چکیده مطلب
آرتروز چیست و چه علائمی دارد؟ شاید شما نیز با مشاهده برخی از علائم و نشانهها مانند درد و التهاب مفاصل خود تصور میکنید که دچار این عارضه شدهاید؟
اما علت آرتروز چیست؟ آیا ممکن است نشانههایی که دارید ناشی از این بیماری باشد؟
درمان قطعی آرتروز چیست؟
در این مقاله با رامتن همراه باشید تا اطلاعات جامع و کاملی در رابطه با این عارضه به دست آورید.
همچنین با علائم، روشهای تشخیص و راهکارهای درمانی آن آشنا شوید.
آرتروز چیست؟
آرتروز یا آرتریت به معنای التهاب یک یا چند مفصل در بدن است. این بیماری با علائم و نشانههای مختلفی همراه است و میتواند در مفاصل مختلفی در بدن نیز اتفاق بیفتد.
آرتروز چه نشانهها و علائمی دارد؟
درد مفاصل، سفتی و تورم شایعترین علائم آرتریت هستند. همچنین ممکن است علائم شما در صبح هنگام برخاستن از رختخواب یا در هنگام ایستادن پس از استراحت بدتر شود.
سایر علائم آرتروز عبارتاند از:
- محدوده حرکتی محدودی که گاهی پس از حرکت از بین میرود.
- ضعف عضلانی اطراف مفصل
- ناپایداری مفصل
- سفتی عضلات در هنگام صبح که میتواند 30 دقیقه یا بیشتر طول بکشد.
- خستگی
- تب با درجه پایین
- التهاب چشم و دهان
- التهاب عضله قلب و عروق خونی
- تعداد کم گلبولهای قرمز خون
چه افرادی ممکن است به آرتروز مبتلا شوند؟
افراد زیر بیش از دیگران در معرض این عارضه قرار دارند:
- افرادی که بیش از اندازه چاق هستند.
- کسانی که دارای مفاصل آسیب دیده میباشند.
- افراد مسن به دلیل اینکه در مدت زمان بیشتری از مفاصل خود استفاده کردهاند.
- کسانی که دارای شغلهایی هستند که بیش از اندازه از یک مفصل خود استفاده میکنند. مانند نقاشان
پیشنهاد میکنیم حتما بخوانید
انواع آرتروز
انواع آرتروز عبارتاند از:
-
روماتیسم مفصلی
یکی از اشکال رایج آرتریت، RA یا روماتیسم مفصلی و یک اختلال خود ایمنی است. زمانی اتفاق میافتد که سیستم ایمنی بدن شما به بافتهای بدن حمله میکند و در نتیجه باعث التهاب مفاصل و همچنین سایر اندامهای بدن میشود.
در مفاصل، این پاسخ التهابی سینوویوم را تحت تأثیر قرار میدهد. سینوویوم بافت نرمی در مفاصل است که غضروف را تغذیه کرده و سبب روان کردن مفصل میشود. در نهایت هم استخوان و هم غضروف داخل مفصل را از بین میبرد. -
استئوآرتریت (OA)
استئوآرتریت یکی دیگر از انواع بسیار شایع آرتروز میباشد که معمولاً افزایش سن یکی از علل بروز آن میباشد.
استئوآرتریت منجر به تجزیه غضروف (ماده الاستیک سختی میشود که انتهای استخوانها را میپوشاند و از آن محافظت میکند) و تماس استخوان به استخوان در نتیجه میتواند باعث درد، سفتی، تورم و کاهش دامنه حرکتی در مفاصل آسیب دیده شود.
مفاصلی که بیشتر تحت تأثیر OA قرار میگیرند، زانوها، لگن و مفاصل دست و ستون فقرات هستند. تصور میشود عوامل زیادی در ایجاد این نوع عارضه نقش دارند، مانند سن، چاقی، جنسیت، شغل، شرکت در ورزشهای خاص، سابقه آسیب یا جراحی مفصل، و ژنتیک. -
آرتریت التهابی
اشکال التهابی آرتریت با استئوآرتریت متفاوت است. در نوع التهابی آسیب مفصل ناشی از التهاب میباشد نه از بین رفتن غضروف.
