چسبندگی عصب دست: علت و علائم + ورزشهای موثر و فیزیوتراپی

آیا این مطلب برای شما مفید است؟

چسبندگی عصب دست عارضه‌ای است که ممکن است افراد زیادی، به ویژه زنان و کسانی که فعالیت‌ها و حرکات تکراری با دست انجام می‌دهند، آن را تجربه کنند.
این عارضه به چه دلیل رخ می‌دهد؟ چسبندگی عصب دست شامل چه علائمی است و روش‌های درمان آن چیست؟ آیا فیزیوتراپی می‌تواند در درمان آن مؤثر باشد؟
در این مطلب پاسخ تمامی این سؤالات بیان شده است، پس با رامتن همراه باشید.

چسبندگی عصب دست چیست؟

وارد شدن فشار زیاد به عصب مدیان که از ناحیه مچ دست عبور می‌کند و به انگشتان می‌رسد، به مرور زمان باعث چسبندگی عصب دست می‌شود و علائمی مانند درد و بی حسی دست را برای فرد به وجود می‌آورد.

علائم چسبندگی عصب دست کدام‌اند؟

علائم چسبندگی عصب دست را می‌توان در هر نقطه از کف تا مچ دست احساس کرد. شایع‌ترین علائم آن شامل موارد زیر هستند:

1. بی‌حسی یا سوزن سوزن شدن دست
2. بی حسی، سوزن سوزن شدن دست و یا درد که معمولاً هنگامی که فرد فعالیت ندارد و دست در حال استراحت است، تشدید می‌یابد.
3. تورم انگشتان
4. دردی که می‌تواند به صورت مبهم و یا شدید باشد.
5. درد یا بی حسی دست که در شب شروع می‌شود و باعث بیدار شدن فرد از خواب می‌شود.
6. احساس خارش در کف دست یا انگشتان
7. کاهش توانایی دست و احساس ضعف هنگام بلند کردن اشیا
8. سخت شدن انجام کارهایی مانند نیشگون گرفتن، بستن بند کفش، بستن دکمه‌های پیراهن، چرخاندن دستگیره و ...

روش‌های تشخیص چسبندگی عصب دست

پزشک معالج ابتدا از بیمار شرح حال می‌گیرد و مچ دست و علائم او را مورد بررسی قرار می‌دهد. سپس در صورت مشکوک بودن به چسبندگی عصب دست، ممکن است هریک از آزمایشات زیر را تجویز نماید:

1. الکترومیوگرافی (EMG)

   یکی از روش‌های تشخیصی که برای تشخیص سلامت عصب و عضلات به کار برده می‌شود، الکترومیوگرافی (EMG)است. پزشک معالج با استفاده از نتایج به دست آمده می‌تواند اختلال عملکرد عصبی را تشخیص دهد.

2. تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)

   با استفاده از تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) می‌توان تصاویر واضحی از بافت‌های بدن به دست آورد. تصاویر به دست آمده از MRI می‌تواند اطلاعات مفیدی را درباره فشردگی عصب در اختیار پزشک معالج قرار دهد.

3. سونوگرافی

   در این نوع تصویر برداری از امواج صوتی برای تهیه تصاویری از بافت‌های درون بدن استفاده می‌شود و می‌تواند اطلاعات خوبی را برای تشخیص بیماری در اختیار پزشک قرار دهد.

روش‌های درمان چسبندگی عصب دست

درمان چسبندگی عصب دست بر حسب شدت عارضه با استفاده از هر یک از روش‌های جراحی و یا غیر جراحی زیر صورت می گیرد:

1. درمان‌های اولیه

   انجام کارهایی مانند استراحت دادن به دست و انجام ندادن فعالیت‌هایی که باعث وارد کردن فشار زیاد به عصب و فشرده‌تر کردن آن می‌شوند، به تسکین درد کمک می‌کنند.

2. دارو درمانی

   استفاده از داروهایی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن سدیم که در دسته داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی قرار می‌گیرند، می‌تواند به کاهش درد و التهاب کمک کند.

3. استفاده از بریس در شب

   یک راه حل ساده و در عین حال مؤثر برای اکثر افرادی که از این عارضه رنج می‌برند، استفاده از مچ بند یا بریس در شب است. بستن بریس در شب به ویژه برای افرادی که علائم خفیفی دارند، بسیار کمک کننده و مؤثر است.

