سندروم دکرون مچ دست چیست؟ | علل، علائم، تشخیص و روشهای درمان

دست از نواحی مهم و پرتحرک و فعال بدن بوده که بخشی از فعالیت های روزانه فرد از جمله کارهای شخصی، فعالیت های ورزشی، فعالیت های درسی و یا شغلی به کمک آن انجام می گیرد. مچ دست و انگشتان دست به طور مکرر و مداوم تحت فشار و تنش بوده و ممکن است دچار ناراحتی و آسیب هایی شوند. یکی از این آسیب ها که تاکنون علت خاصی برای ایجاد آن پیدا نشده، سندرم دکرونیک یا دکرون (De Quervain syndrome) می باشد که موجب درد شدید مچ و انگشت شست می شود. در این مقاله شما را با این عارضه، علائم، علل ایجاد، روش های تشخیصی و همچنین موثرترین روش های درمانی آن از جمله فیزیوتراپی آشنا خواهیم کرد. جهت اطلاع بیشتر از این عارضه تا پایان مقاله همراه ما باشید.

سندرم دکرون چیست؟

سندرم دکرون از عارضه های بسیار دردناک و ناراحت کننده ای است که در مچ دست و قسمتی که ساعت مچی قرار می گیرد، اتفاق افتاده و با درگیر کردن تاندون های کناره انگشت شست موجب ناراحتی انگشت شست نیز می شود. لازم به ذکر است که هنوز دلیل قطعی که بتواند به طور صد در صد موجب بروز این عارضه شود، شناخته نشده، اما این عارضه بیشتر به دلیل تاندونیت و آسیب های تاندون های دست اتفاق افتاده و مانع فعالیت و چرخش و حرکت صحیح دست و مچ دست می شود و در عملکرد آن اختلال ایجاد می کند. در این عارضه برخی از غلاف های اطراف تاندون های مچ دست دچار تورم و التهاب و یا فشردگی می شوند و به دنبال آن در مچ دست و انگشت شست درد و تورم ایجاد می شود.

علل ایجاد سندرم دکرون

سندرم دکرون به طور کلی علت شناخته شده و مشخصی ندارد. با این حال عوامل و دلایلی در ابتلا به این سندرم نقش داشته و می توانند موجب ایجاد آن شوند:

1. مشکلات تاندون ها و تاندونیت مچ دست
2. اشتراک بین غلاف تاندون عضلات و همچنین افزایش اصطکاک میان آن ها
3. روماتیسم مفصلی (آرتریت روماتوئید) و شکستگی های سابق مچ دست
4. انجام حرکات تکراری و مداوم با دست، مخصوصا در ناحیه شست
5. استفاده بیش از حد از دست به هنگام فعالیت هایی مانند نوشتن، شستن لباس و...
6. وجود فاصله بیش از حد تاندون ها از محور حرکتی مچ و تنش و فشار بر روی تاندون ها

علائم سندرم دکرون

این عارضه نیز مانند دیگر عوارض و آسیب های ایجاد شده در نواحی مختلف بدن با علامت ها و نشانه هایی همراه بوده که این نشانه در ابتدا به صورت خفیف و پنهان بوده و با تشدید عارضه شدید می شوند و موجب ناراحتی فرد و اختلال در عملکرد دست می گردند. شایع ترین نشانه های این عارضه عبارتند از:

1. درد در ناحیه مچ دست که این نشانه شایع ترین علامت سندرم دکرون بوده و به صورت خفیف و یا شدید اتفاق می افتد.
2. درد و ناراحتی به هنگام انجام فعالیت با دست و حرکت دادن آن به خصوص در هنگام نوشتن تشدید می شود.
3. اسپاسم و سفتی و خشکی در نواحی مچ دست که موجب محدود شدن حرکات مچ دست و قفل شدن آن می شود.
4. درد موضعی و شدیدی که در انگشت شست و ساعد بروز می یابد.
5. اختلالات حسی در ناحیه پشت انگشت شست و انگشت اشاره که گاهی به بی حسی ختم می شود.
6. تورمی که در ناحیه رادیوس اتفاق افتاده و با درد همراه است.
7. فرد به هنگام حرکت دادن مچ دست خود ممکن است با صدای خر خر، قژ قژ و یا تق مواجه شود که این صدا گاهی با درد شست و مچ دست همراه است.

