ناپایداری (لق بودن) مفصل شانه: علائم و درمان بی ثباتی شانه

چکیده مطلب

آیا احساس درد، لق بودن و شلی در شانه خود دارید؟ در رابطه با ناپایداری مفصل شانه شنیده‌اید؟ آیا ممکن است علائم شما به دلیل بروز این عارضه باشد؟
بی ثباتی مفصل شانه به چه دلایلی رخ می‌دهد و با استفاده از چه روش‌هایی می‌توان آن را تشخیص داد؟
در این مقاله با رامتن همراه باشید تا علاوه بر پاسخ این سؤالات، با روش‌های درمان این عارضه آشنا شوید.

ناپایداری مفصل شانه چیست؟

ناپایداری مفصل شانه (shoulder instability) به عارضه‌ای گفته می‌شود که مفصل شانه خیلی شل شده باشد و بیش از اندازه در حفره بلغزد.
اگر مفصل بیش از حد شل باشد، می‌تواند از جای خود خارج شود و باعث دررفتگی جزئی (subluxation) گردد.
عدم درمان به موقع این عارضه می‌تواند منجر به آرتریت گردد.
بی ثباتی شانه می‌تواند در نتیجه آسیب ناگهانی، استفاده بیش از حد یا حرکات تکراری رخ دهد. در ادامه مطلب بیشتر در این باره توضیح خواهیم داد.

بی ثباتی شانه چه علائمی دارد؟

این عارضه می‌تواند با نشانه‌ها و علائم زیر همراه باشد:

1. احساس اینکه قرار است شانه با حرکات خاصی از جای خود خارج شود یا اینکه در حفره خود به عقب و جلو حرکت کرده است.
2. بی حسی یا سوزن سوزن شدن بازو.
3. درد شانه نیز یکی دیگر از نشانه‌های این عارضه است. معمولاً اگر ضرب دیدگی رخ داده باشد، فرد با درد و ناتوانی در حرکت دست خود روبه‌رو می‌شود.
4. گرفتن یا شل شدن شانه با فعالیت‌های روزانه، به ویژه ورزش‌هایی که نیاز به پرتاب دارند.
5. ممکن است برخی صداهای غیرطبیعی از شانه خود بشنوید. علت ایجاد این نوع صداها برخورد گوی مفصل و کاسه استخوانی است. البته این نشانه اغلب در افرادی که دچار دررفتگی شانه شده باشند، مشاهده می‌شود.

عدم درمان شانه ناپایدار چه عوارضی به دنبال دارد؟

با مشاهده هر یک از علائم و نشانه‌های بالا، باید سریعاً به پزشک مراجعه داشته باشید. در صورت تشخیص ناپایدار بودن مفصل شانه باید فوراً برای درمان آن اقدام نمایید. زیرا عدم درمان به موقع می‌تواند با افزایش بروز آرتریت، احتمال ساییدگی و خوردگی استخوان شانه همراه باشد.
در این شرایط به دلیل از بین رفتن استخوان، ترمیم آن دشوار و شاید غیر ممکن شود.

ناپایداری مفصل شانه چگونه تشخیص داده می‌شود؟

در ابتدا پزشک به معاینه شانه می‌پردازد و در رابطه با علائم و سابقه پزشکی با شما صحبت می‌کند. در ادامه از روش‌های زیر برای تشخیص دقیق‌تر کمک خواهد گرفت:

1. اشعه ایکس

   اشعه ایکس یک روش تصویربرداری است که تصاویری از استخوان‌ها و ساختارهای داخلی ارائه می‌دهد. این آزمایش می‌تواند به پزشکان کمک کند تا ببینند آیا آسیب شانه باعث درد شما می‌شود یا خیر.

2. تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)

   این نوع اسکن از امواج رادیویی و آهنرباها برای ایجاد تصاویر دقیق از استخوان‌ها و بافت‌های همبند در شانه استفاده می‌کند.
   ام آر آی تصویر بهتری از بافت‌های نرم را ارائه می‌دهد و به پزشک کمک می‌کند تا آسیب‌های وارده به رباط‌ها و تاندون‌های اطراف مفصل شانه را شناسایی کند.

