کسانی که با سانحه تصادف آسیب می بینند به هیچ عنوان نباید رگ به رگ شدن گردن را یک مشکل معمولی فرض کنند. این گونه آسیب دیدگی ها به طور معمول بعد از گذشت چند هفته یا چند ماه خودشان را نشان می دهند. کسانی که دچار آسیب گردن می شوند، حتماً باید این آسیب دیدگی را جدی بگیرند و خود را به پزشک نشان دهند و در صورت نیاز به کلینیک فیزیوتراپی مراجعه نمایند. آسیب شلاقی گردن (Whiplash) ممکن است بر اثر سقوط یا آسیب های ورزشی یا مورد حمله قرار گرفتند نیز رخ دهد. هنگامی که این وضعیت برای بیمار به وجود می آید، دچار سفتی گردن و درد فراوانی در مفصل های پشت سر می شود و امکان دارد این دردها در ناحیه قفسه سینه یا در ناحیه کمر نیز احساس شود. معمولاً این آسیب دیدگی فقط به بافت نرم گردن صدمه وارد می کند، اما در بیشتر مواقع پزشکان عکس برداری از ستون فقرات گردنی را برای بیمار تجویز می کنند. بیمارانی که دچار آسیب شلاقی گردن شده باشند پزشک برای آنها گردنبند نرم طبی را برای این که بتوانند گردن خود را بی حرکت نگه دارند پیشنهاد می دهد و همچنین برای این که بتوانید دردهای خود را از بین ببرید داروهای مسکن و ضد التهاب و همچنین شل کننده های عضلات را نیز تجویز می کنند.
انواع آسیب شلاقی گردن
آسیب های شلاقی گردن به دو نوع تقسیم می شوند:
- نوع اول: در این نوع، آسیب شلاقی، معمولی می باشد، به این صورت است که امکان دارد در حین تصادف گردن دچار کشش بیش از حد شود، هنگامی که این تصادف ها رخ می دهد، بدن به سمت جلو پرتاب می شود و سر در جای خود باقی می ماند در نتیجه این کشش فراوان به گردن آسیب می رساند.
- نوع دوم: آسیب دیدگی شلاقی سریع رخ می دهد، یعنی این که در هنگام تصادف سر با شدت بسیار زیاد به سمت جلو خم می شود و ستون فقرات گردنی را درگیر می کند، سیستم سر انسان به این صورت است که چانه از خم شدن زیاد سر به سمت جلو خودداری می کند، اما این حرکت سریع باعث می شود، انحراف طولی و آسیب عصبی بر گردن وارد شود.
پیشنهاد میکنیم حتما بخوانید
علل ایجاد آسیب شلاقی گردن
امکان دارد افراد در بعضی از شرایط دچار آسیب دیدگی شوند که ما در موارد زیر آن را برای شما شرح می دهیم:
- این صدمات ممکن است برای ورزشکاران در هنگام انجام تمرینات ورزشی رخ دهد، مانند ورزش های فوتبال، کاراته، بوکس و ...
- تصادف های شدید یکی از شایع ترین علت های آسیب شلاقی گردن می باشد.
- در بعضی از مواقع ممکن است افراد در برخوردهای فیزیکی یا حمله این آسیب های شدید گردنی را تجربه کنند. در این حالت امکان دارد ضربات سنگین مشت و یا تکان های بیش از حد گردن باعث آسیب شلاقی گردن شود.
- زمین خوردن با دوچرخه
- اسب سواری
- ضربه خوردن سر توسط یک جسم سنگین
- وضعیت بدنی ضعیف
علائم آسیب شلاقی گردن
در بعضی از مواقع ممکن است علائم آسیب شلاقی گردن بعد از گذشت ۱۲ ساعت یا یک روز مشخص شود، این علائم عبارتند از:
- در بیشتر مواقع پس از حادثه فرد دچار گردن درد می شود و امکان دارد این درد ها پس از گذشت چند روز بیشتر شوند. ممکن است درد گردن به شانه ها و دست ها نیز سرایت کند در بعضی از مواقع مشاهده شده فرد دچار درد فک، سفتی و اسپاسم عضلات پاراسپاینال گردیده است.
- درد بین کتف و بخش پایینی کمر
- درد و سفتی گردن
- سرگیجه
- بدتر شدن درد با حرکت گردن
- خستگی
- از دست دادن دامنه حرکتی در گردن
- گزگز و بی حسی در بازوها
- سردردی که اغلب در پایه جمجمه شروع می شود.
