فیزیوتراپی سالمندان در منزل | توسط خانم و آقا در تهران فیزیوتراپی سالمندان در منزل | توسط خانم و آقا در تهران کلینیک فیزیوتراپی رامتن

فیزیوتراپی سالمندان در منزل | توسط خانم و آقا در تهران

شنبه, 09 اسفند 1399 ساعت 12:23
این مورد را ارزیابی کنید
(3 رای‌ها)

افراد پیر و سالمندان به دلیل کهولت سن و تضعیف بدن دچار بیماری و عوارض مختلفی از جمله مشکلات قلبی، تنفسی، حرکتی، عفونت های زخم بستر، پوکی استخوان، آرتروز، مشکلات مغزی، مشکلات مثانه و عدم کنترل ادرار و مدفوع و ... می شوند. این عوارض گاهی خفیف بوده و گاهی به صورت شدید و حاد اتفاق می افتند و ممکن است که منجر به فلج شدن فرد و یا مرگ او شوند. در این راستا علاوه بر پرستار و مراقب، شخص به یک متخصص فیزیوتراپی نیز نیاز دارد که در خانه به درمان او پرداخته و به حل مشکلات و کنترل وضعیت سلامت و عملکرد او رسیدگی کند. فیزیوتراپی با کمک تکنیک های خاص و نوین خود به جلوگیری از ایجاد عوارض و آسیب های احتمالی و شدید و همچنین بهبود وضعیت فرد سالمند کمک کرده و در صورت ایجاد هر گونه آسیب نیز می تواند سرعت و روند بیماری و عارضه ایجاد شده را کنترل کند. در این مقاله شما را با تاثیر فیزیوتراپی بر روی سلامت و عملکرد بدن افراد سالمند، مزایای فیزیوتراپی در منزل، تکنیک های فیزیوتراپی در خانه، انواع فیزیوتراپی سالمندان و..... آشنا خواهیم کرد.

عوارض و بیماری های سالمندان

پیری و کهولت سن، همچین بیماری های زمینه دار و ارثی، رژیم غذایی و سبک زندگی غلط می تواند موجب بروز امراض و مشکلات بسیاری در نواحی مختلف بدن فرد شوند. افزایش سن این عوارض را تشدید کرده و از آن جا که بدن در این دوران بسیار ضعیف می باشد و دچار تحلیل رفتگی و فرسودگی می شود، افراد سالمند به شدت در معرض خطر ابتلا به انواع امراض اسکلتی، عضلانی، عصبی، قلبی، مغزی و... قرار می گیرند و در صورت عدم رسیدگی به این بیماری ها ممکن است دچار مشکلات حاد از جمله سکته های قلبی و مغزی شوند. در ادامه چندین مورد از مشکلات و امراض شایع در سالمندان را بررسی خواهیم کرد:

  1. مشکلات قلبی و مغزی

    افراد سالمند اکثرا دچار مشکلات قلبی (نارسایی قلبی)، فشار خون بالا، چربی خون بالا و... هستند و در بعضی از مواقع ممکن است سکته های قلبی و مغزی را نیز پشت سر گذرانده باشند.
  2. پوکی استخوان

    با افزایش سن، تحلیل رفتگی استخوان ها نیز شدت یافته و استخوان ها مانند دوران جوانی به خوبی تامین نمی شوند و این مسئله موجب پوک شدن استخوان ها و آسیب پذیری شدید استخوان ها در برابر فشار و ضربه شده و درنهایت فرد سالمند دچار شکستگی استخوان ها می شود.
  3. زخم بستر

    از دیگر مشکلاتی که افراد سالمند به آن دچار می شوند و باید تحت درمان و مراقبت قرار بگیرند، زخم بستر است. این زخم به دلیل عدم تحرک بیمار در ناحیه پشت بدن بیمار ایجاد شده و در صورتی که به آن رسیدگی نشود، رفته رفته با خونریزی و عفونت همراه خواهد شد.
  4. دردهای عضلانی

