در این مقاله چه مطالعه خواهید کرد؟
آیا احساس سفتی و ضعف در مفصل مچ دست خود را دارید؟ آیا ممکن است این علائم نشانههای آرتروز مچ دست باشند؟
این بیماری به چه دلیل ایجاد میشود و نشانههای دیگر آن کداماند؟
آیا آرتریت مچ دست درمان قطعی دارد و روشهای درمان آن کداماند؟
فیزیوتراپی چگونه به کاهش علائم و نشانههای این عارضه کمک میکند؟
در این مقاله با رامتن همراه باشید تا علاوه بر دریافت پاسخ این سؤالات، با ورزشهای مؤثر برای درمان آرتروز مچ دست آشنا شوید.
آرتروز مچ دست چیست؟
آرتروز مچ دست یکی از بیماری هایی است که مفصل مچ دست را تحت تأثیر قرار میدهد. این عارضه میتواند با نشانهها و علائم متفاوتی همراه باشد که در ادامه مقاله به بررسی این علائم و علل بروز این عارضه نیز میپردازیم.
آرتروز مچ دست چه نشانهها و علائمی دارد؟
بهتر است بدانید که همه افراد مبتلا به آرتریت مچ دست علائمی را تجربه نمیکنند. هنگامی که علائم ظاهر میشوند، شدت آن میتواند از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت باشد.
برای برخی از بیماران، علائم این عارضه ثابت نیست، اما ممکن است بسته به سطح فعالیت و عوامل دیگر ظاهر شود و از بین برود.
با این وجود علائم رایج آرتروز مچ دست عبارتاند از:
- سفتی، سختی
- تورم
- سرخ شدن دست
- ضعف مفصل مچ دست
- درد مفاصل و تورم اطراف آن
- مشکل در گرفتن اشیا
- کاهش دامنه حرکتی مانند مشکلات شستن، شانه کردن موها یا مسواک زدن دندانها
چه چیزی باعث بروز آرتروز در مچ دست میشود؟
مفصل مچ دست بخشی از سیستم اسکلتی است و چندین استخوان به هم میرسند تا مفصل مچ دست را تشکیل دهند.
غضروف (بافت همبند) در انتهای استخوانها به آنها اجازه میدهد تا روی یکدیگر سر بخورند. سن و برخی شرایط سلامتی میتوانند این غضروف را از بین ببرند. هنگامی که این اتفاق میافتد، استخوان به استخوان ساییده میشود و باعث تورم، درد و سفتی میگردد که نشانگر بروز آرتروز است.
آرتروز مچ دست چگونه تشخیص داده میشود؟
برای تشخیص این عارضه در ابتدا به بررسی علائم و نشانههای موجود در مچ دست و سابقه پزشکی پرداخته میشود. در ادامه از دیگر روشهای زیر برای تشخیص آرتروز مچ دست کمک رفته میشود:
-
معاینه فیزیکی
در طول معاینه فیزیکی، پزشک مچ دست شما را از نظر تورم و درد معاینه میکند. در مرحله بعد، دامنه حرکتی مچ دست مورد ارزیابی قرار میگیرد.
ممکن است پزشک از شما بخواهد هر دو مچ دست را در هر جهت بچرخانید تا دامنه حرکتی را ارزیابی کند.
این معاینه میتواند نشان دهد که آرتریت چقدر خفیف یا شدید است، یا اینکه آیا بیماری دیگری مانند سندرم تونل کارپال یا تاندونیت سبب ایجاد علائم مشابه با آرتریت شدهاند. -
آزمایش خون
اگر پزشک به آرتریت التهابی مشکوک باشد، آزمایش خون را برای تشخیص وجود آنتیبادیهای خاص مانند فاکتور روماتوئید یا ضد CCP تجویز میکند که به شناسایی RA و سایر انواع آرتریت التهابی کمک میکند.
