شکستگی ساعد دست | تشخیص، علائم، انواع و روشهای درمان

حتما شما در طول زندگی خود والیبال بازی کرده اید. ورزش والیبال نقاط مختلف دست را درگیر می کند. یکی از این نقاط، ساعد دست می باشد. قستی که از آرنج تا مچ را شامل می شود. اگر این ناحیه دچار آسیب شود چه باید کرد؟ برای گرفتن پاسخ سوالات خود و اطلاع بیشتر از شکستگی و درمان، فیزیوتراپی ساعد دست با ما همراه شوید.

علائم شکستگی ساعد دست

1. تغییر فرم ساعد

   درصورتی که هر دو استخوان بشکند معمولا باعث تغییر فرم ظاهری ساعد دست می شود.

2. آسیب به پوست

   معمولا بعد از شکستگی هر دو استخوان ساعد به دلیل جابه جا شدن استخوان ها ممکن است به پوست آسیب برساند و پوست را زخم کرده یا حتی از پوست بیرون بزند که شکستگی باز نام دارد.

3. درد و تورم و التهاب

   درصورتیکه فقط یک استخوان بشکند چون احتمال جابه جایی بسیار کمی دارد دچار درد و تورم می شود و هنگام چرخاندن دست و مچ بسیار دردناک است که البته تشخیص میزان آسیب و شکستگی از طریق رادیوگرافی امکان پذیر است.

روش های تشخیص شکستگی ساعد

1. مشاهده ظاهر ساعد

   تغییر در شکل، تورم و کبودی

2. لمس کردن ناحیه آسیب دیده ساعد

3. رادیو گرافی

   عکس برداری و تصویر برداری از ناحیه ساعد دست برای تشخیص نوع شکستگی و ناحیه استخوانی و درجه شکستگی. در تصویر برداری و رادیو گرافی با اشعه ایکس تعداد قطعات شکسته شده و فاصله بین آن ها و جا به جایی قطعات مشخص می شود.

انواع آسیب های ساعد دست

آسیب در نواحی استخوان های ساعد، به چندین صورت اتفاق می افتد:

1. آسیب در اثر ضربه های مستقیم

   گاهی با برخورد یک شی مانند چوب دستی به ساعد( ضربه به ساعد) استخوان ساعد مستقیما دچار شکستگی می شود. در این حالت شکستگی منفرد اتفاق می افتد و یکی از استخوان های ساعد دچار شکستگی می شود.

2. آسیب در اثر ضربه های غیر مستقیم

   زمانی که فرد زمین می خورد. ابتدا امکان دارد دست از ساعد زاویه دار شده و کف دست با زمین برخورد کند. در این حالت فشار و ضربه به طور غیر مستقیم به استخوان های ساعد وارد شده و باعث شکستگی استخوان های ساعد می شود. در این حالت شکستگی از نوع دوبل است و یا اگر یکی از استخوان ها دچار شکستگی شود، استخوان دیگر به همراه آن دچار آسیب می شود.

3. آسیب در اثر استفاده بیش از حد از ساعد

   گاهی شکستگی در اثر استفاده بیش از حد از دست و ساعد و فشار استرسی، اتفاق می افتد. این نوع شکستگی با فعالیت های مداوم ورزشی و ... ایجاد شده و با افزایش فشار به تدریج باعث ضعیف شدن و اسیب پذیری استخوان ها می شود و در عملکرد اختلال ایجاد می کند.

4. آسیب از نوع بیماری های مزمن

   این شکستگی در اثر بیماری های استخوانی مانند پوکی استخوان ایجاد شده و با تضعیف استخوان ها باعث ایجاد آرتروز و ساییدگی مفاصل می شود و استخوان های ساعد را دچار ضعف در برابر ضربه ها کرده و در نهایت موجب شکستگی می شود. همچنین بعد از جراحی نیز می تواند باعث کند شدن روند جوش خوردن و یا جوش نخوردن استخوان های ساعد شود.

انواع شکستگی های ساعد دست

شکستگی ساعد در نواحی نزدیک مچ دست، انتهای استخوان دیستال، قسمت های میانی ساعد، نزدیکی آرنج و انتهای استخوان پروکسیمال اتفاق می افتد.
شکستگی ساعد در استخوان های رادیوس و اولنا اتفاق می افتد. زمانی که هر دو استخوان به طور هم زمان شکسته شوند، اصطلاحا می گویند، شگستگی دوبل ساعد اتفاق اتفاده است. گاهی شکستگی در یکی از استخوان ها، رخ می دهد که در این حالت می گویند، شکستگی منفرد اتفاق افتاده است. معمولا زمانی که شکستگی منفرد باشد، استخوان اولنا دچار آسیب و شکستگی می شود. این شکستگی بیشتر در اثر وارد شدن ضربه مستقیم به ناحیه بیرونی بازو اتفاق می افتد.  هنگام شکستگی ساعد، استخوان ها دچار ترک و یا خرد شدگی می شوند، انواع شکستگی ساعد عبارتند از:

1. بدون جا به جایی استخوان ها

   قطعات شکسته شده گاهی در امتداد هم قرار گرفته و در یک خط باقی می مانند.

