ساییدگی کشکک زانو | تشخیص، علائم، علل | روشهای درمان ساییدگی کشکک زانو | تشخیص، علائم، علل | روشهای درمان کلینیک فیزیوتراپی رامتن

ساییدگی کشکک زانو | تشخیص، علائم، علل | روشهای درمان

نوشته شده توسط سه شنبه, 01 بهمن 1398 ساعت 14:19
این مورد را ارزیابی کنید
(5 رای‌ها)

زانو از نواحی حساس، ناپایدار و آسیب پذیر بدن است که به دلیل تحرک و تحمل وزن بدن در فعالیت های مختلفی از جمله فعالیت های ورزشی پرشی، دویدن و... دچار آسیب می شود. این آسیب می تواند بر روی یک قسمت از زانو تاثیر بگذارد و در نهایت موجب ایجاد اختلال درکلیه فعالیت های زانو شود. یکی از آسیب های زانو، ساییدگی کشکک زانو (Chondromalacia patellae) یا همان زانوی دونده می باشد. در این مقاله شما را با علائم و دلایل ایجاد این عارضه، راه های تشخیص، موثرترین روش های درمان فیزیوتراپی و راه های پیشگیری از مبتلا شدن به این عارضه آشنا می کنیم.

ساییدگی کشکک زانو چیست؟

ساییدگی کشکک زانو چیست؟

ساییدگی کشکک زانو یا کندرومالاسی، از عوارضی است که غضروف پشت کشکک را درگیر کرده و موجب از دست دادن خاصیت ارتجاعی آن می شود. غضروف پشت کشکک زانو از محکم ترین و ضخیم ترین غضروف های بدن بوده و در موارد خاصی دچار آسیب می شود. این آسیب، موجب نرم شدن و ساییدگی کشکک شده و معمولا در دوران میانسالی نمایان شده و موجب اختلال در حرکات زانو می شود.

علائم ساییدگی کشکک زانو

هنگامی که فرد دچار آسیب و ساییدگی کشکک زانو می شود، با توجه به میزان آسیب های بافت ها و نوع آسیب دیدگی، در زانو و فعالیت های آن اختلالاتی ایجاد شده و علائم و نشانه هایی نمایان و احساس می شود. ساییدگی کشکک زانو همراه با علائمی می باشد که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم:

  1. ضعیف شدن عضلات همسترینگ و چهارسر ران در قسمت پشت و جلوی ران ها و احساس ضعف
  2. حس فشار مکرر در مفصل زانو( فشار ناشی از پرش، دو، اسکی و... باشد.)
  3. ناتوازنی بین عضلات اداکتور و ابداکتور( درونی و بیرونی ران)
  4. حس درد و گرفتگی در زانو
  5. کاهش عمکرد و انعطاف پذیری زانو
  6. حس ناتوانی و ضعف در تحرک زانو
  7. تیرکشیدن زانو و پا در ناحیه کاسه زانو و استخوان فمور
  8. حس فشار در زانو بعد از بلند شدن و یا به هنگام ایستادن
دریافت تخفیف فیزیوتراپی در تهران
(*)
لطفا نام خود را وارد کنید
(*)
شماره تماس خود را وارد کنید
(*)
آدرس ایمیل خود را وارد کنید

علل ساییدگی کشکک زانو

علل ایجاد ساییدگی کشکک زانو بین افراد و در سنین مختلف، مختلف بوده که این دلایل عبارتند از:

  1. قرارگیری زانو در حالت نامناسب بخصوص در ناحیه کاسه زانو
  2. ضعیف بودن عضلات همسترینگ و چهار سر ران
  3. آسیب های مکرر در زانو (دررفتگی کشکک زانو، آسیب های رباط و تاندون های زانو و...)
  4. ناتوازنی بین عضلات اداکتور و ابداکتور
  5. فشارهایی که در طی ورزش هایی از جمله دویدن، پرش، اسکی و... در زانو ایجاد می شود.
  6. ضربه های مستقیم به زانو در اثر برخورد با اشیا، تصادفات، سقوط و...
  7. آرتروز زانو و بیماری و آسیب های مادرزادی