روش‌های درمان ناپایداری مفصل شانه

انتخاب روش درمانی به شدت بی ثباتی شانه بستگی دارد. به طور کلی از یک و یا چند روش زیر برای درمان این عارضه کمک گرفته می‌شود:

1. درمان‌های اولیه

   در ابتدا برخی از اقدامات ابتدایی برای کاهش درد مورد استفاده قرار می‌گیرند. این روش‌ها نقشی در درمان عارضه ندارند و تنها برای تسکین درد قبل از درمان و در حین انجام روش‌های درمانی به کار گرفته می‌شوند. این اقدامات عبارت‌اند از:

   • محدود کردن فعالیت

     اجتناب از فعالیت‌های خاصی که نیاز به حرکت بالای سر دارند می‌تواند به کاهش علائم شما کمک کند.

   • استفاده از داروهای مسکن

     داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی از جمله ایبوپروفن و ناپروکسن نقش مؤثری در کاهش درد و تورم شانه خواهند داشت.
     در برخی موارد، تزریق استروئید ممکن است به طور مستقیم به مفصل برای کاهش تورم تزریق شود.

   • استفاده از کمپرس سرد

     مقداری یخ را درون کیسه‌ای تمیز بریزید و حوله‌ای دور آن قرار دهید. سپس به مدت 15 الی 20 دقیقه آن را روی شانه خود بگذارید.

2. فیزیوتراپی

   فیزیوتراپی یکی از روش‌های بسیار مؤثر برای کمک به بهبود این عارضه می‌باشد. هدف از آن درمان تقویت عضلات روتاتور کاف و تیغه شانه برای ایجاد ثبات بیشتر در شانه است.
   البته در اکثر موارد از روش‌های فیزیوتراپی برای به دست آوردن دامنه حرکتی و کمک به تسریع بهبودی استفاده می‌گردد.
   زمانی که اسلینگ برداشته می‌شود، تمرینات فیزیوتراپی آغاز خواهند شد. برنامه درمانی توسط فیزیوتراپیست‌های تیم رامتن به بهترین شکل به شما عزیزان ارائه می‌شود.
   برای مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.
   در ادامه شما را با برخی از روش‌های رایج فیزیوتراپی شانه آشنا می‌کنیم:

   • تحریکات الکتریکی

     در این روش جریان الکتریکی به وسیله الکترودهایی قرار گرفته روی شانه به آن اعمال می‌شوند. هدف از انجام این روش افزایش جریان خون و کمک به انعطاف پذیری و افزایش دامنه حرکتی شانه می‌باشد.

   • کایروپراکتیک

     کایروپراکتیک یکی از تکنیک‌های دستی فیزیوتراپی است که با مهارت دست فیزیوتراپیست انجام می‌گیرد. بهبود ناحیه آسیب دیده، درد، تورم، باز کردن خشکی و گرفتگی شانه از اهداف کایروپراکتیک می‌باشد.

   • اولتراسوند تراپی

     دستگاه اولتراسوند به اعمال امواج فراصوت به ناحیه آسیب دیده می‌پردازد تا بافت‌های آسیب دیده را تحریک کند.

   • لیزر درمانی

     در این روش با استفاده از اعمال نور لیزر به ناحیه آسیب دیده به کاهش درد و تورم شانه پرداخته می‌شود.

   • شاک ویو تراپی

     در این روش شوکی به بافت‌ها و عصب‌های آسیب دیده وارد شده تا برای ترمیم و بهبودی تحریک شوند.

3. جراحی

   در صورتی که بعد از روش‌های محافظه ‌کارانه‌تر بهبودی حاصل نشد و شانه همچنان ناپایدار بود، پزشک جراحی را پیشنهاد خواهد داد.
   در برخی موارد، جراحی برای ترمیم شکستگی یا پارگی حاد و بزرگ روتاتور کاف توصیه می‌شود. اکثر جراحی‌ها را می‌توان به روش آرتروسکوپی انجام داد، اما اگر آسیب قابل توجهی به استخوان‌ها وارد شود، روش جراحی باز انجام می‌گیرد.
   آرتروسکوپی یک روش کم تهاجمی است و بدین شکل انجام می‌گیرد که جراح برش بسیار کوچکی روی شانه اعمال می‌کند و سپس از یک لوله انعطاف‌پذیر، مجهز به نور و ویدئو برای تشخیص، درمان و ارزیابی وضعیت مفصل شانه استفاده می‌کند.
   جراحی باز نیز اغلب برای درمان بی ثباتی شدید انجام می‌گیرد. در حین عمل، برش بزرگی روی شانه آسیب دیده ایجاد می‌شود و ماهیچه‌ها برای دسترسی به قسمت‌های داخلی مانند کپسول مفصلی، لابروم و رباط‌ها به کنار منتقل می‌شوند.
   بسته به میزان آسیب بافتی، این ساختارها مجدداً چسبانده، سفت یا ترمیم و بخیه می‌شوند.
   لازم به ذکر است که پس از جراحی، یک برنامه توان‌بخشی و فیزیوتراپی برای تقویت و بازیابی دامنه حرکتی مفصل شانه ضروری است.