روش های تشخیص سندرم دکرون

هنگامی که علائم در مچ دست و انگشتان احساس شد، فرد جهت درمان عارضه به پزشک مراجعه می کند و متخصص ارتوپدی بعد از بررسی وضعیت بیمار جهت تشخیص دقیق ابتدا سوالاتی از بیمار پرسیده و علائم و پرونده پزشکی او را نیز بررسی می کند. سپس جهت تشخیص دقیق تر و علت ایجاد این ناراحتی ها، آزمایشاتی را از بیمار می گیرد. این آزمایشات عبارتند از:

1. تست فینکل اشتاین

   یکی از روش های تشخیصی که جهت بررسی وضعیت مچ دست و انگشت شست انجام می شود، تست فینکل اشتاین می باشد. در این تست، فرد انگشت شست خود را با انگشتان دیگر نگه داشته و سپس مچ دست را به سمت انگشت کوچک خم می کند. در صورت بروز درد در مچ دست پزشک احتمال می دهد که فرد دچار سندرم دکرون شده است.

2. روش فیزیکی ابداکت شست

   بعد از تست اشتاین، پزشک تست دیگری را انجام می دهد تا از بروز عارضه سندرم کرون مطمئن شود. در این تست پزشک از بیمار درخواست می کند تا شست خود را از دیگر انگشتان دور کند و یا ابداکت انجام دهد. سپس با دست خود مانع ابداکت شست بیمار شده و در صورتی که فرد در ناحیه بالای مچ دست، با درد مواجه شود، می تواند حدود ۸۰ درصد احتمال دهد که بیمار به سندرم دکرون مبتلا شده است.

3. تصویر برداری با اشعه ایکس

   بعد از بررسی های فیزیکی پزشک جهت تشخیص بهتر و مشاهده ناحیه آسیب دیده و علت آن، با استفاده از اشعه ایکس از دست بیمار عکس برداری می کند.

4. سی تی اسکن و ام آر آی

   اگر در عکس برداری با اشعه ایکس پزشک همچنان موفق به تشخیص دقیق و بررسی علت و میزان ناراحتی دست نشود، از روش های سی تی اسکن و ام آر آی استفاده می کند. چرا که این روش ها تصویر دقیق تری از ناحیه آسیب دیده دست و بافت های آن داده و جزئیات آسیب را نیز به طور واضح نشان می دهند.

روش های درمان سندرم دکرون

سندرم دکرون در مراحل مختلف از مرحله شروع تا حاد شدن می تواند با توجه به شدت و ناراحتی ایجاد شده در دست به شکل ها و روش های مختلف درمان شود. روش های درمانی این عارضه به صورت زیر می باشند:

1. درمان های اولیه

   این بخش از درمان ها توسط فرد و در خانه انجام شده و جنبه مراقبتی دارد. در صورتی که این روش ها به تنهایی انجام شوند، ممکن است هیچ بهبودی در دست فرد اتفاق نیفتد. اما اگر همراه با سایر روش های درمانی موثر از جمله فیزیوتراپی انجام شود، می تواند نتیجه ی بسیار مطلوبی به همراه داشته باشد.
   1. تکنیکRICE: این تکنیک شامل موارد زیر می شود:
      • استراحت: استراحت دادن به دست و شست آسیب دیده عدم انجام فعالیت با آن
      • یخ: استفاده از کمپرس سرد و یخ بر روی ناحیه آسیب دیده ساعد، مچ دست و شست به طور غیر مستقیم و حدود 15 دقیقه به منظور کاهش التهاب و درد
      • فشار با بانداژ: استفاده از باندهای کشی و بستن مچ دست و شست در جهت کاهش درد و تورم
      • بالا نگه داشتن: بالا قرار دادن عضو آسیب دیده (دست خود را روی بالشت و بالاتر از سطح قلب قرار دهید.)
   2. دارو درمانی: مصرف داروهای ضدالتهاب، ضد درد و ضد اسپاسم عضلانی با دوزهای مشخص شده توسط پزشک، از دیگر روش های درمانی است که جهت کنترل و کاهش درد و تورم مورد استفاده قرار می گیرد. این داروها عبارتند از: ایبوپروفن، پیروکسیکام و دیکلوفناک.