اکثر اشکال این نوع عارضه نیز بیماریهای خود ایمنی هستند.
التهاب ناشی از این شرایط میتواند منجر به درد، سفتی، محدودیت حرکت، خستگی و آسیب به مفاصل و سایر بافتها شود. اگر به سرعت شناسایی و درمان نشود، این شرایط سریعتر و تهاجمیتر از OA پیشرفت میکنند. -
آرتروز عفونی
نوعی عفونت مانند باکتری، ویروس، قارچ و یا انگل سبب بروز آرتریت عفونی میشود. این عارضه میتواند به دیگر نقاط بدن نیز سرایت کند. درد همراه با تب و لرز از شایعترین علائم و نشانههای آن است. -
آرتروز متابولیک
این نوع آرتروز که به آن نقرس هم گفته میشود، به دلیل انباشته شدن اسید اوریک در مفصل رخ میدهد که در اکثر موارد مصرف بیش از اندازه الکل، رژیم غذایی نامناسب و ژنتیک از دلایل ایجاد آن هستند. بیماری نقرس اغلب در انگشتان پا اتفاق میافتد، اما با این وجود میتواند دیگر نواحی بدن را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
آرتریت چگونه تشخیص داده میشود؟
متخصص ارتوپدی با استفاده از یک و یا چند روش زیر به تشخیص این عارضه میپردازد:
-
معاینه فیزیکی
معاینه فیزیکی برای بررسی وجود مایع در اطراف مفاصل و ثبت دامنه حرکت در مفاصل انجام میشود. -
آسپیراسیون
ثبت سطح التهاب در خون و آسپیراسیون و تجزیه و تحلیل مایعات مفصلی، در تشخیص نوع آرتروز بسیار کمک دهنده میباشد. -
آزمایش خون
آزمایشهای خونی که انواع خاصی از آنتیبادیها را بررسی میکنند، مانند پپتید سیترولینه ضد حلقوی (CCP)، فاکتور روماتوئید (RF) و آنتیبادی ضد هستهای (ANA) نیز آزمایشهای تشخیصی رایج هستند. -
اسکنهای تصویر برداری
متخصص ارتوپدی معمولاً از اسکنهای تصویربرداری برای ایجاد تصویری از استخوانها و غضروف استفاده میکنند تا بتواند سایر علائم بیمار مانند خار استخوان را رد کند، برخی از این روشها عبارتاند از:-
اشعه ایکس استخوان (رادیوگرافی)
رادیوگرافی از دوز کم تابش برای ایجاد تصاویری از ساختارهای داخلی استفاده میکند. اشعه ایکس استخوانها و نحوه تعامل آنها با یکدیگر را در مفاصل نشان میدهد. آنها برای ارزیابی میزان غضروف در انتهای استخوانها، تغییر شکلها و شرایط زمینهای در استخوانها که ممکن است منجر به آرتریت شوند و تغییراتی در استخوانها که ممکن است آسیب ناشی از آرتریت باشد، مفید هستند. -
توموگرافی کامپیوتری بدن (CT)
سی تی اسکن تجهیزات ویژه اشعه ایکس را با کامپیوترهای پیچیده ترکیب میکند تا تصاویر متعددی از داخل بدن تولید کند. برای افراد مبتلا به آرتریت، سی تی اسکن معمولاً برای بررسی مفاصلی که در عمق بدن قرار دارند و ارزیابی آنها با اشعه ایکس معمولی دشوار است، به ویژه در ستون فقرات یا لگن استفاده میشود. -
تصویربرداری رزونانس مغناطیسی اسکلتی عضلانی (MRI)
در این روش از یک میدان مغناطیسی قدرتمند، پالسهای فرکانس رادیویی و یک کامپیوتر برای تولید تصاویر دقیق از بدن استفاده میشود. مزیت MRI این است که هم استخوانها و هم بافتهای اطراف را نشان میدهد، از جمله غضروف، رباطها و پوشش داخلی مفاصل.
