آیا این مطلب برایتان مفید است؟
شاید شما هم یکی از کسانی هستید که از بیماری مادلانگ دفورمیتی مچ دست رنج می‌برید یا یکی از نزدیکان شما به این بیماری مبتلاست و دنبال علت و راه درمان آن باشید.
آیا می‌دانید این عارضه به چه شکلی بروز پیدا می‌کند؟ آیا به دنبال کسب اطلاعات کاملی درباره این بیماری هستید؟ آیا می‌خواهید روشهای تشخیص و درمان آن را بشناسید؟
پس با ما همراه باشید. هر آنچه لازم است در مورد این بیماری بدانید در مقاله زیر آورده‌ایم:
مادلانگ دفورمیتی مچ دست چیست؟
مادلانگ دفورمیتی یک بیماری نادر است که در اکثر مواقع ریشه در ژنتیک دارد. نوعی ناهماهنگی و اختلال در رشد مچ دست که باعث برجسته شدن انتهای استخوان اولنا و قوس دار شدن استخوان رادیوس می‌شود.
در این عارضه استخوان به شکلی غیر طبیعی و ناهنجار رشد می‌کند و از حالت طبیعی خود منحرف می‌شود و هنگامی که دست را صاف نگه می‌دارید، دست از قسمت ساعد پایین‌تر قرار می‌گیرد.
در واقع قسمتی از صفحه رشد استخوان رادیوس دچار اختلال شده، بخشی از استخوان رشد نمی‌کند و دیگر قسمت‌ها به رشد عادی خود ادامه می‌دهند، در نتیجه شکل ظاهری دست به شکلی نامطلوب می‌شود. مادلانگ دفورمیتی در بیشتر موارد مادرزادی است، از زمان تولد وجود دارد و معمولاً علائم آن تا قبل سن بلوغ ظاهر بروز پیدا نمی‌کنند.
علائم مادلانگ دفورمیتی مچ دست چیست؟
-
فرم نامطلوب و غیرطبیعی مچ دست
یکی از علائم این عارضه این است که مچ دست دارای ظاهری غیر طبیعی و بد شکل است و قوس و برآمدگی روی مچ دست مشاهده می‌شود. -
دردهای مبهم در دست
زمانی که فرد مبتلا به مادلانگ فعالیتی انجام می‌دهد در ناحیه مچ یا ساعد دچار درد می‌شود. -
دامنه حرکتی مچ محدود است.
دامنه حرکتی مچ دست، زمانی که فرد مبتلا به این عارضه بخواهد آن را حرکت دهد، محدود بوده و انجام فعالیتهای عادی روزمره برای او سخت می‌شود. -
کاهش قدرت دست
در این عارضه قدرت دست کاهش یافته و برای گرفتن اشیا، باز کردن درب قوطی یا چرخاندن قدرتی ندارد. -
انحراف مچ دست به سمت پایین
زمانی که فرد مبتلا دستش را صاف می‌گیرد، مچ به سمت پایین انحراف دارد و سطح آن از ساعد پایین‌تر قرار می‌گیرد.
علل ایجاد مادلانگ دفورمیتی مچ دست چیست؟
علت اصلی ابتلا به این عارضه هنوز به طور دقیق شناخته نشده است، اما میتوان گفت برخی از موارد زیر می‌توانند در به وجود آمدن آن نقش داشته باشند:
- ژنتیک یا وراثت در اکثر مواقع این بیماری ارثی هست و به نسل بعدی منتقل می‌شود.
- ضربه خوردن گاهی بر اثر اتفاق یا حادثه ضربه‌ای به دست وارد می‌شود که باعث آسیب به استخوان‌های مچ دست و ضربه به صفحه رشد می‌شود و به‌تدریج باعث به‌وجودآمدن این عارضه می‌شود.
- عفونت گاهی عفونتی در قسمت مچ دست ایجاد شده که باعث اختلال در رشد استخوان رادیوس شده است و منجر به مادلانگ دفورمیتی مچ دست می‌شود.
- جهش کروموزومی جهش کروموزمی ایکس نیز می‌تواند باعث به وجود آمدن این عارضه می‌شود.