روش های تشخیص ساییدگی کشکک زانو

معمولا تشخیص پارگی رباط توسط خود بیماران سخت بوده و با بروز علائم و نشانه های آسیب دیدگی زانو و کشیدگی، دررفتگی و همچنین پارگی رباط های صلیبی و احساس دردهای خفیف و شدید در زانو، فرد جهت تشخیص و اطمینان از عارضه و نوع آسیب دیدگی زانو در جهت درمان سریع تر آن، به متخصص ارتوپدی مراجعه می کند. پزشک ارتوپدی نیز بعد از انجام آزمایشات و بررسی های لازم شدت عارضه، نوع آن و علت ایجاد آسیب را تشخیص داده و طبق آن به درمان می پردازد. این آزمایشات عبارتند از:

  1. مشاهدات و لمس زانو: پزشک به منظور بررسی تورم، التهاب، درد و میزان آن شروع به لمس ناحیه درد ناک و یا متورم زانو کرده و با مشاهدات خود تشخیص می دهد که این عارضه از چه نوع آسیب دیدگی (کشیدگی، دررفتگی و پارگی رباط یا تاندون و یا مینیسک و...) می باشد.
  2. حرکات فیزیکی پا و زانو: پزشک به منظور بررسی میزان توان حرکتی پا و بررسی وضعیت زانو، یکسری حرکات فیزیکی را انجام داده و شروع به خم و راست کردن زانو می کند.
  3. انجام آزمایشات دقیق تر با استفاده از اشعه ایکس، سی تی و ام آر آی: این آزمایشات طبق دقت و قدرت تشخیص انجام می شوند. در ابتدا برای عکس برداری از ناحیه آسیب دیده زانو از اشعه ایکس استفاده کرده و سپس برای تشخیص بهتر و عکس واضح تر از ناحیه آسیب دیده (میزان و علت ساییدگی کشکک) از روش های سی تی اسکن و ام آر آی استفاده می شود.

روش های درمان ساییدگی کشکک زانو

  1. درمان ساییدگی کشکک زانو با فیزیوتراپی

    فیزیوتراپی از درمان های کاربردی، ایمن و مقرون به صرفه بوده و با استفاده از دستگاه ها و شیوه های متنوع( دستی و غیر دستی) در کلینیک فیزیوتراپی، به افزایش گردش خون در بافت های آسیب دیده، تحریک و ترمیم بافت ها از جمله عصب، کاهش تورم و التهاب، کاهش و تسکین درد و فشار بر ناحیه آسیب دیده، انعطاف پذیری بهتر، کاهش خشکی و گرفتگی و اسپاسم های عضلانی، افزایش دامنه حرکتی، کاهش ضعف رباط ها کمک کرده و باعث عملکرد بهتر زانو و بهبود سریع تر ساییدگی کشکک می شود. فیزیوتراپیست با توجه به وضعیت بیمار، برنامه درمانی خاص و مناسبی را برای او تجویز کرده و ارائه می دهد. این برنامه شامل تکنیک ها و متدهای مختلفی از درمان های دستی و غیر دستی می شود. کلیه روش ها و تکنیک های درمانی بدون عارضه جانبی خاصی بوده و افراد واجد شرایط چه قبل از جراحی زانو و چه بعد از آن می توانند از آن استفاده کنند. این روش ها عبارتند از:
    1. گرما و سرما درمانی

      روش های سرما درمانی و گرما درمانی به کاهش درد و تورم و افزایش گردش خون کمک کرده و می تواند موجب بهبود آسیب و ساییدگی کشکک شود.
    2. کایروپراکتیک و ماساژ درمانی

      کایروپراکتیک از روش های دستی و کاربردی بوده که توسط دست فیزیوتراپیست و با اعمال ماساژ دایره ای شکل بر روی ناحیه آسیب دیده انجام می گیرد. این روش درمانی به افزایش گردش خون، کاهش درد و تورم زانو کمک می کند.
    3. لیزرتراپی

      در این تکنیک فیزیوتراپیست با اعمال و انتقال اشعه و نور لیزر به بخش آسیب دیده زانو، موجب بهبود ساییدگی کشکک و آسیب های وارد شده به کشکک، رباط ها و... شده و به کاهش درد و التهاب زانو و همچنین ایجاد آسیب های شدید تر در آن جلوگیری می کند.
    4. تحریکات الکتریکی