آزمایش خون برای بررسی سطوح التهاب مانند پروتئین واکنشگر C (CRP) و سرعت رسوب گلبولهای قرمز (ESR) نیز مورد استفاده قرار میگیرد. -
تستهای تصویر برداری
پزشک ممکن است آزمایشهای تصویربرداری مانند اشعه ایکس یا ام آر آی را برای ارزیابی اینکه آیا آسیب مفصلی در مچ دست دارید یا خیر تجویز کند. از جمله روشهای تصویر برداری مورد استفاده عبارتاند از:-
اشعه ایکس
اشعه ایکس شکلی از تابش الکترومغناطیسی با فرکانس و انرژی بسیار بالا است و تصاویری از مواردی مانند استخوانها و اندامهای داخلی بدن را ارائه میدهد. -
ام آر آی
این آزمایش از یک میدان مغناطیسی، پالسهای فرکانس رادیویی و یک کامپیوتر برای تولید تصاویر دقیق از ساختارهای بدن در مکانهای مختلف استفاده میکند.
ام آر آی ابزار دقیقتری نسبت به اشعه ایکس و سونوگرافی است و برای اندامها یا نواحی خاصی از بدن تصاویر بهتری نسبت به سی تی اسکن ارائه میدهد.
-
پیشنهاد میکنیم حتما بخوانید
روش های درمان آرتروز مچ دست
باید بدانید که هنوز امکان بازسازی غضروف آسیب دیده در مفصل مچ دست و درواقع درمان قطعی برای آرتروز وجود ندارد، بنابراین درمان آرتریت مچ دست، مدیریت درد و حفظ حرکات آن است که با استفاده از روشهای زیر صورت میگیرد:
-
آتل بندی
آتل یا بریس وسیلهای سفت و سخت که بخشی از بدن را در جای خود نگه میدارد تا قادر به حرکت نباشد. معمولاً به عنوان درمانی برای شکستگی مشکوک، آسیب رگ به رگ شدن یا آسیبهای دیگر استفاده میشود.
استفاده از آتل میتواند درد را کاهش دهد و به بهبودی مناسب کمک کند و همچنین میتوانند از آسیب بیشتر جلوگیری نماید.
بنابراین، در صورت تشخیص پزشک ممکن است به مدت چند روز تا چند هفته نیاز به استفاده از آتل داشته باشید. -
دارو درمانی
معمولاً برای کاهش درد و تورم ایجاد شده ناشی از این عارضه از برخی داروهای ضد التهاب استفاده میشود.
از جمله این داروها میتوان به گزینههای بدون نسخه مانند آسپرین و ایبوپروفن و همچنین داروهای تجویزی خاص اشاره کرد.
لازم به ذکر است که استامینوفن یک داروی ضد التهاب نیست، اما میتوان از آن برای تسکین درد آرتریت استفاده کرد.
هنگامی که علائم RA به اندازه کافی توسط این درمانها کنترل نمیشود، ممکن است داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیماری دیگری تجویز شوند. این داروها که به طور ویژه برای جلوگیری از تخریب مفاصل توسط سیستم ایمنی طراحی شدهاند، خطرات و مزایای مختلفی دارند که باید با پزشک خود در میان بگذارید. -
تزریق درمانی
از دیگر روشهایی که میتواند به کاهش درد و التهاب ناشی از آرتروز در مچ دست کمک کند، تزریق درمانی است که انواع رایج آن عبارتاند از:-
تزریق اسید هیالورونیک
اسید هیالورونیک یک ماده طبیعی در مفاصل، تاندونها و استخوانها است. تزریق اسید هیالورونیک به مفاصل باعث تغییر مایع مفصلی و کاهش التهاب و درد میشود. -
پلاسمای غنی از پلاکت یا PRP
در این روش از خود فرد خون گرفته شده و با استفاده از سانتریفیوژ پلاسمای آن جدا میشود و به مفصل تزریق میگردد. -
تزریق کورتیکواستروئید
تزریق کورتیزون معمولاً در مفاصل - مانند مچ پا، آرنج، لگن، زانو، شانه، ستون فقرات و مچ دست انجام میشود و نقش مؤثری در کاهش درد و التهاب دارد.