4. انجام تمرینات کششی

   انجام تمرینات کششی تأثیر زیادی بر بهبود علائم سندرم تونل کارپال و همچنین چسبندگی عصب دست دارد.
   برخی از تمرینات کششی به طور مستقیم تاندون‌های فلکسور را تحت تأثیر قرار می‌دهند و باعث می‌شوند که به اندازه کافی کشیده شوند، حرکت آنها آسان‌تر شود، التهاب آنها کاهش یابد و در نتیجه چسبندگی کم شود.

5. فیزیوتراپی

   فیزیوتراپی یک راه عالی برای کمک به کاهش و التیام آسیب‌های عصبی است. فیزیوتراپی می‌تواند به کاهش علائم بیماری کمک کند و بیمار را در مسیر بهبودی قرار دهد. بهتر است برای درمان چسبندگی عصب هرچه سریع‌تر به یک کلینیک فیزیوتراپی مراجعه کنید، زیرا اگر آسیب عصبی را به موقع درمان نکنید، می‌تواند منجر به آسیب‌ها و مشکلات جدی‌تری شود.
   در ادامه برخی روش‌های درمانی که ممکن است فیزیوتراپیست برای درمان این عارضه به کار ببرد را نام برده‌ایم:

   • ماساژ درمانی

     یکی از روش‌های درمانی که امروزه بسیار مورد توجه قرار گرفته است، ماساژ است. ماساژ دادن به کاهش التهاب و همچنین کاهش میزان مایع تجمع یافته اضافی می‌شود که در نتیجه آن فشار اضافی وارد شده بر روی عصب مدیان کاهش پیدا می‌کند. این روش همچنین جریان خون را بهبود می‌بخشد. گردش خون خوب برای کمک به ترمیم و التیام بافت‌ها بسیار مهم است.

   • درای نیدلینگ

     درای نیدلینگ در درمان چسبندگی عصب دست شامل فرو کردن سوزن‌های بسیار باریکی به ناحیه تحت درمان است.
     این سوزن‌ها در تحریک ترشح هورمون‌های طبیعی مسکن درد مانند اندورفین و افزایش گردش خون در آن ناحیه مؤثر هستند.

   • اولتراسوند تراپی

     در اولتراسوند تراپی از امواج صوتی برای تحریک بافت‌های تحت درمان استفاده می‌شود. فیزیوتراپیست این امواج را با استفاده از پروب دستگاه به بافت‌ها منتقل می‌کند.
     امواج صوتی با ایجاد ارتعاشاتی درون بافت‌ها به افزایش گرمای عمقی و گردش خون در اطراف بافت‌ها کمک کرده و به این ترتیب التهاب، تورم و درد را کاهش داده و باعث افزایش فرایند ترمیم می‌شود.

   • لیزر درمانی

     در لیزر درمانی، فیزیوتراپیست نور لیزر با طول موج مشخصی را به بافت‌های تحت درمان می‌تاباند. این نور به عمق بافت‌ها نفوذ کرده و باعث افزایش انرژی سلول‌های آنها و همچنین افزایش گردش خون در آن ناحیه می‌شود.
     در نتیجه این سلول‌ها قادر خواهند بود که مواد مغذی بیشتری را جذب کرده و ضایعات سلولی بیشتری را دفع کنند.

6. تزریق استروئید

   هدف همه درمان‌ها حتی جراحی، تسکین علائم بیماری است. این کار با کاهش التهاب و تورم اطراف تاندون‌های داخل فضای تونل کارپال انجام می‌شود.
   وقتی التهاب برطرف شد، تورم کاهش می‌یابد و این بدان معناست که دیگر فشاری روی عصب مدیان وجود ندارد که باعث شروع علائم شود.
   تزریق استروئید به مچ دست می‌تواند التهاب را کاهش دهد. برای انجام این تزریق پزشک از یک سوزن برای تزریق مستقیم استروئیدها (یا کورتیکواستروئیدها) به مفصل مچ دست استفاده می‌کند. تسکین درد پس از انجام این تزریق معمولاً موقتی است.
   به دلیل عوارض و خطراتی که تزریق استروئید می‌تواند برای بیمار داشته باشد، فرد نمی‌تواند دفعات زیادی از آن استفاده کند. به همین دلیل این روش یک راه حل طولانی مدت و خوبی برای از بین بردن علائم این عارضه نیست.

7. جراحی

   به طور کلی جراحی آخرین گزینه درمانی است که ممکن است پزشک معالج پیشنهاد دهد و معمولاً زمانی که بیمار روش‌های غیر جراحی را امتحان کرده و علائم او بهبود پیدا نکرده و یا برای بیش از 6 ماه علائم شدید را تجربه کرده باشد، تجویز می‌شود. جراحی چسبندگی عصب دست را می‌توان به هر دو روش باز و یا آندوسکوپی انجام داد.