      در این روش فیزیوتراپیست از دستگاه انتقال دهنده جریان الکتریکی با ولتاژ کنترل شده استفاده کرده و به کمک الکترودها این جریان را به زانو منتقل می دهد. در نتیجه موجب تحریک، ترمیم و بهبود رباط ها و بافت های آسیب دیده و غضروف ها شده و به بهبود زانو کمک می کند.
    5. الکتروتراپی

      الکتروتراپی

      بخشی از درمان های فیزیوتراپی که با اعمال و انتقال جریان الکتریکی کنترل شده به بخش آسیب دیده زانو همراه بوده و با استفاده از دستگاه های مختلف و روش های متفاوت صورت می گیرد.
    6. اوزون تراپی

      فیزیوتراپیست با استفاده از اوزون( گازی با خاصیت ضد التهابی) به کاهش التهاب و تورم، بهبود جریان خون در بافت های آسیب دیده زانو و همچنین بهبود آسیب های زانو کمک می کند و همچنین با تزریق آن در مفصل زانو، موجب تحریک و ترمیم بافت های آسیب دیده شده و در نهایت منجر به افزایش سرعت روند درمان آسیب زانو و بهبود ساییدگی کشکک زانو می شود.
    7. اولتراسوند تراپی

      اولتراسوند تراپی

      در این روش فیزیوتراپیست با استفاده از دستگاه اولتراسوند و با اعمال امواج فراصوت، موجب تحریک و ترمیم بافت های آسیب دیده شده و به بهبود ساییدگی کشکک زانو کمک می کند.
  2. درمان ساییدگی کشکک زانو با جراحی

    درصورتی که پزشک تشخیص دهد وضعیت بیمار حاد بوده و حتما باید جراحی صورت بگیرد، با توجه به وضعیت و شرایط زانو و اینکه کدام روش جراحی مناسب تر و قطعی تر است، به جراحی کشکک زانو می پردازد. روش های جراحی کشکک زانو عبارتند از:
    1. جراحی آرتروسکوپی کشکک زانو: این روش برای درمان مشکلات پاتلوفمورال توصیه می شود و در صورتی انجام می گیرد که جراح نتواند نرمال بودن و یا نرمال نبودن حرکت کشکک را تشخیص دهد. در این روش از آتروسکوپ استفاده شده و جراح با برش کوچکی در سطح کشکک و همچنین فرستادن دوربین آتروسکوپ به داخل شکاف و مشاهده وضعیت غضروف پشت کشکک و آسیب دیدگی آن شروع به ترمیم غضروف و کشکک کرده و به بهبود وضعیت زانوی بیمار کمک می کند.
    2. آزاد سازی خارجی: همانطور که از اسم این روش مشخص است، این جراحی جهت آزاد سازی سطح خارجی کشکک زانو انجام گرفته و در صورتی که جراح تشخیص دهد باید مکان کشکک را تغییر داد، از این جراحی استفاده می شود. در این جراحی، جراح سعی می کند تا رباط های سفت بیرونی را بریده و به آزادسازی آن ها کمک کند تا کشکک زانو بتواند بهتر و بیشتر به سمت مرکزی شیار استخوان ران لغزیده شده و حرکت کند. در نهایت با این جراحی موجب ایجاد تعادل و بهبود وضعیت زانو می شود.
    3. جراحی غضروف: در این روش جراح تلاش می کند تا با ترمیم غضروف های آسیب دیده، فشار وارد شده بر روی کشکک را کاهش دهد و به بهبود وضعیت زانوی بیمار کمک کند.
    4. تراز کردن مجدد استخوان: درصورت ساییدگی بیش از حد کشکک و تراز نبودن آن، ممکن است جراح مجبور به تغییر مکان پاتلا بر روی تیبیا و یا درشت نی شود. در این روش جراح قسمتی از استخوان متصل کننده تاندون کشکک به درشت نی را برداشته و به طور مجددا این استخوان را در قسمت دیگری از زانو که به درشت نی نزدیک است، قرار می دهد تا مجددا به درشت نی اتصال یابد. این استخوان به طور معمول توسط پیچ به درشت نی متصل می شود. این جراحی کشکک را به سمت داخلی حرکت می دهد. بعد از جراحی، هدف این است که کشکک درمرکز شیار حرکت کند تا میزان فشار وارد شده بر غضروف های مفصلی یکسان شود.
    5. جراحی سفت کردن رباط: گاهی تراز نبودن شدید کشکک زانو موجب موثر واقع نشدن روش آزاد سازی خارجی شده و ممکن است جراح نیاز به تراز کردن مجدد عضلات چهار سر ران داشته باشد. حتی ممکن است جراح مجبور به سفت کردن رباط ها در لبه های داخلی و خارجی زانو شود. در این صورت از روش سفت کردن رباط ها استفاده خواهد شد.