-
-
فیزیوتراپی
از دیگر تکنیکهایی که برای بهبود درد و تورم این عارضه بسیار مؤثر است، فیزیوتراپی میباشد. از جمله رایجترین روشهای این درمان بی نظیر میتوان به موارد زیر اشاره کرد:-
تحریک الکتریکی جلدی عصب (TENS)
در این روش از یک جریان الکتریکی ضعیف روی اعصاب استفاده میشود. این جریان با متوقف کردن سیگنالهای درد و کمک به آزاد سازی اندورفین به کاهش درد کمک میکند. -
شاک ویو تراپی
شاک ویو تراپی از دیگر روشهای غیر تهاجمی برای درمان دردها و بیماریهای مختلف سیستم اسکلتی عضلانی است.
امواج ضربهای مورد استفاده، پالسهای صوتی کوتاهی هستند که میتوانند در آب و بافت نرم نفوذ کنند. این امواج در هندپیس دستگاه ایجاد میشوند و با استفاده از ژل اولتراسوند به بدن بیمار منتقل میگردند و در آنجا تأثیری هدفمند بر روی نواحی دردناک دارند. -
لیزر تراپی
در این روش از لیزر سرد یا لیزر سطح پایین، برای تغییر عملکرد سلولی استفاده میشود که در نهایت منجر به کاهش التهاب، عادی سازی بافتهای آسیب دیده و افزایش متابولیسم داخل سلولی میشود که زمان بهبودی را کاهش میدهد. -
طب سوزنی
این روش شامل وارد کردن سوزن در بدن برای تحریک اعصاب حسی در پوست و عضلات است. طب سوزنی که توسط فیزیوتراپیست مجرب انجام میشود، عوارض جانبی به همراه نداشته و به خوبی میتواند به تسکین درد و التهاب ناشی از آرتروز کمک کند. در کلینیک فیزیوتراپی رامتن میتوانید این روش را با کمک فیزیوتراپیست دارای تخصص درای نیدلینگ انجام دهید. -
اولتراسوند درمانی
اولتراسوند، درمانی یک روش درمانی غیرتهاجمی است که در آن از امواج صوتی برای نفوذ به بافتهای نرم و افزایش جریان خون استفاده میشود. این روش میتواند به تسکین درد، بهبود گردش خون و بهبود بافت کمک کند.
-
-
جراحی
در صورتی که هیچ یک از روشهای محافظه کارانه نتوانند نتیجه مؤثری برای بهبود علائم این عارضه داشته باشند و فرد درد زیادی را تجربه کند، ممکن است استفاده از روشهای جراحی پیشنهاد شود که برخی از رایجترین آنها عبارتاند از:-
آرتروسکوپی
آرتروسکوپی یکی از روشهای نوین جراحی است که با استفاده از ابزاری به نام آرتروسکوپ با کمترین میزان نیاز به برش روی پوست انجام میشود.
با استفاده از این تکنیک میتوان تکههای شل غضروف و بافت ملتهب را همزمان از مچ خارج کرد و به بهبود علائم آن کمک کرد. -
سینووکتومی
این جراحی معمولاً برای موارد اولیه آرتریت التهابی که تورم قابل توجهی وجود دارد که باعث درد میشود یا دامنه حرکت انگشتان را محدود میکند، نشان داده میشود. سینووکتومی برداشتن سینوویوم ملتهب (بافت پوشاننده مفصل) با جراحی است. همچنین این روش ممکن است با کمک آرتروسکوپی نیز انجام شود. -
فیوژن جزئی یا کامل مچ دست
در موارد آرتریت شدید که درد غیر قابل تحمل شده است، ممکن است درمان فیوژن انتخاب گردد. با استفاده از این روش، بسته به عمل انجام شده، تمام یا مقدار قابل توجهی از حرکت مچ دست از بین میرود. -
تعویض مچ دست
جایگزینی کامل مفصل مچ دست برای آرتریت هنوز در مراحل اولیه توسعه خود است و معمولاً این گزینه درمان به عنوان آخرین راهکار مورد استفاده قرار میگیرد.