این روش اغلب برای کشف ناهنجاریها در اجزای بافت نرم مفاصل (که در اشعه ایکس نامرئی هستند) استفاده میشود تا مشخص شود آیا درمان مؤثر است یا خیر و به دنبال عوارض بیماری میباشد. -
سونوگرافی اسکلتی عضلانی
سونوگرافی از یک مبدل کوچک (پروب) و ژل برای ایجاد تصاویری از بدن از امواج صوتی با فرکانس بالا استفاده میکند و میتواند تصاویر دقیقی از مفاصل و بافتهای نرم اطراف، به ویژه آنهایی که در نزدیکی سطح پوست قرار دارند، ارائه دهد.
-
روشهای درمان آرتروز
هدف اصلی از درمان این بیماری، کاهش میزان درد و جلوگیری از آسیب بیشتر به مفاصل است. لازم به ذکر است که درمان آرتریت به نوع، شدت و محل اختلال بستگی دارد. برای این کار پزشک از یک و یا ترکیبی از روشهای زیر استفاده خواهد کرد:
-
دارو درمانی
تعدادی از انواع مختلف دارو برای درمان آرتروز وجود دارند که در ادامه برخی از رایجترین آنها را بیان میکنیم:- مسکنهایی مانند هیدروکودون (Vicodin) یا استامینوفن (Tylenol)، برای کنترل درد مؤثر هستند، اما به کاهش التهاب کمک نمیکنند.
- داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs)، مانند ایبوپروفن (Advil) و سالیسیلات ها، به مدیریت درد و التهاب کمک میکنند. سالیسیلات ها میتوانند خون را رقیق کنند، بنابراین نباید آنها را با داروهای اضافی رقیق کننده خون استفاده کرد.
- کرمهای منتول یا کپسایسین. این کرمها از انتقال سیگنالهای درد از مفاصل جلوگیری میکنند.
- استروئیدها، مانند پردنیزون، به کاهش التهاب کمک میکنند، اما باید با احتیاط و برای دورههای زمانی کوتاه استفاده شوند.
- داروهای سرکوب کننده ایمنی و بیولوژیک برای آرتریت التهابی متوسط تا شدید مانند RA تجویز میشوند.
- اگر مبتلا به آرتریت روماتوئید هستید، پزشک ممکن است کورتیکواستروئیدها یا داروهای ضدروماتیسمی اصلاح کننده بیماری (DMARDs) را توصیه کند که سیستم ایمنی شما را سرکوب میکنند.
- داروهای DMARD و بیولوژیک بیشتر در دوره RA تجویز میشوند. متوترکسات در حال حاضر یک داروی خط اول برای درمان است.
-
استراحت دادن به مفصل
اگر دچار تورم و درد در یکی از مفاصل خود شدید، بهتر است مدت زمانی به آن استراحت دهید و حدود 12 تا 24 ساعت از مفصل خود کار نکشید.
همچنین استفاده از کمپرس سرد و گرم نیز در کاهش نشانههای آرتریت مؤثر است.
کمپرس گرم نیز با باز کردن رگهای خونی و افزایش جریان خون، سبب میشود تا پروتئینها و مواد مغذی بیشتری به بافت آسیب دیده برسد. -
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی شامل تمرینات و دستگاههای خاصی است که به تقویت عضلات اطراف مفصل آسیبدیده کمک میکند و در واقع یکی از بهترین و مؤثرترین روشها برای این عارضه در نظر گرفته میشود. روشهای مختلفی که توسط فیزیوتراپیستها برای درمان آرتروز استفاده میشود که در ادامه رایجترین آنها را مورد بررسی قرار میدهیم:-
آب درمانی
تمرینات تخصصی در داخل آب با محدوده دمایی 33-36 درجه سانتی گراد انجام میشود. فیزیوتراپیست بیماران را با ورزشهای خاصی مانند حرکات کششی، ایروبیک و تقویتی راهنمایی میکند. -
کایروپراکتیک
درمان دستی یا کایروپراکتیک روش دیگری است که در آن فیزیوتراپیست از تکنیکهای عملی برای تسکین درد و سفتی مفاصل استفاده میکند. این تکنیک به خصوص مزایای بسیار زیادی در درمان آرتروز زانو نشان داده است.