ورزش برای ساییدگی کشکک زانو

  • دور کردن پا به صورت صاف از پهلو (SLR Abduction )

    برای انجام این حرکت، به پهلو در وضعیتی بخوابید که پای آسیب دیده بالا باشد. بهتر است در این حرکت کمر و لگن در حالت ثابت و چسبیده به دیوار پشت باشد. در حالیکه پنجه پای خود را به سمت صورت میکشید پای آسیب را از پهلو بالا بیاورید و5 ثانیه مکث کنید و بعد پا را پایین آورذه و چند ثانیه استراحت کنید. این حرکت را می توانید 3 ست 8 تایی انجام دهید.

    تاکید می شود این حرکات باید در دامنه بدون درد انجام شود.

  • بلند کردن پا به صورت صاف از جلو(SLR flexion)

    برای انجام این حرکت روی کمر خوابیده، پای سالم را خم نموده طوری که کف پا روی زمین باشد. سپس پنجه ی پای آسیب را به سمت صورت کشیده و پا را با زانوی صاف بالا بیاورید تا هم سطح پای دیگر شود، 5 ثانیه مکث کرده سپس پا را پایین برده و استراحت کنید. اینحرکت را می توانید 3 ست 8 تایی انجام دهید. تاکید می شود این حرکات باید در دامنه بدون درد انجام شود.

  • جدا کردن زانوها از هم از پهلو ( clam shell)

    برای این حرکت به پهلو طوری دراز بکشید که پای آسیب بالا باشد ،کمر را به دیوار پشت تکیه داده تا از چرخش لگن و کمر جلوگیری شود. سپس هر دو پا را ازانو خم کرده و روی هم قرار می دهید.
    سپس بدون چرخش در ناحیه لگن و بدون اینکه پاها در قسمت مچ از هم جدا شوند، زانو بالایی را مانند صدف از زانوی پایینی جدا میکنید، 5 ثانیه مکث کرده و زانو را پایین می آورید.این حرکت را نیز می توانید در 3 ست 8 تایی انجام دهید.

    تاکید می شود این حرکات باید در دامنه بدون درد انجام شود.

  • انقباض عضلات چهار سر ران(quadriceps setting )

    برای انجام این حرکت روی کمر خوابیده حوله یا ملافه ای را تا کرده و زیر زانوی آسیب خود قرار می دهید.سپس سعی کنید در حالیکه پینجه ی پا را به سمت صورت میکشید، زانوی خود را به حوله و زمین فشار دهید با انجام این کار عضلات جلوی ران شما منقبض خواهد شد. 5 ثانیه مکث کرده و سپس رها میکنید. این حرکت را می توانید در 3 ست 8 تایی انجام دهید.

    تاکید می شود این حرکات باید در دامنه بدون درد انجام شود.

  • اسکوآت (Squat 45◦ )

    برای انجام این حرکت می ایستید، سپس مانند حالتی که می خواهید روی صندلی بنشینید ، کمی باسن خود را عقب داده در حالیکه کمر و تنه صاف است، زانوها را کمی خم کرده و می نشینید تا حدی که زاویه بین ساق پا و ران پا حدود 45 درجه باشد.5 ثانیه در همان حالت مکث کرده و سپس بلند می شوید.این حرکت نیز می تواند در 3 ست 8 تایی انجام شود.(میتوانید برای انجام این حرکت به دیوار تکیه دهید.)