علت چسبندگی عصب دست چیست؟

موارد زیر می‌توانند در ایجاد این عارضه نقش داشته باشند:

1. وارد شدن فشارهای زیاد از طرف بافت‌هایی که عصب را احاطه کرده‌اند مانند استخوان‌ها، تاندون‌ها و ... از موارد مؤثر در ابتلا به این عارضه هستند.
2. زنان بیشتر از مردان در معرض ابتلا به آن هستند.
3. ابتلا به بیماری دیابت نوع دوم خطر این عارضه را بالا می‌برد.
4. مشکلات و بیماری‌های تیروئید نیز در ایجاد این عارضه نقش دارند.
5. ژنتیک و سابقه خانوادگی در احتمال ابتلا به این عارضه مؤثر هستند.
6. بارداری و یا یائسگی در زنان نیز از دیگر مواردی هستند که می‌توانند شرایط لازم برای ایجاد این عارضه را فراهم کنند.
7. چاقی و اضافه وزن با وارد کردن فشار زیاد به عصب دست می‌تواند منجر به فشرده شدن آن شود.
8. بیماری‌هایی مانند روماتیسم مفصلی نیز می‌توانند منجر به ابتلا به این عارضه شوند.
9. وارد شدن ضربه به مچ دست، شکستگی و یا رگ به رگ شدن آن از دیگر علل مؤثر در چسبندگی عصب دست هستند.
10. انجام حرکات تکراری و وارد شدن فشارهای مداوم به مچ دست نیز می‌تواند عصب آن را تحت تأثیر قرار دهد.
11. وجود تومورهای خوش خیم مانند کیست گانگلیون به عصب فشار وارد می‌کنند و می‌توانند باعث ایجاد چسبندگی عصب شوند.

راه‌های پیشگیری از چسبندگی عصب دست

با انجام اقدامات زیر می‌توانید از چسبندگی عصب دست خود پیشگیری نمایید:

1. از نگه داشتن دست خود برای مدت زمان طولانی در یک وضعیت ثابت خودداری کنید.
2. تمرینات ورزشی که به افزایش قدرت و انعطاف پذیری دست کمک می‌کنند را به طور مرتب انجام دهید.
3. در صورتی که فعالیت‌های تکراری مانند تایپ کردن را انجام می‌دهید، حتماً در فواصل زمانی مشخصی استراحت داشته باشید.
4. در صورت ابتلا به بیماری‌هایی مانند روماتیسم مفصلی، دیابت، مشکلات تیروئید و ... با مراجعه مرتب به پزشک آنها را کنترل کنید.
5. با داشتن رژیم غذایی مناسب و انجام تمرینات ورزشی به طور مرتب از اضافه وزن و چاقی پیشگیری کنید و در صورت داشتن اضافه وزن سعی کنید وزن خود را کاهش دهید.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنم؟

در صورتی که درد زیادی را تجربه می‌کنید و علائم برای مدت زمان زیادی باقی ماند و انجام اقدامات خود مراقبتی مانند استراحت و مصرف داروهای بدون نسخه تأثیری بر از بین بردن آنها نداشت، حتماً به متخصص ارتوپدی مراجعه نمایید.

سؤالات متداول

1. آیا مور مور شدن انگشتان دست ارتباطی با چسبندگی عصب آن دارد؟

   بله. مور مور شدن انگشتان دست می‌تواند یکی از عوارض چسبندگی عصب دست باشد.

2. آیا فیزیوتراپی می‌تواند در درمان چسبندگی عصب دست تأثیر خوبی داشته باشد؟

   یکی از مؤثرترین روش‌های درمان این عارضه، مراجعه به فیزیوتراپی است. روش‌های درمانی موجود در فیزیوتراپی به کاهش درد و التهاب ناشی از این عارضه کمک بسیار زیادی می‌کنند.

3. آیا درمان چسبندگی عصب دست در خانه ممکن است؟

   با استراحت دادن به دست، استفاده از کمپرس‌های سرد یا گرم، بستن مچ بند، مصرف داروهای مسکن بدون نسخه می‌توان به کاهش عوارض چسبندگی عصب دست کمک کرد. اما توجه داشته باشید که باید حتماً برای بررسی وضعیت و شدت این عارضه به متخصص ارتوپدی مراجعه نمایید تا مناسب‌ترین و مؤثرترین روش‌های درمانی را به شما پیشنهاد دهند و از بدتر شدن این مشکل پیشگیری شود.