-
تحریک الکتریکی
تحریک الکتریکی عصب از راه پوست (TENS) رایجترین شکل الکتروتراپی است که برای درمان RA استفاده میشود. بیماران پس از دریافت درمان TENS یک بار در هفته به مدت تقریباً یک ماه، درد کمتری را تجربه میکنند. -
ماساژ درمانی
ماساژ درمانی یکی دیگر از درمانهای مفید فیزیوتراپی است که برای بسیاری از مبتلایان به آرتریت مفید و مؤثر واقع شده است. -
طب سوزنی یا درای نیدلینگ
طب سوزنی درمان مفید دیگری است که با تحریک مغز برای ترشح اندورفین عمل میکند. تیم رامتن با داشتن کادر درمان حرفهای و آموزش دیده در زمینه طب سوزنی میتواند بهترین نوع درمان را برایتان فراهم کند. -
تمرین درمانی
تمرین درمانی و ورزش از بهترین و مؤثرترین روشهایی است که معمولاً برای تمام بیماران مبتلا به آرتروز در نظر گرفته میشود.
ورزش منظم ماهیچهها و مفاصل را تقویت میکند و آمادگی کلی را افزایش میدهد.
-
-
عمل جراحی
در صورتی که هیچ یک از روشهای محافظه کارانه برای بهبود و کاهش علائم آرتروز مؤثر واقع نشوند، پزشک ممکن است جراحی را پیشنهاد دهد.
پیشنهاد میکنیم حتما بخوانید
تیم رامتن چگونه به شما کمک خواهد کرد؟
درمان فیزیوتراپی دارای روشهای بسیار متنوعی میباشد که هر یک از آنها برای انواع آرتروز و کاهش درد و التهاب ناشی از آن نقش بسیار مؤثری دارند.
فیزیوتراپیست میتواند به شما درک بهتری از نحوه تأثیر آرتریت بر مفاصل و عضلات شما بدهد. همچنین میتواند به شما توصیههای مفیدی در مورد نحوه مدیریت درد دهد.
تیم رامتن با به کار گیری انواع تکنیکها و روشهای درمانی به شما در مدیریت این عارضه کمک خواهد کرد.
برای کسب اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.
برای پیشگیری از تشدید علائم آرتروز چه اقداماتی میتوان انجام داد؟
برای اینکه علائم و نشانههای این بیماری را کاهش دهید، به نکات زیر توجه داشته باشید:
-
وزن زیاد خود را کاهش دهید.
اگر وزن زیادی دارید، کاهش وزن یکی از مهمترین اقداماتی است که میتوانید برای کاهش علائم این بیماری انجام دهید. مصرف یک رژیم غذایی غنی از مواد مغذی برای کاهش وزن مهم است. -
رژیم غذایی متعادلی داشته باشید.
انتخاب رژیم غذایی حاوی مقدار زیادی آنتی اکسیدان مانند میوههای تازه، سبزیجات و گیاهان دارویی میتواند به کاهش التهاب کمک کند. از دیگر غذاهای کاهش دهنده التهاب میتوان به ماهی و آجیل اشاره کرد. در عناوین بعدی لیست رژیم غذایی مفید برای این بیماری را برایتان بیان کردهایم. -
بی تحرک نمایید و ورزش منظم را در برنامه خود قرار دهید.