- حساسیت به لمس و یا درد شانه، قسمت فوقانی کمر یا بازو
- امکان دارد تورم پشت حلقی و دیسفاژی نیز وجود داشته باشد
- بی خوابی و اضطراب
- ضعف پاها رفلکس تاندون پیش فعال در پاها
تشخیص آسیب شلاقی گردن
پزشک برای تشخیص آسیب شلاقی گردن سوابق پزشکی بیمار را کنترل می کند. بعد از لحاظ جسمانی شروع به معاینه بیمار می کند. صدمات شلاقی گردن بیشتر شامل آسیب بافت های نرم گردن است که در عکس برداری اشعه ایکس کاملاً قابل مشاهده نیست. پس بنابراین پزشک تصویر برداری های متعددی را برای بیمار تجویز می کند که عبارتند از:
- عکسبرداری با اشعه ایکس: تصاویری که با اشعه ایکس گرفته می شود و قابل تشخیص می باشد، از جمله زوایای مختلف گردن، شکستگی، در رفتگی یا آرتروز گردن است.
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی یا ام آر آی: در این گونه تصویربرداری از یک آهنربای بزرگ و یک کامپیوتر برای تصویربرداری دقیق اندام ها و همچنین ساختار بافت ها استفاده می کنند.
- اسکن توموگرافی کامپیوتری یا سی تی اسکن : به منظور انجام عکس برداری با این دستگاه پزشک با استفاده از یک کامپیوتر و پرتوهای ایکس می تواند تصاویری افقی و محوری را از بدن بیمار بگیرد. با کمک دستگاه سی تی اسکن تصویر های بسیار جزئی از قسمت های مختلف بدن مانند عضلات، بافت های چربی، استخوان ها و اندام های داخلی گرفته می شود.
روش های درمان آسیب شلاقی گردن
افرادی که دچار آسیب دیدگی شلاقی گردن می شوند، معمولاً در هفته های اول پزشک برای آن ها تمرینات قدرتی در نظر می گیرد. بیمارانی که پس از گذشت چند ماه هنوز دارای درد فراوانی هستند، حتماً باید به متخصص ستون فقرات مراجعه کنند. ولی اگر این مشکل گردن از جنس آسیب دیدگی معمولی باشد پزشک موارد زیر را برای بیمار تجویز می کند:
-
دارو
پزشک برای این که بتواند علائم شما را کنترل کند، بعضی از داروها را برای شما تجویز می کند، ولی باید بگوییم که این داروها هرگز نمی توانند مشکلات را به طور کامل برطرف کنند، این داروها فقط می توانند بخشی از دردهای شما را درمان کنند. پزشک اصولا این داروها را بر اساس میزان و شدت درد شما تجویز می کند. داروهایی که افراد آسیب دیده باید استفاده کنند: داروهای ضد التهاب و داروهای ضد درد یا مسکن می باشند. اگر شما دارای درد بسیار شدیدی باشید امکان دارد پزشک به شما توصیه کند شل کننده های عضلانی را استفاده کنید. -
گردنبند های طبی
کسانی که به این عارضه دچار می شوند پزشک به آن ها توصیه می کند از گردنبندهای طبی استفاده کنند تا به وسیله این گردنبند ها سر و گردن در جای خود ثابت باقی بماند. شما می توانید از این گردنبند ها در طول هفته اول آسیب دیدگی روزانه ۳ ساعت استفاده کنید. لازم به ذکر است که بدانید، مطالعات نشان داده اند که برای مدت زمان طولانی عضلات گردن نباید ثابت بمانند، امکان دارد قدرت عضله های گردن کاهش پیدا کنند و این استفاده بیش از حد از گردنبندها روند بهبودی را دچار مشکل کنند. -
فیزیوتراپی و ورزش
در بیشتر مواقع پزشک برای این که بیمار دامنه حرکتی خود را به دست آورد درمان فیزیوتراپی گردن را تجویز می کند اما در عین ممکن است یک سری حرکات و تمرین های کششی را نیز به او توصیه کند تا بیمار از این طریق بتواند به فعالیت های روزمره خود بازگردد. تمرین هایی که امکان دارد پزشک به شما توصیه کند شامل حرکات زیر می باشد:- گردش گردن به هر دو جهت