- اختلال در رباط هنگامی که اختلالی در رباطی که استخوان رادیوس را به استخوان‌های کوچک‌تر وصل می‌کند به وجود می‌آید، این عارضه به وجود می‌آید.
روشهای تشخیص مادلانگ دفورمیتی مچ دست
در بیشتر مواقع شکل ظاهری دست، کج شدن مچ دست، قوس دار شدن و انحراف کاملاً قابل تشخیص است، در مواقعی که علائم آن بروز پیدا نکرده از روشهای زیر برای تشخیص این بیماری استفاده می‌شود:
- معاینه فیزیکی بیمار پزشک متخصص ارتوپدی در قدم اول، اقدام به بررسی شکل ظاهری دست و ساعد می‌کند. دامنه حرکتی بیمار را می‌سنجد.
- مشاوره ژنتیکی در بیشتر مواقع این بیماری به علت ژنتیک رخ می‌دهد. پزشک متخصص برای تشخیص بهتر بیمار را برای مشاوره و آزمایش ژنتیک به متخصص ژنتیک معرفی می‌کند.
- تصویربرداری انجام هر یک از تصویربرداری‌های زیر ممکن است به تشخیص این عارضه کمک کند:
- اشعه ایکس در این روش، به‌وسیله اشعه ایکس از وضعیت استخوان ساعد و مچ تصویربرداری انجام می‌شود. هرگونه تغییر شکل مچ دست و ناهنجاری ایجاد شده روی استخوان، با این تصویربرداری قابل‌تشخیص است.
- رادیوگرافی ساده در رادیوگرافی ساده قوس رو به جلوی رادیوس و فضای افزایش یافته بین استخوان رادیوس و اولنا قابل مشاهده است.
روشهای درمان مادلانگ دفورمیتی مچ دست
درمان بستگی به میزان دفورمیتی دست، درد و شدت این عارضه دارد. اگر فردی درد نداشته باشد و بتواند زندگی روزمره خود را بدون مشکل ادامه بدهد نیازی به درمان خاصی نخواهد داشت و با چند توصیه به بیمار درمان انجام می‌شود.
در غیر این صورت ممکن است پزشک انجام هر یک از درمان‌های زیر را تجویز کند:
-
مصرف مسکن‌های خوراکی
استفاده از مسکن‌های ضد درد خوراکی برای کاهش درد مفید است و بیمار می‌تواند هنگام افزایش درد از آنها استفاده کند. -
محدود کردن فعالیت
به بیمار توصیه می‌شود به دست فشار وارد نکند. از دست زیاد کار نکشد. از دست آسیب‌دیده بیشتر مراقبت شود و چند وقت یک بار برای معاینه و بررسی دست به پزشک مراجعه کند. -
استفاده از اسپلینت ولار
در بعضی مواقع استفاده از اسپیلینت ولار مانع از حرکات اضافی و فشار روی دست می‌شود. همچنین فشار عصب را کاهش می‌دهد. از این اسپلینت‌ها برای بعد از عمل جراحی هم استفاده می‌شود که از فشار زیاد روی دست جلوگیری می‌کند و به بهبود دست کمک استفاده می‌شود. -
فیزیوتراپی
یکی از درمان‌های مؤثر در مادلانگ فیزیوتراپی است که با توجه به شدت و نوع مادلانگ درمان را شروع می‌کنند. این روش می‌تواند دامنه حرکتی را افزایش دهد و باعث کاهش درد شود. همچنین بعد از جراحی مادلانگ به تقویت مچ دست کمک کند. در زیر به چند نمونه از روشهای درمانی فیزیوتراپی برای این عارضه اشاره کرده‌ایم:-
سرما درمانی (کرایوتراپی)
سرما درمانی یک روش ایمن و غیر تهاجمی است که از نیتروژن مایع برای فریز کردن بافت آسیب دیده و دردناک استفاده می‌شود. این روش درد و تورم را کاهش می‌دهد. از آسیب بافتی در تاندون و مفصل جلوگیری می‌کند. همچنین این روش درمانی بافت عضلانی را بی حس می‌کند و ارسال سیگنال‌های درد را به مغز آهسته می‌کند. در نتیجه درد مچ دست کاهش می‌یابد. -
تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست (TENS)
در این روش از جریان الکتریکی با ولتاژ پایین برای کاهش درد استفاده می‌کنند. جریان الکتریکی سلول‌های عصبی را تحریک می‌کند و مانع انتقال سیگنال‌های درد می‌شود. همچنین تحریک عصبی باعث افزایش اندورفین شده که درد را کاهش می‌دهد. با استفاده از دستگاه جریان الکتریکی را از طریق الکترودهایی که روی پوست قرار می‌گیرند، ارسال می‌کنند.