-
پیشنهاد میکنیم حتما بخوانید
ورزش برای آرتروز مچ دست
در ادامه شما را با چند تمرین ورزشی برای آرتریت مچ دست آشنا میکنیم:
-
تقویت مچ با توپ
یک توپ ورزشی کوچک را تا جایی که میتوانید فشار دهید و به مدت 5 ثانیه نگه دارید، سپس آن را رها کنید. -
Hand lift
ساعد خود را روی یک سطح صاف مانند میز، در حالی که دست خود را از لبه آن آویزان کردهاید و کف دست رو به پایین است، قرار دهید. برای راحتی خود میتوانید یک حوله را تا کنید و زیر مچ دست خود بگذارید. انگشتان خود را آرام نگه دارید، دستتان را به سمت بالا حرکت دهید تا زمانی که کشش ملایمی را احساس کنید، سپس به حالت ابتدایی بازگردید. -
چرخش مچ
آرنج خود را تا 90 درجه خم کنید، در حالی که کف دستتان به طرف پایین قرار دارد. ساعد خود را بچرخانید، به طوری که کف دست شما به سمت بالا و سپس پایین باشد. برای این کار میتوانید بایستید یا بنشینید. -
کشش مچ دست
برای این تمرین بازوی راست خود را به سمت بیرون نگه دارید و کف دست به سمت پایین باشد. با دست چپ، به آرامی دست راست را به سمت پایین فشار دهید تا زمانی که در مچ دست و بازوی خود احساس کشیدگی کنید.
موقعیت را برای چند ثانیه نگه دارید و سپس این تمرین را با دست دیگر خود انجام دهید. تکرار این حرکت 10 بار برای هر دست.
درمان خانگی آرتروز مچ دست
با استفاده از روشهای زیر میتوانید تا حدودی به کاهش درد و تورم خود در منزل قبل از مراجعه به پزشک کمک کنید:
-
استفاده از داروهای مسکن
برخی از داروهای مسکن بدون نسخه مانند ایبوپروفن و ناپروکسن در کاهش درد مؤثر هستند. -
استفاده از کمپرس سرد
کمپرس سرد یکی از روشهایی است که نقش بسزایی در کاهش تورم و همچنین درد مفاصل دارد. برای این کار مقداری یخ را درون کیسهای تمیز بریزید و دور آن حوله و یا پارچهای قرار دهید. سپس این کمپرس را به مدت 10 تا 15 دقیقه و روزی 3 تا 4 بار روی مچ دست خود بگذارید.
توجه داشته باشید که دیگر روشهایی مانند استفاده از روغن ماهی و یا زردچوبه که دیگر مطالب گفته شدهاند، نقشی در کاهش درد و تورم و بهبود علائم آرتروز ندارند. لازم به ذکر است که مصرف برخی از این مواد در رژیم غذایی بسیار مفید هستند، اما از این مواد نمیتوان به صورت کرم و پماد انتظاری خاص داشت.
انواع آرتریت مچ دست
به طور کلی 4 نوع آرتروز رایج وجود دارد که هر یک از آنها میتواند مچ دست را نیز تحت تأثیر قرار دهد:
-
استئوآرتریت (OA)
استئوآرتریت شایعترین شکل آرتریت است که زمانی رخ میدهد که غضروفی که از انتهای استخوانهای شما محافظت میکند به مرور زمان از بین میرود.
این بیماری اغلب در افراد بالای 50 سال ایجاد میشود، اما میتواند در هر سنی رخ دهد. استئوآرتریت میتواند هر مفصلی را درگیر کند، اما به احتمال زیاد در مچ دست، زانو، ستون فقرات یا لگن است. این عارضه به کندی پیشرفت میکند و به تدریج بدتر میشود. -
آرتریت روماتوئید (RA)
آرتریت روماتوئید یک بیماری خود ایمنی است، به این معنی که سیستم ایمنی به بافت خود حمله میکند. این شکل از آرتریت به طور متقارن مفاصل را تحت تأثیر قرار میدهد، معمولاً در یک مفصل در هر دو طرف بدن رخ میدهد. در صورت عدم درمان، RA میتواند منجر به آسیب دائمی مفصل شود. -
آرتریت پسوریاتیک
آرتریت پسوریاتیک یک بیماری التهابی پوستی و مفصلی است که برخی از افراد مبتلا به پسوریازیس را تحت تأثیر قرار میدهد. به طور کلی، اکثر افراد به پسوریازیس مبتلا میشوند و حتی میتوانند سالها قبل از تشخیص آرتریت پسوریازیس به آن مبتلا شوند. -
آرتریت پس از سانحه (PA)
آرتریت پس از ضربه نوعی از آرتروز است که اغلب پس از آسیب ایجاد میشود. آسیب ممکن است بهبود یابد، اما آرتریت پس از ضربه ممکن است تا سالها پس از آسیب ظاهر نشود.