- کج کردن سر خود به طرفین
- خم کردن گردن خود به سمت قفسه سینه
- چرخاندن شانه های خود
-
طب سوزنی
برای این که شما بتوانید دردهای خود را تسکین دهید، می توانید از این روش درمان استفاده کنید. درمان با طب سوزنی به این صورت است که درمانگر از تعدادی سوزن های بسیار نازک و بلند استفاده می کند، این سوزن ها را در نقاط ماشه ای وارد می کند، این نقاط ماشه ای قسمت های عصبی گردن شما می باشد، که از طریق این سوزن ها تحریک می شوند و پیام درد به سمت مغز شما کمتر می شود. این روش درمان باعث می شود، گردش خون در بافت ها سریع تر انجام گیرد و شما درد کمتری را تجربه می کنید. -
درمان دستی
درمان دستی به این طریق انجام می شود که درمانگر با فشار دست بر ستون فقرات آن را دستکاری می کند با انجام این عمل بدن می تواند آسیب دیدگی خود را ترمیم کنند و همچنین باعث می شود دردهای عضلات کمتر شوند. -
ماساژ
در بعضی از مواقع ماساژ عضلات گردن می تواند باعث تسکین دردهای گردن شود. -
تحریک الکتریکی عصب
شما می توانید با این دستگاه یک جریان الکتریکی بسیار ضعیف را بر پوست خود انتقال دهید، این جریان الکتریکی باعث می شود تا عصب شما تحریک شود و بافت شروع به ترمیم خود کند و همچنین گردش خون در بافت ها سریع تر انجام می شود.
-
تمرین درمانی
شما می توانید با استفاده از تمرین های ورزشی زیر سفتی و درد گردن خود را از بین ببرید.
- فشرده کردن چانه
با انجام این حرکت ورزشی شما می توانید ناحیه ستون فقرات گردنی خود را کشش دهید. برای این که بتوانید این حرکت اصلاحی را انجام دهید، در ابتدا باید به پشت خود دراز بکشید و نگاه خود را به سقف بدوزید بعد از آن چانه را به سمت قفسه سینه هدایت کنید، این کشش را باید ۵ ثانیه نگه دارید، حرکت را باید ۱۰ بار تکرار کنید.
این حرکت به صورت نشسته نیز انجام می پذیرد، ابتدا باید در یک جای مناسب به صورت صاف بنشینید، نگاه تان باید به سمت جلو باشد، بعد از آن سر خود را به جلو خم کنید، تا چانه شما جمع شود. این حرکت را ۱۰ بار تکرار کنید. - گردش سر از یک طرف به طرف دیگر
حرکت اصلاحی باعث می شود، سفتی گردن شما کاهش پیدا کند و دامنه حرکتی شما را گسترده تر کند. برای این که بتوانید این ورزش کششی را انجام دهید، باید در موقعیت دراز کشیده قرار بگیرید، بعد از آن چانه خود را به سمت شانه راست کشش دهید. برای این حرکت می توانید از دست خود استفاده کنید و بعد از آن دوباره سر خود را بر روی شانه چپ قرار دهید، در این وضعیت باید ۲۰ ثانیه باقی بمانید. این حرکت کششی را شما می توانید به صورت نشسته انجام دهید، برای انجام این حرکت ابتدا بر روی صندلی یا زمین صاف بنشینید، بعد از آن چانه خود را یک بار به سمت راست و بعد به سمت دیگر کشش دهید. - کشش کرنر
شما می توانید با انجام این کشش اصلاحی ماهیچه های قفسه سینه و جلوی گردن را کشش دهید، به منظور انجام این حرکت ورزشی شما باید در مقابل گوشه اتاق یا دیوار بایستید، ساعد های خود روی دیوار بچسبانید، در این حالت باید پاهای شما در زاویه ۷۰ درجه با هم فاصله داشته باشد، بعد از آن باید سعی کنید خود را به سمت جلو هل دهید، به صورتی که کشش را به خوبی در قفسه سینه و شانه های خود حس کنید، در این کشش ۳۰ ثانیه باقی بمانید. می توانید ۵ بار در روز این حرکت کششی را انجام دهید.