2. فیزیوتراپی

   فیزیوتراپی و توانبخشی همواره از جهات مختلف و با تکنیک های دستی، غیر دستی و ورزشی موفق به درمان بسیاری از دردها و عارضه های اسکلتی و عضلانی بدن شده است. این تکنیک می تواند بعد از آسیب و عارضه سندرم دکرون و همچنین بعد از جراحی دست به بهبود وضعیت حرکتی، شش، کاهش درد و تورم و دیگر عوارض جانبی در دست کمک کند و موجب بازگشت سریع عملکرد دست شود. فیزیوتراپی دست شامل تکنیک های مختلفی بوده که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد:

   1. تمرین درمانی

      بخشی از درمان های فیزیوتراپی که با تکنیک های ورزشی مختلف (کششی و تقویتی، عملکردی، تعادلی و...) همراه است، مربوط به تمرین درمانی بوده که در کلینیک فیزیوتراپی توسط فیزیوتراپیست صورت می گیرد. این تمرینات می توانند موجب بهبود وضعیت مچ دست و ناراحتی های ایجاد شده در دست از جمله گرفتگی عضلات، درد، تورم، کاهش دامنه حرکتی دست و کششی و... شوند و به بهبود وضعیت دست بعد از جراحی نیز کمک کنند. ناگفته نماند کلیه این تمرینات نرمشی و ورزشی، با توجه به میزان آسیب و درد مچ دست و همچنین آسیب های وارد شده به تاندون ها، رباط ها، عصب ها و... ، طبق برنامه ای جامع تنظیم و ارائه می گردند و تعداد هر تکنیک ورزشی با توجه به صلاح دید و برنامه تنظیم شده توسط فیزیوتراپیست مشخص می شود. این تکنیک ها عبارتند از:

      • خم کردن مچ دست

        برای انجام این تمرین یک وزنه گرفته و سپس در حالیکه کف دست رو به بالا قرار دارد، مچ دست را طوری که وزنه به سقف نزدیک‌ شود، در جهت بالا خم کنید. در آخر مچ خود را خیلی آرام به وضعیت اول و قبل بر‌گردانید. (می توانید به مرور زمان و در صورتی که وضعیت دست بهتر شده باشد، وزنه را سنگین تر کنید.)

      • باز کردن مچ دست

        یک وزنه در دست گرفته و سپس در حالیکه کف دست رو به زمین قرار دارد، مچ دست خود را طوریکه وزنه به سقف نزدیکتر شود، به سمت بالا خم کنید، سپس مچ خود را به آرامی به حالت اول برگردانید. این تمرین را در3 ست 10 تایی انجام دهید. می توانید به مرور زمان وزن وزنه ها را بیشتر کنید.

      • حالت دعا

        برای انجام این تمرین ایستاده و کف هر دو دست را به یکدیگر بچسبانید. سپس آرنج ها را از هم دور کنید و مچ ها را به آرامی به سمت پایین ببرید تا کشش احساس شود. 5 ثانیه در این وضعیت بمانید و در نهایت به آرامی به حالت قبل و طبیعی خود برگردید.

      • کشیدن به طرف داخل و خارج

        دست آسیب دیده را کنار بدن و در طرفین قرار دهید و آرنج خود را با زاویه 90 درجه خم کنید. در حالیکه یک مداد در دست خود گرفته اید، شروع به چرخاندن ساعد دست در طرفین کرده و 30 ثانیه در این وضعیت بمانید. (باید در ساعدتان کشیدگی احساس کنید.)

      • خم و باز کردن مچ دست

        برای انجام این تمرین ابتدا بایستید وبا هر دو دست خود یک میله سنگین، مثل لوله آب را نگه دارید. سپس مچ دستانتان را به صورت متناوب و آرام تا جایی که می توانید در جهت پایین و بالا خم و راست کنید. این تمرین را به دو حالت می توانید انجام دهید. در حالت اول کف دستانتان رو به سقف قرار گرفته و در حالت دوم کف دستان خود را رو به زمین بگیرید.

      • چرخش دست ها

        ابتدا روی صندلی نشسته و ساعد دست آسیب دیده را روی پا در حالت ثابت نگه داشته و مچ دست خود را طوری بچرخانید که کف دستتان رو به سقف قرار بگیرد. تکرار این حرکت در روز 10 مرتبه باشد.

      • خم و راست کردن مچ دست

        برای انجام این حرکت ابتدا ساعد خود را روی میز قرار داده و مچ را از لبه میز آویزان کنید. سپس مچ را به سمت پایین خم کنید تا کشش احساس شود. 5 ثانیه در این حالت بمانید و سپس به آرامی به حالت طبیعی خود برگردید. این دفعه مچ را تا جایی که حس کشش داشته باشید، بالا آورید. حدود ۵ ثانیه در این حالت بمانید و سپس به وضعیت طبیعی و قبل خود بازگردید.