بهترین رژیم غذایی برای آرتروز مچ دست
در ادامه شما را با رژیم غذایی مناسب برای درمان آرتروز که باید رعایت نمایید، آشنا میکنیم:
-
ماهی
ماهی برای افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید عالی است، زیرا سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 است که به طور طبیعی با التهاب مبارزه میکند. بهتر است حداقل دو وعده ماهی را در هر هفته در رژیم غذایی خود بگنجانید.
از جمله انواع ماهیهایی که سرشار از امگا 3 هستند میتوان به شاه ماهی، ماهی سالمون، ماهی تن و ماهی خال مخالی اشاره کرد. -
سویا
سویا یکی دیگر از مواد غذایی غنی از امگا 3 است، بنابراین به طور طبیعی در کاهش التهاب مؤثر میباشد. دانههای سویا سرشار از پروتئین و فیبر هستند، اما چربی کمی دارند که آن را به یک مکمل عالی تبدیل میکند. -
چای سبز
چای سبز حاوی آنتیاکسیدانهایی به نام پلی فنول است. پلی فنول میتواند نقش مؤثری در کند کردن تخریب غضروف داشته باشد.
این مواد همچنین به کاهش التهاب در مفاصل کمک میکنند. -
لبنیات
مواد لبنی مانند شیر، ماست و پنیر که حاوی ویتامین D و کلسیم میباشند، با افزایش استحکام استخوان نقش مؤثری در کاهش علائم دردناک ناشی از آرتریت دارند. -
سبزیجاتی مانند اسفناج
به طور کلی سبزیهایی که دارای برگهای تیره میباشند، دارای ویتامین D و آنتیاکسیدانهای ضد استرس هستند که با تقویت سیستم ایمنی بدن میتوانند به کاهش علائم دردناک مفصلی کمک کنند. -
سیر
سیر با داشتن ترکیبی به نام دی آلیل دی سولفید میتواند نقشی در مبارزه با آنزیمهایی که در بدن به غضروف آسیب میرسانند، داشته باشد.
تیم رامتن در درمان آرتروز مچ دست چگونه به شما کمک میکند؟
در صورتی که هر یک از علائمی که در ابتدای این مقاله برایتان بیان کردیم را احساس کردید، بهتر است با ما تماس بگیرید و مشاورهای رایگان با متخصصین ما داشته باشید.
در صورت لزوم فیزیوتراپیست شما را به پزشک مرتبط ارجاع میدهد و در صورتی که روشهای فیزیوتراپی برای کاهش علائم و درد شما مؤثر باشند، توضیحات لازم به شما داده خواهد شد.
برای ارزیابی شرایط خود و کسب اطلاعات بیشتر با رامتن تماس بگیرید.
سؤالات متداول
-
آیا فیزیوتراپی برای آرتروز مچ دست مؤثر است؟
فیزیوتراپی با استفاده از برنامه ورزشی و تکنیکهای نوین مناسب میتواند به تسکین درد و خستگی و حفظ ساختار و عملکرد مفصل کمک کند. -
چه داروهایی برای آرتروز مچ دست مؤثر هستند؟
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی که شامل آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن میشوند، رایجترین داروها برای این عارضه هستند. -
بدترین غذاها برای آرتریت مچ دست کداماند؟
غذاهای خاصی وجود دارند که بهتر است از مصرف آنها اجتناب کنید. غذاهای فراوری شده، مواد غذایی حاوی قندهای افزوده شده و گوشت قرمز ممکن است باعث التهاب شوند.
نوشابه، آب نبات، بستنی و چاشنی ها همگی حاوی قندهای اضافه هستند و در صورت امکان باید از مصرف آنها خودداری شود.
اکثر افرادی که میخواهند خوب غذا بخورند و سبک زندگی سالمی داشته باشند باید در صورت امکان از غذاهای فراوری شده اجتناب کنند. در عوض، به سراغ غذاهایی بروید که هنوز در طبیعیترین شکل خود هستند، مانند میوهها و سبزیجات تازه.