروتز های فلزی و پلاستیکی) شود.

عوارض آرتریت روماتوئید

آرتریت روماتوئید از بیماری های مزمنی است که می تواند موجب بروز ناراحتی ها و عوارض دیگر در قسمت های مختلف بدن شود. عوارض آرتریت روماتوئید به دو بخش مفاصل و بدن تقسیم می شود:

• عوارض در مفاصل

  آرتریت روماتوئید به مرور زمان موجب از بین رفتن و تحلیل غضروف ها و استخوان ها شده و در نهایت منجربه تغییر شکل مفاصل می شود. به دنبال این اتفاق مفصل درگیر شده کارایی و عملکرد خود را از دست داده و موجب ایجاد ناراحتی و بیماری های بسیار برای فرد می گردد. پوکی استخوان و سندرم تونل کارپال از شایع ترین این عوارض می باشند.

• عوارض در بدن

  این عارضه علاوه بر مفاصل بر روی نواحی دیگر بدن نیز تاثیر گذاشته و موجب اختلالات و ناراحتی های بسیاری می شود:
  1. سندروم شوگرن: این عارضه با التهاب و تورم و همچنین آسیب های غددهای چشم و دهان و اعضای دیگر بدن همراه می باشد.
  2. ندول روماتوئید: این عارضه با ایجاد توده های سفت در زیر پوست و دیگر اعضای داخلی همراه می باشد.
  3. کم خونی: کاهش گلبول های قرمز خون و کم خونی از دیگر عوارض این بیماری می باشد.
  4. پریکاردیت: این عارضه قلب را تهدید کرده و با التهاب پوشش محیطی قلب همراه می باشد.
  5. سندروم felty: این عارضه مربوط به طحال بوده و در آن سلول های سفید خون کاهش می یابند.
  6. واسکولیت: این عارضه التهاب رگ ها و عروق خونی بوده که در خون رسانی به بافت های مختلف بدن اختلال ایجاد می کند.
  7. پلوریت: این عارضه یا همان التهاب مخاط ریه که موجب تنگی نفس و مشکلات تنفسی می شود، از دیگر عوارض این بیماری می باشد.

روش های جلوگیری از آرتریت

روش خاصی برای جلوگیری از آرتروز و آرتریت وجود ندارد، اما با رعایت برخی نکات و انجام چندین کار می توان تا حدی از بروز این عارضه جلوگیری کرد:

1. مصرف مواد غذایی مفید و ضروری و خوردن وعده صبحانه
2. داشتن استراحت و خواب کافی (9 ساعت خواب مفید در شب)
3. اختصاص دادن چندین دقیقه در روز به ورزش و نرمش
4. نوشیدن حداقل ۸ لیوان آب در شبانه روز
5. پرهیز از جابه جا کردن و بلند کردن وسایل سنگین
6. پرهیز از انجام فعالیت ها و حرکات مکرر و مداوم
7. استفاده از تشک و بالشت مناسب، طبی و استاندارد
8. پرهیز از حرکات ورزشی ناگهانی و یا سنگین، بدون گرم کردن بدن و آماده سازی آن
9. پرهیز از نشستن های طولانی مدت روی صندلی

سوالات متداول

1. آرتریت روماتوئید در چه افرادی شایع تر است؟

   این عارضه در سنین مختلف ایجاد شده و حتی جوانان نیز درگیر آن می شوند. اما بعضی از افراد به دلایلی بیش از دیگر افراد به این عارضه مبتلا می شوند:
   1. افرادی که بیش از حد اضافه وزن دارند و بی ام آی آن ها بین 30 تا 39.9 می باشد.
   2. افرادی که به بیماری های خاصی از جمله پوکی استخوان، عفونت های مفصلی مبتلا هستند.
   3. افرادی که از مواد کافئین دار و مواد مخدر استفاده می کنند و بیش از حد سیگار می کشند.
   4. افرادی که در ژن [HLA-DR4] آن ها اختلالاتی وجود دارد.
   5. افرادی که مواد ضروری و ویتامین های مهم بدنشان کم است.
   6. زنانی که مشکلات و اختلالات هورمونی دارند.
   7. افرادی که در سنین ۴۰ تا ۶۰ سال قرار دارند.
   8. این عارضه در زنان بیش تر از مردان مشاهده می شود.