    دردهای عضلانی از جمله مشکلاتی است که اکثر سالمندان به آن دچار هستند. این دردها به دلیل بی تحرکی بدن، مشکلات و امراض عضلانی، اسپاسم و گرفتگی عضلات، ضعف عضلات و.... ایجاد شده و منجر به ناراحتی های بسیاری از جمله درد و تورم عضلات نواحی مختلف بدن می شوند.
  5. آرتروز و آرتریت

    تحلیل رفتگی غضروف ها و مفاصل از بیماری ها و عوارضی است که اکثر سالمندان به آن مبتلا هستند و برای درمان آن به تمرین درمانی و فیزیوتراپی مداوم نیاز دارند. چرا که در صورت حاد شدن این وضعیت، مشکلات حرکتی و عملکردی آن ها بیشتر شده و ممکن است قادر به تحرک نباشند.
  6. عدم توانایی در جابه جایی و حرکت

    اکثر سالمندانی که دچار مشکلات مغزی هستند و سکته های مغزی و یا قلبی را پشت سر گذاشته اند و یا دچار ضعف های شدید عضلانی و شکستگی های استخوان و مفصل شده اند، دچار مشکل حرکتی شده و قادر به حرکت کردن به تنهایی (راه رفتن، بلند شدن و نشستن، خوابیدن و ...) نخواهند بود.

هزینه فیزیوتراپی سالمندان در منزل

یکی از مسئله های مهم در کنار عوارض و تعداد جلسات فیزیوتراپی در منزل، هزینه خدمات فیزیوتراپی می باشد. فیزیوتراپیست با استفاده از روش های گوناگون فیزیوتراپی، الکتروتراپی و ورزش درمانی به بهبود بیماران کمک می کند. هزینه فیزیوتراپی نیز مانند دیگر درمان ها طبق فاکتورها و عواملی محاسبه و تعیین می شود که این عوامل شامل مهارت فیزیوتراپیست، روش ها، جلسات درمانی، حمل و نقل وسایل و دستگاه ها و... می شوند.

انواع فیزیوتراپی سالمندان در منزل

فیزیوتراپی و توانبخشی از مجموعه درمان هایی است که می تواند، به بهبود وضعیت فرد سالمند و کنترل سلامت و عملکرد او چه در کلینیک فیزیوتراپی و چه در خانه کمک کند. این روش در جهات مختلف و توسط فیزیوتراپیست با تخصص های مختلف انجام می گیرد که انواع آن به صورت زیر دسته بندی می شوند:

  1. فیزیوتراپی ارتوپدی و آسیب های اسکلتی-عضلانی

    بیماری های ارتوپدی، سیستم عضلانی اسکلتی را درگیر می کنند و شامل شکستگی ها، تعویض مفاصل، آسیب های تاندونی، پوکی استخوان، آرتروز و … می شود که هر کدام از این عوارض، تکنیک های توانبخشی مخصوص و مربوط به خود را دارند. به عنوان مثال در صورتی که فرد سالمند دچار شکستگی استخوان شده باشد و جراحی تعویض مفصل انجام داده باشد، فیزیوتراپی در منزل بیمار و با توجه به ناحیه آسیب دیده و جراحی شده، توسط تکنیک های مختلف بعد از آسیب و یا جراحی به بهبود وضعیت بیمار و بازگشت عملکرد ناحیه شکسته شده و آسیب دیده کمک می کند. از نمونه شایع فیزیوتراپی برای این نواحی آسیب دیده می توان به موارد زیر اشاره کرد:
    1. فیزیوتراپی زانو