-
-
جراحی
گاهی فرد مبتلا درد دارد و شکل ظاهری دست، بیمار را آزار می‌دهد که بهترین روش در این زمان جراحی است. جراحی با هدف اصلاح حالت دست و پیشگیری از بدتر شدن این عارضه انجام می‌شود. جراحی به شکل‌های زیر روی دست بیمار انجام می‌شود:-
جراحی فیزیولیز
در این روش جراحی، ناهنجاری ایجاد شده در صفحه رشد را با برشی هلالی روی استخوان، از بین می‌برند تا از بدتر شدن و بد شکل شدن بیشتر آن جلوگیری کنند. این جراحی معمولاً در زمانی که بیمار جوان است انجام می‌شود. -
جراحی اصلاحی
این جراحی با هدف اصلاح استخوان ناهنجار انجام می‌شود. در این نوع جراحی، انتهای استخوان رادیوس شکسته می‌شود، از نو آن را تراز می‌کنند، در وضعیت درست قرار می‌دهند و به وسیله پلاک و پین آن را ثابت می‌کنند تا به خوبی جوش بخورد.
با توجه به شکل و شدت آن، گاهی استخوان اولنا را کوتاه می‌کنند تا به شکل طبیعی قرار بگیرد. در برخی مواقع آن را بلند می‌کنند تا برجستگی مچ دست از بین برود، فشار از روی دست برداشته شود، لیگامان ویکر که یکی از پاتولوژی‌های اصلی در این عارضه است حذف می‌شود تا صفحه رشد رادیوس رشد طبیعی پیدا کند. -
آرتروسکوپی مچ دست
یکی از روشهای جراحی است که با هدف تشخیص و درمان به پزشک کمک می‌کند تا از طریق دوربین کوچکی که داخل مفصل می‌فرستند استخوان را بهتر بررسی کنند و هم زمان روی استخوان ناهنجار اصلاحات و جراحی انجام دهند. این روش در کنار سایر روشهای جراحی به کار برده می‌شود.
-
آیا فیزیوتراپی می‌تواند در درمان مادلانگ دفورمیتی مچ دست نقشی داشته باشد؟
فیزیوتراپی می‌تواند در روند بهبودی بعد از جراحی دفورمیتی مچ دست کمک کند تا درد بیمار زودتر کاهش پیدا کند و عضلات دست تقویت شوند. در مواقعی که فرد نیاز به جراحی ندارد فیزیوتراپی می‌تواند با استفاده از روشهای مختلفی به افزایش دامنه حرکتی مچ دست، کاهش درد و تقویت دست کمک کند.
پیشبینی وضعیت بیماران دچار به مادلانگ دفورمیتی
تسکین درد و اصلاح ناهنجاری‌های زیبایی از اهداف اصلی درمان است و اکثر بیماران به هر دوی این موارد دست می‌یابند. دامنه حرکت معمولاً در بهترین حالت فقط نسبتاً بهبود می‌یابد.
تمرینات ورزشی مناسب برای کمک به بهبود مادلانگ دفورمیتی
برای انجام هر نوع تمرین ورزشی باهدف بهبود شرایط و درد ناهنجاری‌های موجود، توصیه می‌شود ابتدا با فیزیوتراپیست خود مشورت نمایید و در صورت تأیید ایشان شروع به انجام آنها کنید. در ادامه تمرینات ورزشی مفید برای کمک به بهبود این اختلال را آموزش داده‌ایم:
- چرخش کف دست این تمرین در عین تقویت مچ دست، انعطاف‌پذیری آن را بهبود می‌بخشد و به بهبود دامنه حرکتی آن کمک می‌کند.
- برای شروع در حالت ایستاده یا نشسته قرار بگیرید و بازوهای خود را در امتداد شانه بالا ببرید، به‌طوری‌که در حالت T قرار بگیرند.