ورزش منظم میتواند مفاصل را انعطاف پذیر نگه دارد. شنا اغلب شکل خوبی از ورزش برای افراد مبتلا به آرتروز است، زیرا مانند دویدن و پیاده روی به مفاصل فشار وارد نمیکند. فعال ماندن مهم است، اما توجه کردن به وضعیت و شرایط بدن در هنگام استراحت و پرهیز از فعالیت بیش از حد به همان اندازه ضروری است.
آرتروز با چه عوارضی همراه است؟
هنگامی که این بیماری درمان نشود، علائم آرتریت ممکن است بدتر شوند و بر زندگی روزمره شما تأثیر بگذارند. در ادامه برخی از عوارض احتمالی آرتروز بیان شده است:
-
کاهش تحرک
کاهش تحرک با پیشرفت آرتریت، یکی از عوارض این بیماری میباشد. این موضوع میتواند در برنامه روزانه شما اختلال ایجاد کند و ممکن است شما را از فعالیتهای مورد علاقهتان و همچنین معاشرت باز دارد. -
افزایش وزن احتمالی
افزایش وزن سبب کاهش فعالیتهای روزانه میشود و میتواند شما را از انجام ورزش بازدارد. -
افزایش خطر اختلالات متابولیک
اضافه وزن با یک بیماری التهابی مانند آرتریت ممکن است شانس ابتلا به دیابت نوع 2، فشار خون بالا، کلسترول بالا و بیماری قلبی را افزایش دهد. -
التهاب در سایر نواحی بدن شما
اگر آرتریت به یک بیماری خودایمنی مانند RA نسبت داده شود، التهاب میتواند گسترش یابد و پوست، چشمها، رگهای خونی و ریههای شما را تحت تأثیر قرار دهد. -
کاهش توانایی برای انجام فعالیت و کار
آرتریت ممکن است بر توانایی شما برای حرکت در محل کار و هرگونه فعالیتی تأثیر بگذارد. -
اثرات بر سلامت روان
آرتریت ممکن است خطر اضطراب و افسردگی را به دلیل درد مداوم، التهاب و انزوای اجتماعی افزایش دهد.
لیست غذاهای مفید برای بهبود علائم آرتروز
با وجود اینکه هیچ رژیم غذایی خاصی نمی تواند برای درمان آرتروز مؤثر باشد، اما برخی از مواد غذایی وجود دارند که نقش مؤثری در کاهش التهاب و دردهای ناشی از این بیماری دارند. این مواد غذایی عبارتاند از:
-
کلم بروکلی
کلم بروکلی غنی از ویتامین حاوی ترکیبی به نام سولفورافان است که ممکن است پیشرفت آرتروز را کند یا حتی از پیشرفت آن جلوگیری کند. کلم بروکلی همچنین سرشار از کلسیم استخوان ساز است. -
مرکبات
پرتقال، گریپ فروت و لیموترش همگی مملو از ویتامین C هستند که میتوانند به جلوگیری از التهاب و حفظ سلامت مفاصل کمک کنند. -
سیر
سیر بیش از یک چاشنی فوقالعاده، ممکن است به پیشگیری از آرتروز نیز کمک کند. افرادی که به طور منظم غذاهایی مانند سیر، پیاز و تره میخورند، اغلب علائم کمتری از آرتروز اولیه را نشان میدهند. -
آجیل
گردو، پسته یا بادام علاوه بر غنی بودن از ویتامینها و مواد معدنی، برای سلامت قلب مفید هستند و حاوی اسید آلفا لینولنیک تقویت کننده سیستم ایمنی میباشند. -
لبنیات
با لبنیات کم چرب مانند شیر، ماست و پنیر، استحکام استخوان و سیستم ایمنی خود را تقویت کنید. آنها مملو از ویتامین D هستند که به استخوانهای شما کمک میکند کلسیم ضروری را جذب کنند. -
زردآلو
زردآلو سرشار از یک ماده شیمیایی گیاهی به نام بتا کریپتوکسانتین است که ممکن است به پیشگیری از آرتروز کمک کند. همچنین سرشار از منیزیم میباشد که استخوانها را تقویت میکند و ممکن است درد را نیز کاهش دهد. -
ماهیهای روغنی
انواع ماهیهای چرب و روغنی دارای مقدار فراوانی از اسیدهای چرب امگا 3 هستند که یعنی دارای خواص ضد التهابی هستند؛ بنابراین ممکن است برای افراد مبتلا به آرتروز مفید باشند. از جمله ماهیهای روغنی مفید میتوان به ساردین، ماهی خال مخالی، ماهی سالمون و ماهی تن تازه اشاره کرد.