انواع بی ثباتی شانه

ناپایداری شانه ممکن است به سمت جلو (قدامی)، عقب (خلفی)، رو به پایین (پایین) یا چند جهتی باشد که در ادامه دقیق‌تر به بررسی آنها می‌پردازیم:

1. ناپایداری قدامی

   ممکن است در اثر تروما و یا در رفتگی با شروع تدریجی ایجاد گردد. این نوع بی ثباتی معمولاً با کمک روش‌های ساده جراحی و یک برنامه توان‌بخشی فشرده با تمرکز بر تقویت عضلات روتاتور کاف و عضلات تثبیت کننده کتف درمان می‌شود.

2. بی ثباتی خلفی

   این نوع از لق بودن مفصل شانه بیشتر در ورزشکاران دیده می‌شود و معمولاً با تمرینات تقویتی و کنترلی برای عضلات تثبیت کننده خلفی قابل درمان است.

3. بی ثباتی چند جهته

   نوع چند جهته ترکیبی از ناپایداری‌ها و معمولاً غیر تروماتیک است. این بی ثباتی اغلب با سندرم بیش حرکتی مفاصل همراه است، اما می‌تواند ناشی از ضربه‌های مکرر نیز باشد.
   درمان شامل تقویت عضلات تثبیت کننده شانه است.

تمرینات ورزشی بعد از بهبود بی ثباتی مفصل شانه

می‌توانید با کمک تمرینات ورزشی زیر تحت نظارت فیزیوتراپیست به بازگشت دامنه حرکتی خود کمک کنید:

1. بالا انداختن شانه

   برای انجام این تمرین بایستید. گردن و کمر شما باید کاملاً صاف باشد. بازوهایتان در کنار بدنتان قرار داشته باشند، به گونه‌ای که کف دست‌ها رو به جلو قرار بگیرند و کمی از بدنتان فاصله داشته باشند.
   در ادامه به صورتی که دردی احساس نشود، به آرامی یکی از شانه‌های خود را تا حدی که می‌توانید به سمت بالا و گوش خود بیاورید. 5 ثانیه آن را نگه دارید. (تکرار برای هر دو طرف 10 مرتبه)

2. انقباض روتاتورکاف

   در حالی که کمر، مفصل گردن و شانه شما کاملاً صاف است، بایستید. آرنج را در کنار بدنتان با زاویه 90 درجه نگه دارید و خم نمایید. تا جایی که احساس درد نمی‌کنید یک دست را زیر دست دیگر قرار داده و فشار دهید. 5 ثانیه این فشار را نگه داشته و رها کنید. (تکرار برای هر طرف 10 مرتبه)

3. شنا ایستاده روی دیوار

   به صورتی که کمر، گردن و شانه شما صاف است، رو به روی دیوار بایستید و دست‌های خود را روی دیوار قرار دهید. توجه کنید که آرنجتان کاملاً صاف باشد. سپس به آرامی شانه‌هایتان را به طرف جلو ببرید و اجازه کمی کشیدگی را به بازوهای خود دهید. 5 ثانیه این حرکت را نگه داشته و سپس به حالت ابتدایی خود بازگردید. (تکرار 10 بار)

 ناپایداری مفصل شانه به چه دلایلی ایجاد می‌شود؟

لق بودن مفصل شانه می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، از جمله:

1. آسیب دیدگی

   برای بسیاری از بیماران، آسیبی که باعث دررفتگی شانه می‌شود، می‌تواند منجر به بی ثباتی مزمن آن گردد.
   آسیب‌های ناشی از کار یا ورزش هر دو از علل اصلی دررفتگی شانه و بی ثباتی آن هستند.