      • انحراف مچ دست

        ابتدا آرنج خود را با زاویه ۹۰ درجه خم کنید و در طرفین (کنار) بدن قرار دهید. (تا پایان تمرین این وضعیت را حفظ کنید.) وزنه ای را در دست خود بگیرید و کمی ساعد را بچرخانید. (باید شست دست رو به بالا قرار بگیرد.) در آخر مچ دست را تا جای ممکن بالا برده و سپس به آرامی پایین بیاورید.

      • خم کردن آرنج

        برای انجام این تمرین ابتدا بایستید و هر دو دست خود را به طور صاف و کشیده کنار بدن قرار دهید. دست آسیب دیده و دردناک خود را از آرنج خم کنید. (باید دست به شانه برسد.) چند ثانیه در این حالت بمانید و سپس به حالت قبلی و عادی خود برگردید.

      • تقابل انگشتان

        ابتدا بازوی دست مبتلا به سندرم دکرون را خم کرده و آرنج خود را روی میز قرار دهید. در حالی که نوک انگشت اشاره روی نوک انگشت شست قرار گرفته، حلقه ای بسازید و انگشتان خود را رها کنید. این تمرین را با انگشت وسطی و انگشت حلقه نیز انجام داده و سپس آن ها را نیز رها کنید.
        روی میز خودکاری قرار دهید و به کمک انگشتان دست آسیب دیده و دردناک خود، به آرامی خودکار را از روی میز بردارید. سپس خیلی آرام آن را روی میز حرکت دهید و بعد رها کنید.

   2. لیزرتراپی

      در این تکنیک فیزیوتراپیست با اعمال و انتقال اشعه و نور لیزر به بخش آسیب دیده دست (بالای مچ، مچ و انگشت شست) موجب بهبود آسیب های وارد شده به تاندون ها، رباط ها، عصب و... شده و به کاهش درد و التهاب ایجاد شده در مچ دست و شست کمک می کند. این تکنیک درمانی می تواند از بروز آسیب های شدید تر در دست جلوگیری کند.

   3. اولتراسوند تراپی

      در این روش فیزیوتراپیست با استفاده از دستگاه اولتراسوند و با اعمال امواج فراصوت، موجب تحریک و ترمیم بافت های آسیب دیده (تاندون ها، رباط ها و..) مچ دست و شست شده و در نهایت به بهبود وضعیت دست بعد از آسیب و یا جراحی کمک می کند.

   4. کایروپراکتیک و ماساژ درمانی

      کایروپراکتیک از روش های دستی و کاربردی بوده که توسط دست فیزیوتراپیست و با اعمال ماساژ دوار بر روی ناحیه آسیب دیده دست (مچ دست و شست) انجام می گیرد. این تکنیک می تواند به افزایش گردش خون، کاهش درد و تورم دست و بازگشت عملکرد و کارایی آن بعد از آسیب و یا جراحی کمک کند.

   5. تحریکات الکتریکی

      در این روش فیزیوتراپیست از دستگاه انتقال دهنده جریان الکتریکی با ولتاژ کنترل شده استفاده کرده و به کمک الکترودها این جریان را به مچ دست انتقال داده و در نهایت موجب تحریک، ترمیم و بهبود رباط ها و آسیب تاندون های مچ دست می گردد.

3. استفاده از بریس و مچ بند طبی

   در مواقعی که فرد جراحی انجام داده باشد و یا آسیب به حدی زیاد باشد که در صورت حرکت دادن دست، درد تشدید شود، فیزیوتراپیست و پزشک جهت ثابت نگه داشتن مچ دست و همچنین شست دست، از مچ بند و بریس های مخصوص و یا آتل انگشت استفاده می کند. این کار از آسیب های بیشتر جلوگیری کرده و درد و تورم را تا حد زیادی کاهش می دهد و به پایداری مفصل مچ دست کمک می کند.

4. جراحی

   یکی از روش های درمانی تهاجمی که در صورت حاد بودن وضعیت دست انجام می شود، جراحی می باشد. معمولا در بیشتر موارد افراد مبتلا به عارضه سندرم دکرون، با انجام فیزیوتراپی و درمان به موقع بهبود یافته و نیازی به جراحی ندارند. اما در بعضی شرایط وضعیت بیمار بسیار حاد بوده و بیمار درد شدید و مزمنی را در مچ دست خواهد داشت. در صورتی که روش های درمانی دیگر نتوانند موجب بهبود وضعیت دست بیمار شوند، پزشک مجبور به جراحی خواهد بود. جراحی سندرم دکرون با توجه به صلاح دید جراح و وضعیت آسیب، به روش های مختلفی صورت می گیرد. در این روش، جراح برشی بر روی غلاف تاندون زده و با باز کردن تونل، تاندون دیگر تحت احاطه غلاف نبوده و وضعیت دست بهبود می یابد.