      زانو از مهم ترین و پرتحرک ترین مفاصل بدن بوده که به عضوی حساس و آسیب پذیر محسوب می شود. این عضو همواره در حال آسیب دیدن است و در سنین سالمندی با تشدید مشکلاتی از جمله پوکی استخوان، آرتروز، پارگی های رباط های صلیبی و ... این آسیب ها بیشتر شده و در صورت جراحی نیز نیاز به مراقبت های بیشتری در خانه دارد. فیزیوتراپی در خانه در این خصوص و با تکنیک های مختلف دستی، غیردستی، الکتروتراپی، تمرین درمانی و همچنین استفاده از ابزارهای مخصوص ارتوپدی به درمان و کنترل این عوارض می پردازد.
    2. فیزیوتراپی گردن

      گردن از نواحی انعطاف پذیری است که موجب اتصال سر به بدن شده و وزن سر را تحمل می کند. این ناحیه به دلیل مشکلات عصبی، پارگی دیسک ها، آرتروز ها، مهره ها و یا اسپاسم های عضلانی دچار مشکلات و ناراحتی هایی از جمله درد و تورم، کاهش دامنه حرکتی و... شده و برای درمان و بهبود به فیزیوتراپی نیاز دارد. فیزیوتراپی در این بخش شامل تکنیک های دستی، الکتروتراپی، غیر دستی، تمرین درمانی و همچنین استفاده از ابزار ارتوپدی می شود.
    3. فیزیوتراپی کمر

      کمر از دیگر نواحی بدن بوده که می تواند به دلایل مختلفی سبب ناراحتی و اختلالات عملکردی شود. این ناحیه همانند گردن به دلیل مشکلات عصبی، پارگی دیسک ها، آرتروز ها، مهره ها و یا اسپاسم های عضلانی دچار مشکلاتی از جمله درد و تورم، کاهش دامنه حرکتی و... شده و برای درمان و بهبود به فیزیوتراپی نیاز دارد. فیزیوتراپی در این قسمت شامل تکنیک های دستی، الکتروتراپی، غیر دستی، تمرین درمانی و همچنین استفاده از ابزار ارتوپدی (کمر بند و بریس کمر) می شود.
  2. فیزیوتراپی آسیب های مغزی و مشکلات عصبی

    فیزیوتراپی و توانبخشی به بهبود امراض، عوارض و آسیب های مغزی و اعصاب نیز کمک کرده و کاربردهای بسیاری دارد. گاهی با ایجاد یک عارضه و آسیب در بدن ممکن است، مغز و اعصاب دچار آسیب شوند و در عملکرد سیستم عصبی بدن و مغز اختلالاتی ایجاد شود. این اختلالات در نهایت موجب بروز ناراحتی در نواحی مختلف بدن (کمر، گردن، دست، پا و...) می شود. فیزیوتراپیست در این بخش به صورت تخصصی به درمان عوارض و ناراحتی های ناشی از مغز و اعصاب رسیدگی کرده و به کمک تکنیک های مختلف تمرین درمانی، دستی، غیر دستی و... به بهبود وضعیت عملکردی بیمار کمک می کند و از بروز مجدد این آسیب ها و سکته های مغزی جلوگیری می کند. کسانی که به مشکلات نورولوژیکی پیش رونده مبتلا هستند، در سنین سالمندی با مشکلات بیشتری مواجه شده اند و نیاز به درمان های روزانه در خانه دارند. این درمان ها به بهبود مشکلاتی از جمله پارکینسون، سکته مغزی و ... پرداخته و موجب بازگشت عملکرد سیستم حرکتی و حسی و عصبی بدن بعد از سکته مغزی می شود.
  3. فیزیوتراپی بعد از عمل جراحی

    بخشی دیگر از فیزیوتراپی سالمندان به آموزش و مراقبت ها و همچنین تکنیک های درمانی مختلف بعد از جراحی های مختلف از جمله جراحی قلب، جراحی تعویض مفصل و... مربوط شده و فیزیوتراپیست به تقویت عضلات، تنفس بهتر، کاهش درد، کنترل فشار خون و همچنین تحرک آسان تر فرد سالمند کمک می کند.
  4. فیزیوتراپی بیماری های تنفسی و قلبی