کسانی که ترجیح میدهند ماهی نخورند میتوانند به جای آن از مکملهای حاوی امگا 3 مانند روغن ماهی، روغن کریل یا روغن بذر کتان استفاده کنند.
برای سایر منابع امگا 3 نیز میتوان به مواردی مانند دانه چیا، روغن بذر کتان و گردو اشاره داشت. -
سبزیجات تیره رنگ
این نوع سبزیها مانند اسفناج با داشتن ویتامین D فراوان میتوانند برای جذب کلسیم بسیار مؤثر باشند و همچنین با تقویت کردن سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با عفونت و التهاب مؤثر باشند.
چه مواردی میتوانند ریسک ابتلا به آرتروز را افزایش دهند؟
عوامل خطر کلی برای این بیماری وجود دارند که در ادامه آنها را مورد بررسی قرار میدهیم:
-
چاقی
چاقی به خصوص با استئوآرتریت همراه است، اضافه وزن فشار بیشتری بر مفاصل تحمل کننده وزن بدن مانند زانوها و باسن وارد میکند. -
سن و جنسیت
خطر ابتلا به آرتریت با افزایش سن افزایش مییابد. -
جنسیت
زنان بیشتر از مردان به اکثر اشکال آرتریت مبتلا میشوند. البته نقرس به طور استثنا در مردان بیشتر دیده میشود -
صدمات ناشی از استفاده بیش از حد
آسیبهای استرسی مکرر که در حین ورزش، شغل یا سایر فعالیتها ایجاد میشوند، ممکن است خطر ابتلا به OA را در مفاصل آسیب دیده در سنین بالاتر افزایش دهد. -
ژنتیک
ژنتیک یکی از مواد مؤثر در بروز برخی از بیماریها مانند آرتروز است. -
سیگار کشیدن
اگر سیگار میکشید خطر ابتلا به RA ممکن است افزایش یابد و سیگار کشیدن به نوبه خود میتواند این بیماری خود ایمنی را بدتر کند.
سؤالات پر تکرار
-
چگونه از آرتروز پیشگیری کنیم؟
اگرچه نمیتوان از آرتریت به طور کامل پیشگیری کرد، اما میتوانید با حفظ وزن مناسب و فعال ماندن، خطر را به حداقل برسانید و علائم را تا حدی کنترل نمایید. -
بیماران مبتلا به آرتروز از مصرف چه مواد غذایی باید پر هیز کنند؟
غذاهایی که در صورت ابتلا به آرتروز باید محدود شوند یا از آنها اجتناب شود، عبارتاند از:- غذاهای سرخ شده
- غذاهای فراوری شده
- محصولات لبنی
- مصرف زیاد گوشت
-
تفاوت بین آرتریت روماتوئید و استئوآرتریت چیست؟
آرتریت روماتوئید (RA) افراد بسیار کمتری را نسبت به استئوآرتریت (OA) تحت تأثیر قرار میدهد. RA یک بیماری خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به بافتهای آن از جمله مفاصل حمله میکند.
در مقایسه با آرتریت روماتوئید، استئوآرتریت فقط مفاصل را تحت تأثیر قرار میدهد که باعث تغییراتی در غضروف، شکل و حرکت مفصل میشود.