- فشرده کردن چانه
-
جراحی آسیب شلاقی گردن
افرادی که دچار آسیب شلاقی گردن شده اند خیلی به ندرت پیش می آید که به عمل جراحی نیاز پیدا کنند. اگر پزشک تشخیص دهد که باید دیسک بین مهره ای برداشته شود، این امکان را دارد که عمل های جراحی زیر صورت گیرد:
-
دیسککتومی
در این عمل جراحی پزشک بخشی از دیسک بین مهره ای آسیب دیده را برمیدارد. -
میکرودیسککتومی
برای این که این عمل جراحی انجام شود از یک میکروسکوپ بزرگنمایی در حین جراحی برای برداشتن دیسک استفاده می کنند. -
عمل جراحی زیر پوستی
در بیشتر مواقع این گونه جراحی در ناحیه ستون فقرات گردن انجام نمی شود، ولی این جراحی در قسمت کمر صورت می گیرد. عمل جراحی زیر پوستی با کمک رادیولوژیک انجام می شود، به صورتی که یک لوله توخالی با کمک یک تیغ چرخان دیسک را می شکند، بعد از آن قطعات دیسک از طریق آسپیراسیون برداشته می شود. وقتی که دیسک مورد نظر را برداشتند، ستون فقرات را تنظیم کرده و جوش می دهند تا بتوانند پایداری و ثبات دائمی ستون فقرات را فراهم کنند.
-
بهبودی پس از جراحی آسیب شلاقی گردن
بعد از عمل جراحی ممکن است بیمار درد یا ناراحتی داشته باشد ولی در کل بیمار توسط پی سی آی، بی حس می شود، بعد از آن نیز می تواند با داروهای مسکن خوراکی درد خود را کمتر کند. در بیشتر مواقع روز بعد از عمل، پزشک به بیمار توصیه می کند راه برود، زیرا فعالیت باعث می شود گردش خون در گردن زیاد شود و بهبودی سریع تر رخ دهد. بعد از این که عمل جراحی صورت گرفت، بیمار می تواند با برنامه های فیزیوتراپی انعطاف پذیری، قدرت عضلات و دامنه حرکتی خود را افزایش دهد.
سوالات متداول
-
چگونه می توانیم از آسیب های شلاقی گردن جلوگیری کنیم؟
- در حال حاضر وسایل نقلیه خیلی پیشرفته شده اند و آسیب دیدگی های تصادف بر گردن را به حداقل رسانده اند، در بیشتر مواقع تمام وسایل نقلیه دارای بالشتک های نگه دارنده سر هستند، که این مانع از حرکت های شلاقی گردن می شود، شما برای مسافرت باید دارای بالشتک هایی استاندارد باشید تا بتوانید از این گونه حوادث جلوگیری کنید.
- برای این که بتوانید از رگ به رگ شدن گردن جلوگیری کنید سعی کنید تمرین های تقویتی گردن را هر روز انجام دهید.
- خیلی از افراد دارای شغلی هستند که موظفند به صورت ثابتی برای زمان طولانی بنشینند، مانند: کارمندان، این گونه افراد باید برای خود زمان مشخصی برای استراحت و نرمش در نظر بگیرند، تا بتوانند از این گونه آسیب ها جلوگیری کنند.
-
مراقبت های خانگی برای درمان و بهبودی آسیب شلاقی گردن چگونه است؟
کسانی که دچار آسیب شلاقی گردن شده اند، باید برای یک مدت کوتاهی در منزل استراحت کنند و برای این که بتوانند دردهای خود را کنترل کنند، باید از یک کیسه یخ بر روی ناحیه آسیب دیده خود استفاده کنند و یک سری تمرین های کششی در منزل انجام دهند، در بعضی از مواقع پزشک برای آن ها مکمل های غذایی را نیز تجویز می کند.
-
نحوه صحیح خوابیدن با آسیب شلاقی گردن چگونه است؟
برای این که بتوانید یک خواب راحت داشته باشید ما به شما چند نکته را توصیه می کنیم:
- قبل از این که بخواهید به رختخواب بروید باید به مدت یک ربع از یک کمپرس یخ یا آب گرم بر روی ناحیه صدمه دیده استفاده کنید، زیرا این کار باعث می شود دردهای شما التیام پیدا کند.
- در هنگام خوابیدن از بالش همیشگی خود به هیچ عنوان استفاده نکنید، برای این که بتوانید گردن خود را ثابت نگه دارید ما به شما بالش مخصوص گردن را پیشنهاد می کنیم.
- برای این که بتوانید خواب راحتی داشته باشید ما دو حالت خواب را برای شما شرح می دهیم .
- خوابیدن به پشت: هنگامی که شما به پشت می خوابید از تنش های اضافی گردن جلوگیری می کنید.
- خوابیدن روی یک طرف: هنگامی که شما بر روی یک طرف خود می خوابید ستون فقرات در یک انحنای طبیعی قرار می گیرد و شما می توانید به این صورت بدن خود را تراز نگه دارید.