2. شکستگی با جا به جایی استخوان ها

   گاهی نیز قطعات شکسته شده جابه جا می شوند و از محل قبل خود فاصله می گیرند.

3. شکستگی همراه با عفونت و خونریزی

   گاهی شکستگی بسیار شدید وحاد بوده و جراحت همراه با خون ریزی اتفاق می افتد. در این حالت قسمتی از استخوان از پوست بیرون زده و پوست را می شکافد. این شکستگی به دلیل خون ریزی و عفونت نیاز به درمان و جراحی فوری دارد.

روش های درمان شکستگی ساعد دست

درصورتی که شکستگی استخوان ساعد باعث جابه جایی شود، در مرحله اول باید پزشک استخوان ها را درست سر جای اصلی خود جا بیندازد، زیرا اگر این دو استخوان سر جای اصلی خود ترمیم نشوند، در حرکت بین این دو استخوان و در نهایت چرخاندن دست و ساعد اختلال بوجود می آید. اگر شکستگی باعث جابه جایی نشده باشد از قسمت بالای آرنج یعنی از بازو تا کف دست را با زاویه 90 درجه گچ می گیرند و معمولا در طول یک ماه در هر هفته یکبار عکس رادیوگرافی می گیرند تا از جابه جا نشدن استخوان مطمئن شوند.
درمان شکستگی ساعد دست در افراد بالغ بسیار دشوارتر است و اگر دچار جابه جایی استخوان ها شده باشد، جا انداختن استخوان ها بسیار مشکل است و در بیشتر موارد نیاز به عمل جراحی است و بعد از عمل جراحی برای بی حرکت نگه داشتن استخوان ها مجبور به بستن آتل رولی یا اسپلینت می شوند

1. توابخشی

   ثابت نگه داشتن و بی حرکت نگه داشتن بازو با بریس یا کست.

2. فیزیوتراپی ساعد دست

   تمرینات سبک و مناسب برای تقویت عضلات، افزایش دامنه حرکتی، بهبود عملکرد و...

3. درمان فوری

   این درمان به دو صورت انجام می شود:
   • گاهی باتوجه به تعداد قطعات شکسته و میزان فاصله بین آن ها، پزشک به طور موقت استخوان ها را در یک راستا قرار داده و سر جای خود برمی گرداند.
   • ریداکشن یا همان جا انداختن استخوان ها، روش و تکنیکی برای برگرداندن استخوان ها در سر جای خود می باشد. این روش بدون جراحی انجام شده و برای کاهش درد و کنترل آن از دارو استفاده می شود. در این حالت پزشک برای محافظت از بازوی بیمار، از اسپیلت استفاده می کند و حرکت استخوان شکسته شده را کنترل می کند. (حرکت استخوان شکسته شده باعث ایاد آسیب در استخوان ها، رگ ها و اعصاب و همچنین بافت های اطراف آن می شود.)
   
   جااندازی های استخوان به 3 صورت انجام می شود:

   1. ریداکشن باز و ثابت داخلی

      در این حالت استخوان ها سر جای خود قرار گرفته و با استفاده از پیچ و صفحه در کنار هم نگه داشته و محکم می شوند.

   2. ریداکشن با استفاده از میله ها

      در این حالت با استفاده از یک میله فلزی در مرکز استخوان جااندازی و ثابت شدن استخوان صورت می گیرد.

   3. ثابت سازی خارجی

      در این حالت میخ و پیچ هایی در داخل استخوان و درناحیه ی بالا و پایین شکستگی قرار می گیرد.

4. درمان جراحی

   زمانی که شکستگی از نوع باز باشد، بیرون زدگی استخوان باعث شکافت و سوراخ در پوست شده و با خون ریزی و جراحت شدید همراه می باشد. در این حالت امکان عفونت بسیار زیاد است. برای درمان این نوع شکستگی جراحی صورت می گیرد. ابتدا برای جلوگیری از عفونت، آنتی بیوتیک وریدی تزریق شده و یا از واکسن کزاز استفاده می شود. سپس جراحی صورت می گیرد و بریدگی ها و آسیب ها تمیز شده و پزشک استخوان ها را ثابت می کند.