2. استفاده مکرر از مفصل شانه

   حرکت مکرر بالای سر می‌تواند باعث شل شدن بافت‌های همبند در شانه شود.
   ورزش‌هایی که به این نوع حرکت نیاز دارند، از جمله والیبال، شنا و تنیس، از علل شایع بی ثباتی شانه هستند.
   فعالیت‌های شغلی که شامل کارهای مکانیکی یا بلند کردن مکرر می‌شوند نیز، می‌توانند باعث مشکلات شانه گردند.

3. ژنتیک

   برخی افراد به طور طبیعی رباط‌های شلی در شانه‌های خود دارند که باعث بی‌ثباتی غیرمرتبط با آسیب یا کشیدگی مکرر می‌شود.

پاسخ به برخی سؤالات پرتکرار شما

1. مراقبت‌های بعد از عمل ناپایداری شانه کدام‌اند؟

   اگر جراحی به صورت آرتروسکوپی انجام شود، معمولاً بیمار می‌تواند همان روز به خانه برگردد. اما در صورتی که جراحی باز انجام شده باشد، بیمار اغلب باید بین 1 الی 2 روز در بیمارستان تحت مراقبت قرار داشته باشد.
   از جمله اقدامات ضروری بعد از عمل فیزیوتراپی می‌باشد تا بیمار بتواند دامنه حرکتی و قدرت خود را به دست آورد. این پروسه معمولاً بین 3 تا 4 ماه زمان می‌برد. ریکاوری کامل حداقل 6 ماه برای بازگشت به همه ورزش‌ها است.

2. چه چیزی باعث بی ثباتی شانه می‌شود؟

   شایع‌ترین علت بی ثباتی شانه آسیب است. معمولاً افرادی که فعالیت‌های ورزشی مانند والیبال و یا تنیس را انجام می‌دهند، در معرض این نوع عارضه قرار می‌گیرند. تکرار یک حرکت مشابه، افزایش سن و انجام کارهایی که بیش از اندازه با حرکت شانه مرتبط هستند، می‌توانند از دلایل ایجاد این عارضه باشند.

3. آیا می‌توان از ناپایداری مفصل شانه جلوگیری کرد؟

   هیچ راهی برای جلوگیری از بروز این عارضه وجود ندارد، اما می‌توانید با محافظت از خود در برابر آسیب‌های ورزشی، احتمال بروز آن را کاهش دهید. اگر کار شما شامل حرکات مکرر یا کار دستی است، راه‌هایی برای استراحت دادن به عضلات خود بیابید.

4. آیا دررفتگی شانه می‌تواند باعث پارگی روتاتور کاف شود؟

   بله اگر این اتفاق بیفتد، ممکن است علائم درد در خارج یا جلوی شانه، سفتی و ضعف را تجربه کنید.

5. بعد از جراحی چقدر طول می‌کشد تا بهبودی خود را به دست آورم؟

   معمولاً این مدت زمان تا حدود 6 ماه است و ممکن است به طور بالقوه تا یک سال کامل برای بازگشت به فعالیت‌های با شدت بالا باشد.

6. آیا جراحی بی ثباتی شانه با درد همراه است؟

   در حین جراحی با توجه به نوع روش، از داروهای بیهوشی و یا بی حسی موضعی استفاده می‌شود که در نتیجه بیمار هیچ دردی احساس نخواهد کرد. با این وجود در دوره نقاهت و انجام تمرینات درمانی فیزیوتراپی ممکن است تا حدودی درد را تجربه کنید. پزشک و فیزیوتراپیست همواره به کنترل این درد و تورم ایجاد شده به شما کمک خواهند کرد.

7. چه مدت پس از جراحی امکان رانندگی کردن دارم؟

   معمولاً پس از 4 تا 6 هفته پس از جراحی می‌توانید رانندگی کنید.

8. هزینه فیزیوتراپی پس از جراحی لق بودن مفصل شانه چقدر است؟

   هزینه فیزیوتراپی بستگی به روش درمان، تعداد جلسات، بیمه و ... دارد. برای کسب اطلاعات دقیق‌تر با رامتن تماس بگیرید.

9. عوارض ناشی از جراحی شانه بی ثبات کدام‌اند؟

   این نوع جراحی نیز مانند دیگر روش‌های جراحی می‌تواند با عوارضی همراه باشد. از جمله این موارد می‌توان به خونریزی و عفونت، آسیب به شریان‌ها و اعصاب ناحیه اشاره کرد.