عوارض سندرم دکرون

در رابطه با عوارض ناشی از این بیماری باید گفت، از آنجایی که این سندرم و درد آن، موجب ناراحتی دست می شود و شست را نیز درگیر می کند، در صورتی که فرد به موقع جهت درمان آن اقدام نکند، ممکن است شست دچار محدودیت دائم حرکتی شود و درد مچ دست و شست به صورت مزمن و همیشگی ادامه داشته باشد، که این موجب کاهش کیفیت عملکردی دست شده و فرد قادر به انجام کارهای خود نخواهد بود.

سوالات متداول

1. این عارضه بیشتر بین چه افرادی شایع است ؟

   سندرم دکرون می تواند در سنین مختلف و برای هر شخصی اتفاق بیفتد. این سندرم با درد شدید مچ دست و گاهی درگیر کردن انشگت شست موجب ناراحتی بسیار و اختلال عملکردی شدید در فعالیت های دست می شود. باید گفت این سندرم بین بعضی از افراد شایع تر بوده و احتمال ابتلای این افراد به این عارضه بیشتر از دیگر افراد می باشد:
   1. افرادی که قبلا دچار شکستگی و آسیب مچ دست شده اند.
   2. افرادی که بیش از حد از مچ دست استفاده کرده و کارهای بیش از اندازه، پر فشار و مکرر انجام می دهند.
   3. افرادی که دچار مشکل های تاندونی در ناحیه دست بوده و قبلا تاندون های مچ دست آن ها دچار کشیدگی و یا پارگی شده است.
   4. افرادی که به بیماری هایی از جمله روماتیسم مفصلی، پوکی استخوان و آرتروز مبتلا هستند.
   5. زنانی که سن آن ها بین ۳۰ تا ۵۰ سال می باشد و بیش از حد از دست و مچ دست خود استفاده می کنند.
   6. پرستاران و افرادی که شغل آن ها طوری می باشد که به طور مداوم از مچ دست خود استفاده می کنند و مچ دستشان را تحت فشارهای مکرر قرار می دهند.

2. چگونه می توان از سندرم دکرون جلوگیری کرد؟

   با رعایت چندین نکته ساده و انجام یکسری کارها می توان احتمال ابتلا به این بیماری را کاهش داد و از وقوع آن جلوگیری کرد:

   1. رعایت و توجه به ارگونومی بدن و درست قرار گرفتن دست در هنگام نشستن، کار کردن و خوابیدن
   2. پرهیز از انجام حرکات ورزشی سنگین و ناگهانی
   3. اختصاص دادن زمانی کوتاه در بین کار برای استراحت و نرمش دادن دست
   4. پرهیز از انجام کارهای مداوم و مکرر با دست
   5. مراجعه سریع به پزشک و فیزیوتراپیست و درمان به موقع دست

3. چه مدت زمان لازم است تا بهبودی حاصل شود؟

   معمولا در صورتی که فرد در مراحل اولیه عارضه به پزشک و فیزیوتراپیست مراجعه کند و تحت درمان درست و به موقع قرار بگیرد، بعد از گذشت ۲ تا ۶ هفته بهبود می یابد. البته این مسئله به قدرت بدن و جسمی فرد، مهارت فیزیوتراپیست، درمان منظم و میزان و شدت آسیب وارده به دست بستگی دارد. ممکن است شخصی بعد از ۲ هفته کاملا بهبود پیدا کند و شخصی بعد از گذشت چندین ماه بهبود نیابد و مجبور به جراحی شود. ناگفته نماند، در مدتی که بیمار تحت درمان قرار می گیرد، حدود ۲ تا ۶ هفته دست در اسپیلینت قرار گرفته و توسط مچ بند حفاظت می شود.

4. سندرم دکرون از نظر علائم چه تفاوت هایی با سندرم تونل کارپال دارد؟

   علائم این سندرم مانند سندرم تونل کارپال می باشد اما در این عارضه بر خلاف سندرم تونل کارپال، بعضی از علائم از جمله سوزش و گزگز و خواب رفتگی در دست احساس نمی شود.