    تاکید می شود این حرکات باید در دامنه بدون درد انجام شود.

  • انقباض قسمت داخلی عضله چهار سر ران (VMO squeeze )

    برای انجام این حرکت ،روی کمر خوابیده پاها را صاف می کنیم و یک عدد توپ پیلاتس یا کوسن رو بین مچ پاهای خود قرار داده و سپس آن را با پاهای خود فشار می دهید، 5 ثانیه مکث کرده و رها می کنید.این حرکت را می توانید 3 ست 8 تایی انجام دهید.

    تاکید می شود این حرکات باید در دامنه بدون درد انجام شود.

سوالات متداول

  1. ساییدگی کشکک زانو بین چه کسانی شایع تر است؟

    1. عارضه ساییدگی کشکک زانو (کندرومالاسی) یا زانوی دونده در بین بانوان بیشتر اتفاق افتاده و شایع تر است. چرا که زنان توده عضلانی کمتری دارند و در صورت ضربه و وارد شدن فشار غیر طبیعی به زانو، به راحتی دچار آسیب در کناره زانو و کاسه زانو می شود.
    2. بیماری های مادرزادی از قبیل صافی کف پا موجب فشاربیشتری به زانو می شود و این فشار در بین افرادی که قوس پای بیشتری دارند، کمتر است.
    3. سوابق آسیب دیدگی کشکک: آسیب های ایجاد شده سابق در زانو و کاسه زانو از جمله دررفتگی ها می تواند موجب ایجاد ساییدگی زانو شود و احتمال مبتلا شدن به این عارضه را افزایش دهد.
    4. سن: همیشه سن از عواملی می باشد که موجب پیشرفت و جهش بیماری می شود. افزایش سن موجب ضعف عضلات، غضروف و مفاصل شده و آسیب پذیری بدن را افزایش می دهد. در نتیجه فرد دچار ناراحتی هایی از جمله ساییدگی زانو می شود.
    5. میزان فعالیت و عملکرد زانو : افرادی که فعالیت های سنگین کاری و یا تمرینات مکرر ورزشی انجام می دهند، به زانوهای خود فشار وارد کرده و موجب ایجاد آسیب هایی در زانو می شوند. باید گفت این افراد بیشتر به عارضه زانوی دونده، ساییدگی زانو و یا کندرومالاسی مبتلا خواهند شد.
    6. بیماری ها: آرتروز زانو و تخریب مفاصل و تحلیل رفتگی آن ها موجب تضعیف غضروف ها شده و در نهایت به نرم شدن آن ها ختم می شود. گاهی نیز زوائد استخوانی و رشد غیر طبیعی استخوان ها یا همان خارهای استخوانی، از عواملی است که می تواند موجب ایجاد و یا تشدید عارضه ساییدگی کشکک زانو شود. بیماری های التهابی نیز از دیگر عارضه های تاثیرگذار در تشدید ساییدگی زانو می باشد.
  2. آیا می توان از تشدید ساییدگی کشکک زانو جلوگیری کرد؟

    بله با رعایت چند نکته و انجام چندین روش می توان تا حد زیادی از تشدید ساییدگی کشکک زانو جلوگیری کرد:
    1. در صورتی که وزن شما بیش از حد طبیعی است، بهتر است از وزن خود بکاهید و آن را کنترل کنید تا به زانوها فشار بیش از حد وارد نشود.
    2. قبل از ورزش حتما نرمش و تمرینات سبک انجام دهید تا بدن شما گرم شده و آماده شود. بعد از گرم شدن بدن نیز ابتدا به ورزش های کششی بپردازید.
    3. برای انجام ورزش های سنگین حتما از ورزش های سبک شروع کرده و به تدریج فعالیت خود را زیاد کنید.
    4. برای ورزش و دویدن حتما از کفش های استاندارد و اسپرت استفاده کنید تا حداقل میزان فشار و ضربه به پاها وارد شود.
    5. تاجای ممکن سعی کنید از نشستن به صورت چهازانو و دو زانو بپرهیزید و از توالت فرنگی استفاده کنید.
خواندن 16698 دفعه

نظر دادن

Make sure you enter all the required information, indicated by an asterisk (*). HTML code is not allowed.