- کف دست‌های خود را رو به سقف قرار دهید.
- سپس بدون آنکه شانه‌ها و بازوهای خود را تکان دهید، کف دست‌های خود را به سمت زمین بچرخانید.
- سعی کنید شانه‌ها و گردن خود را در حالتی آرام نگه دارید.
- ده بار این حرکت را انجام دهید.
- مشت کردن دست انجام این تمرین به افزایش انعطاف و قدرت دست کمک می‌کند.
- یک‌دست خود را بر روی میز قرار دهید و آن را به‌آرامی مشت کنید.
- سپس مشت خود را باز کنید و تا جایی که می‌توانید و برایتان راحت است انگشتانتان را به سمت بیرون بکشید.
- این کار را تا 10 بار تکرار کنید و سپس با دست دیگر نیز انجام دهید.
- چرخش مچ دست با استفاده از دمبل این تمرین را می‌توانید بدون وزنه نیز انجام دهید. در صورتی از وزنه استفاده کنید که دردی را در مچ دست خود احساس نکنید.
- بر روی یک صندلی یا بر روی زمین بنشینید و آرنج خود را در زاویه 90 درجه قرار دهید.
- یک دمبل بسیار سبک را در دست بگیرید و به‌آرامی در همان حالتی که آرنج در زاویه 90 درجه قرار گرفته است، دست‌های خود را به سمت سقف بچرخانید.
- سپس مجدداً به‌آرامی کف دست خود را به سمت زمین بچرخانید.
- 10 بار این حرکت را انجام دهید.
- چرخش مچ دست با استفاده از نوار کشی این تمرین را می‌توانید با استفاده از نوار کشی، دمبل و یا بدون هیچ‌کدام از آنها انجام دهید.
- درصورتی‌که از نوار کشی برای انجام این تمرین استفاده می‌کنید، انتهای آن را زیر کف پای خود قرار دهید و آن را محکم نگه دارید.
- برای شروع بر روی یک صندلی بنشینید و درحالی‌که آرنج‌های خود را در زاویه 90 درجه قرار داده‌اید، آنها را بر روی ران پای خود بگذارید.
- سر دیگر نوار کشی را با دست خود بگیرید و مچ دستتان را به سمت بالا حرکت دهید و مجدداً آن را به حالت اولیه برگردانید.
- این کار را 10 بار انجام دهید، سپس دست خود را عوض کنید.
- توجه داشته باشید که برای انجام این تمرین دست را تنها از ناحیه مچ حرکت دهید و بازو و شانه را ثابت نگه دارید.
- فشار دادن توپ نرم این تمرین را می‌توانید با در دست‌گرفتن توپ تنیس، حوله یا هر وسیله نرم دیگری انجام دهید.
- برای انجام آن می‌توانید بایستید و یا بنشینید.
- توپ و یا هر وسیله دیگری که برای انجام این تمرین انتخاب کرده‌اید را به‌طوری‌که کف دستتان رو به سقف قرار گرفته است، در دست نگه دارید.
- آن را به مدت 3 تا 4 ثانیه محکم فشار دهید. (تا جایی که احساس درد نداشته باشید.)
- به‌آرامی آن وسیله را رها کنید.
- این کار را 10 بار انجام دهید، سپس با دست دیگر آن را تکرار کنید.
- کشش مچ دست
- دست راست خود را به‌صورت کاملاً صاف در مقابل خود بکشید.
- سپس کف دست چپ خود را بر روی کف دست راست قرار داده و آن را به‌آرامی و با ملایمت به سمت عقب فشار دهید تا جایی که کشش ملایمی را در ناحیه ساق دست خود احساس کنید.
- این کار را 5 تا 6 بار انجام دهید و سپس آن را برای دست دیگر نیز تکرار کنید.
- خم کردن مچ دست این تمرین مشابه تمرین قبلی، اما در جهت پایین انجام می‌شود.
- دست راستتان را به‌صورت کاملاً صاف در مقابل خود بکشید و تنها ناحیه مچ دست را در زاویه 90 درجه به سمت پایین و روبه‌روی بدن خود خم کنید.