    بخشی از فیزیوتراپی مربوط به بیمارانی است که دچار مشکلات آسم، انسداد ریوی، مشکلات قلبی و ... هستند. این افراد در خانه به کمک فیزیوتراپیست و با تکنیک های مختلف تحت درمان قرار گرفته و فیزیوتراپی به آن ها کمک می کند تا از آسیب و خطرهای بیشتر از جمله سکته قلبی و حملات تنفسی و قلبی جلوگیری شود. این بخش بیشتر شامل تکنیک های تمرین درمانی بوده و در صورتی که وضعیت فرد حاد باشد و قلب او به کمک باتری کار کند، الکتروتراپی به هیچ عنوان انجام نخواهد شد. تکنیک های تنفسی نیز در این بخش به شدت به روی تنفس بهتر بیمار و تخلیه مخاط داخل ریه تاثیر داشته و موجب بهبود وضعیت تنگی نفس و تنفس فرد سالمند می شود.

تکنیک های فیزیوتراپی سالمندان در منزل

فیزیوتراپی به طور کلی در بخش های تمرین درمانی، تکنیک های دستی و تکنیک های غیر دستی تقسیم می شود که این تکنیک ها عبارتند از:

  1. تمرین درمانی

    تمرینات ورزشی مختلف از جمله کششی و تقویت، عملکردی، انعطاف پذیری و دامنه حرکتی مفصل (رقص در حالت نشسته بر روی صندلی، پیاده روی، قدم زدن، نرمش های مختلف و....) از جمله درمان های مهم و موثر در جهت بهبود عارضه های مختلف بدن بوده و در صورتی که طبق اصول و برنامه فیزیوتراپیست و با رعایت نکات انجام شوند، به شدت اثر مثبت داشته و موجب بهبودی سریع تر آسیب دیدگی های بدن افراد سالمند می شوند. این تمرینات به افزایش دامنه حرکتی مفصل و همچنین تقویت عضلات، رباط ها، تاندون ها، تنفس بهتر، گردش خون بهتر و... کمک می کنند و می توانند از وقوع آسیب های مجدد و یا شدید در بدن سالمندان جلوگیری کنند و به کنترل وضعیت سلامت آن ها نیز بپردازند.
  2. تکنیک های دستی و منوال تراپی

    این تکنیک ها توسط دست فیزیوتراپیست و بدون استفاده از دستگاه انجام شده و شامل تکنیک های مختلف منوال تراپی و ماساژ های دستی می باشد که رایج ترین و پرکاربرد ترین آن ها عبارتند از:
    1. کایروپراکتیک

      این روش درمانی توسط فیزیوتراپیست و با ماساژ دادن ناحیه آسیب دیده بدن به صورت دایره ای انجام گرفته و با افزایش گردش خون در بافت های آسیب دیده به بهبود وضعیت بیمار از جمله آسیب های رباط ها، تاندون ها، عضلات و...کمک می کند.
    2. طب فشاری

      این روش درمانی نیز توسط فیزیوتراپیست انجام شده و هماره با ماساژ فیزیوتراپیست به برخی از نقاط بدن فشار وارد کرده و موجب تحریک و ترمیم بافت های آسیب دیده این نواحی و باز کردن گره عضلانی می شود.
    3. آب درمانی

      آب درمانی به تسکین دردهای عضلانی و آرامش فرد سالمند کمک می کند. این روش به صورت حمام با آب ولرم، صورت گرفته و موجب جلوگیری از اسپاسم های عضلانی، ریلکس شدن و کاهش درد، تنش و فشارهای عصبی و همچنین تورم و التهابات به وجود آمده در بخش های مختلف بدن فرد سالمند، کمک کرده و از روش های موثر درمانی افراد مبتلا به پارکینسون، ام اس و...می باشد.
    4. تکنیک های غیر دستی