   عوارض جراحی استخوان های ساعد

   1. عفونت

      ایجاد عفونت بعد از جراحی باعث کند شدن روند بهبودی و عملکرد ساعد و دست شده و یا مانع بهبود می شود.

   2. آسیب به اعصاب و رگ های خونی

      این آسیب می تواند موجب بی حس شدن و کاهش عملکرد و همچنین اختلال در خون رسانی در دست و ساعد شود.

   3. سینوستوز

      یک عارضه نادر و کمیاب که سبب چسبیدگی استخوان های ساعد شده و نیز باعث ایجاد دردهای شدید و مشکلات زیادی دیگری می شود.

   4. جوش نخوردن و یا بدجوش خوردن استخوان ها

عوارض شکستگی استخوان های ساعد

در صورتی که شکستگی به درستی درمان شود و مراقبت های لازم در جهت بهبود انجام گیرد، معمولا شکستگی عارضه خاصی نداشته و نتیجه مطلوبی خواهد داشت. مهم ترین عوارض شکستگی در استخوان های ساعد عبارتند از:

1. دیرجوش خوردن استخوان ها

   این عارضه بیشتر در قسمت پایینی استخوان اولنا اتفاق افتاده و دچار اختلال در انقال خون و خون رسانی به محل شکستگی می شود. در نتیجه در جا اندازی استخوان و جوش خوردگی اختلال ایجاد می کند. برای درمان شکستگی اولنا، باید جراحی پیوند استخوان انجام شود. در صورتی که قبل از شکستگی جراحی صورت نگرفته باشد، قطعات شکسته شده جوش نخورده و توسط پلاک فیکس و ثابت می شوند. اگر قبلا جراحی شده باشد و توسط پلاک فیکس شده باشد، ممکن است نیاز به عوض کردن پلاک ها داشته باشد.

2. بدجوش خوردن استخوان ها

   بدجوش خوش خوردن استخوان ها باعث زاویه دار شدن آن ها و یا کوتاهی در آن ها می شود. گاهی استخوان های رادیوس و اولنا در ناحیه شکستگی به یکدیگر می چسبند و موجب محدودیت در حرکات مچ دست می شوند. اگر یکی از استخوان های ساعد کوتاه شود، می تواند موجب نیمه در رفتگی در رادیوس و اولنا شده و باعث ایجاد درد در مچ دست شود.

3. پاره شدن رگ های خونی و اعصاب

   موجب سندرم کپارتمان می شود. خون ریزی و تورم بیش از حد (24 تا 48 ساعت بعد از جراحت) به درمان و جراحی فوری نیاز دارد.

4. سندرم کمپارتمان

   گاهی شکستگی ساعد با خون ریزی و تورم شدید همراه بوده و باعث ایجاد فار زیاد در ناحیه داخلی کمپارتمان ساعد می شود، در این حالت سندرم کمپارتمان اتفاق می افتد.

مدت زمان بهبود شکستگی ساعد

معمولا جوش خوردگی در استخوان های ساعد بعد از 2 تا 3 ماه از گذشت جراحی و گچ گیری، اتفاق می افتد و فرد می تواند به فعالیت های روزمره خود رسیدگی کند. اما نباید ورزش ها و فعالیت های سنگین را آغاز کند. زیرا برای انجام اینگونه فعالیت ها به زمان بیشتری نیاز دارد. بنابراین قبل از شروع اینگونه فعالیت ها باید ابتدا با انجام نرمش ها و تمرینات فیزیوتراپی از جمله ( نرمش های کششی، تقویتی، انعطاف پذیری) که توسط فیزیوتراپیست ارائه می شود، وضعیت دست خود را به حالت قبل از شکستگی برگردانید. این نرمش ها و تمرینات با توجه به نوع آسیب و شکستگی، ناحیه و استخوان آسیب دیده، درجه ی آسیب و مشکل بیمار، ارائه شده و انجام می گیرد.

مراقبت های بعد از شکستگی ساعد دست

1. دوش با اب گرم.
2. ماساژ درمانی
3. جلوگیری از وارد شدن ضربه به دست
4. آتل بستن
5. عدم انجام فعالیت های سنگین
6. انجام تمرینات فیزوتراپی
7. چکاب و عکس برداری با تجویز پزشک
8. آب درمانی با تجویز پزشک
9. گرما و سرما درمانی
10. تغذیه مناسب