- سپس کف دست چپ خود را بر روی پشت‌دست راست قرار داده و آن را به‌آرامی و با ملایمت به سمت بدن فشار دهید تا جایی که کشش ملایمی را در ناحیه پشت ساق دست خود احساس کنید.
- بیست ثانیه نگه دارید، سپس جای دست‌ها را عوض کنید.
- 5 بار دیگر این کار را انجام دهید.
- کشش مچ دست به سمت بدن این تمرین در جهت برعکس تمرین قبلی انجام می‌شود.
- دست راستتان را به‌صورت کاملاً صاف در مقابل خود بکشید و تنها ناحیه مچ دست را در زاویه 90 درجه به‌طوری‌که کف دستتان رو به بیرون باشد، خم کنید.
- سپس کف دست چپ خود را بر روی کف دست راست قرار داده و آن را به‌آرامی و با ملایمت به سمت بدن فشار دهید تا جایی که کشش ملایمی را در ناحیه ساق دست خود احساس کنید.
- این حالت را برای پانزده تا بیست ثانیه نگه دارید، سپس جای دست‌ها را عوض کنید.
- 5 بار دیگر این کار را انجام دهید.
سؤالات متداول
-
آیا فرد مبتلا به مادلانگ دفورمیتی درد دارد؟
در بعضی بیماران این عارضه بدون درد و علائم است، اما در برخی دیگر در قسمت مچ و ساعد بیمار زمانی که فعالیتی می‌کند درد دارد و باید درمان شود. -
آیا درمان قطعی برای مادلانگ دفورمیتی وجود دارد؟
خیر، درمان قطعی برای این عارضه وجود ندارد. جراحی می‌تواند درد را کاهش دهد و شکل بد ظاهری را درمان کند، اما دامنه حرکتی همچنان محدود است و بعد از جراحی هم این چندان تغییری نمی‌کند. -
آیا در تمامی موارد ابتلا به مادلانگ دفورمیتی جراحی لازم است؟
خیر، در بیشتر مواقع این عارضه مشکلی برای فرد ایجاد نمی‌کند و نیازی به جراحی ندارد. مگر اینکه فرد از ظاهر دستش احساس نارضایتی کند و برای زیبایی این بد فرمی را اصلاح کند. یا بیمار درد داشته باشد. -
جراحی در مادلانگ دفورمتیی به چه عواملی بستگی دارد؟
جراحی مادلانگ به سن بیمار، سلامت عمومی و شدت بیماری و علائم بالینی بیمار بستگی دارد. -
بیماری مادلانگ دفورمیتی در زنان شایع است یا مردان؟
طبق تحقیقات و آمار این بیماری بیشتر در زنان رخ می‌دهد. -
در چه سنی مادلانگ دفورمیتی رخ می‌دهد؟
در بیشتر مواقع دلیل ارثی دارد و مادزادی است که از زمان تولد وجود دارد به دلیل نداشتن علائم قابل تشخیص نیست، اما بیشتر در سنین 8 تا 10 سالگی رخ می‌دهد. -
معمولاً این عارضه در چه کسانی بیشتر دیده شده است؟
این عارضه معمولاً در دختران نوجوان و زمان بلوغ بیشتر که استخوان‌ها تغییر می‌کنند دیده می‌شود. -
این بیماری در چه سنی قابل تشخیص است؟
این بیماری در بیشتر مواقع در سنین 8 تا 14 سالگی قابل تسخیص می‌باشد. -
آیا مادلانگ دفورمیتی عارضه‌ای هم برای فرد دارد؟
بله در این بیماری به دلیل ایجاد فشار روی استخوان‌های مچ دست و ناهنجاری‌های پیش‌آمده باعث آرتروز در این ناحیه می‌شود. -
آیا مادلانگ دفورمیتی مچ دست ارثی است؟
ظاهراً همه موارد ناهنجاری مادلانگ دارای یک بخش ارثی هستند. بدشکلی مادلانگ با دیسپلازی‌ها و سندرم‌های مختلف اسکلتی مرتبط است. -
آیا بدشکلی مادلانگ در هر دودست اتفاق می‌افتد؟
بدشکلی مادلانگ ممکن است در 50 تا 66 درصد بیماران دوطرفه باشد و در هر دو دست اتفاق بیفتد.