      این تکنیک ها بیشتر در شاخه الکتروتراپی قرار گرفته و توسط دستگاه های مختلفی انجام می گردند. همچنین از آنجایی که برای همه افراد مناسب نیستند، مورد استفاده همه افراد قرار نمی گیرند. این تکنیک ها عبارتند از:
      1. لیزر تراپی

        این روش درمانی توسط فیزیوتراپیست و با توجه به وضعیت فرد سالمند به صورت کم توان و یا پرتوان انجام می گیرد. در طی آن اشعه و نور لیزر توسط فیزیوتراپیست به ناحیه آسیب دیده بدن اعمال شده و با نفوذ این اشعه در بدن، بافت ها تحریک و بازسازی شده و در نهایت بهبود درد و تورم حاصل می شود.
      2. مگنت تراپی

        این روش نیز با اعمال و انتقال امواج مغناطیسی به ناحیه آسیب دیده فرد سالمند انجام شده و با ایجاد میدان مغناطیسی در بدن (توسط فیزیوتراپیست) موجب بهبود وضعیت بدن سالمند می شود. این روش درمانی به بهبود عوارض اسکلتی و استخوانی از جمله پوکی استخوان کمک کرده و از روش های موثر درمان این عارضه می باشد.
      3. شاک ویو تراپی

        شاک ویو تراپی از تکنیک های الکتروتراپی بوده و در آن فیزیوتراپیست با اعمال جریان الکتریکی کنترل شده به ناحیه آسیب دیده بدن، با ایجاد شوک به بافت های آسیب دیده موجب بهبود بافت های آسیب دیده بدن فرد سالمند می شود.
      4. اولتراسوند تراپی

        این روش فیزیوتراپی به کمک دستگاه اولتراسوند و با اعمال امواج صوتی با فرکانس بالا در ناحیه آسیب دیده بدن فرد سالمند انجام شده و به بهبود وضعیت آسیب دیدگی بدن در نواحی مختلف و آسیب دیده بدن می پردازد و موجب کاهش و تسکین درد و تورم آن می شود.
      5. تحریکات الکتریکی

        فیزیوتراپیست در این روش با استفاده از جریان برق و الکترود ها، جریان هدایت شده ای را به ناحیه آسیب دیده می فرستد.
      6. درای نیدلینگ

        تکنیک سوزن خشک که با فرو کردن یک یا دو سوزن باریک و بلند و به صورت چندین مرتبه در یک نقطه انجام شده و موجب بهبود وضعیت اسپاسم، گره های عضلانی، افزایش گردش خون، کاهش درد و تورم و... می شود.

مزایای فیزیوتراپی سالمندان در منزل

فیزیوتراپی از درمان های کاربردی و موثری بوده که می تواند به درمان و کنترل بسیاری از عوارض در سنین سالمندی نیز کمک کند. در صورتی که این روش درمانی در منزل انجام شود، علاوه بر مزیت های کلی که بر روی درمان و بهبود سالمند تاثیر می گذارد، مزیت های های دیگری نیز دارد که عبارتند از:

  1. صرفه جویی در وقت و زمان و همچنین کاهش هزینه حمل و نقل بیمار به کلینیک
  2. کاهش استرس بیمار، افزایش احساس امنیت و آرامش و درمان با کیفیت تر
  3. افزایش مدت زمان درمان و ارتباط بهتر با مراقبان بیمار
  4. افزایش روند بهبود و بالا رفتن سرعت درمان

کاربرد فیزیوتراپی در درمان سالمندان

کلیه تکنیک های فیزیوتراپی (درمانی، مراقبتی و آموزشی) به بهبود وضعیت فرد سالمند کمک کرده و تاثیرات بسیار مثبتی در سلامت و عملکرد او دارد. این کاربرد ها عبارتند از:

  1. آموزش لازم برای استفاده از وسایل کمکی و تجهیزات درمانی از جمله واکر، عصا، ویلچر و همچنین استفاده از اندام مصنوعی بعد از جراحی ها...
  2. آموزش راه رفتن، نشستن، بلند شدن، خوابیدن و استفاده صحیح از ناحیه آسیب دیده بدن بعد از آسیب و یا جراحی
  3. درمان و بهبود آسیب های ورزشی، تصادفات و دیگر آسیب های ایجاد شده در بدن از جمله آسیب های اسکلتی، تاندون ها، رباط ها، پارگی های عصب و....
  4. بهبود کارکرد سیستم تنفسی و گردش خون
  5. افزایش سیستم ایمنی بدن در برابر آسیب ها و عوارض احتمالی
  6. افزایش و بهبود سیستم حرکتی و عملکردی
  7. افزایش سطح اکسیژن و اکسیژن رسانی
  8. بازگشت عملکرد ناحیه آسیب دیده بعد از جراحی

اقدامات فیزیوتراپیست در منزل

کلیه تکنیک های فیزیوتراپی در مراکز مختلف درمانی و کلینیک های فیزیوتراپی انجام نمی گیرد، چرا که بعضی از مراکز درمانی امکانات کامل و کافی نداشته و نمی توانند کلیه این تکنیک ها به سالمندان ارائه دهند. فیزیوتراپیست مرکز درمانی می تواند، در شرایط خاص (سالمندی) و همچنین با درخواست فرد در خانه انجام شود. اقداماتی که فیزیوتراپیست در خانه برای بهبود وضعیت فرد سالمند انجام می دهد، عبارتند از:

  1. آموزش های لازم استفاده از وسایل کمکی از جمله ویلچر، واکر، عصا و...
  2. آموزش های لازم رفتار مراقبان و اطرافیان فرد سالمند با او
  3. آموزش روش ها و تکنیک هایی که حتما روزانه باید توسط مراقب فرد سالمند صورت بگیرد، از جمله ماساژ و تکنیک های تمرین درمانی
  4. ارائه برنامه جامع و خاص با توجه به وضعیت سالمند
  5. چکاپ وضعیت هفتگی و ماهیانه سالمند در خصوص روند بهبود و کنترل روند بیماری
  6. انجام تکنیک های ورزشی مناسب و کمک به سالمند در انجام آن
  7. انجام تکنیک های مختلف دستی از جمله کایروپراکتیک، استفاده از کمپرس و...
  8. انجام تکنیک های دستی و دستگاهی فیزیوتراپی با توجه به شرایط سلامت و وضعیت فرد سالمند
  9. آموزش های لازم جهت بلند شدن، نشستن، راه رفتن و ... بعد از جراحی ها و آسیب های شدید عضلانی و اسکلتی

سوالات متداول

  1. آیا بیمه به فیزیوتراپی افراد سالمند تعلق می گیرد؟

    در صورتی که فیزیوتراپی برای سالمندان در منزل انجام شود و فرد سالمند واجد شرایط رجوع به کلینیک و درمان در کلینیک نباشد، بیمه بخشی از هزینه را تقبل می کند و هزینه ی پرداختی بیمار کمتر می شود. بیمه طبق تعرفه شرکت خود درصدی از هزینه فیزیوتراپی را تقبل خواهد کرد.
  2. تعداد جلسات درمانی فیزیوتراپی سالمندان در منزل چگونه تعیین می شود؟

    قبل از شروع درمان فیزیوتراپی در منزل، ابتدا با بررسی وضعیت و شرایط سالمند و همچنین عوارض و میزان آن ها و همچنین دلیل و یا دلایل انجام فیزیوتراپی، تعداد جلسات فیزیوتراپی و روش های آن مشخص می شود. البته باید گفت در بعضی از موارد تعداد این جلسات متغیر بوده و با توجه به وضعیت فرد سالمند و صلاح دید فیزیوتراپیست کاهش و یا افزایش می یابد.
خواندن 1581 دفعه آخرین ویرایش در سه شنبه, 24 خرداد 1401 ساعت 13:57

نظر دادن

Make sure you enter all the required information, indicated by an asterisk (*). HTML code is not allowed.