آرتریت پسوریاتیک: تشخیص، علت و درمان + بهترین رژیم غذایی

آیا این مطلب برای شما مفید است؟

بیماری آرتریت پسوریاتیک، یک بیماری خودایمنی است که همراه با بیماری پوستی ایجاد می‌شود. شاید شما هم یکی از افرادی باشید که این بیماری باعث رنج و دردتان شده یا شاید یکی از اطرافیان و بستگان شما به این بیماری مبتلا شدند و همواره ترس و استرس و سوالات بی‌شماری در ذهن دارید.
اصلا از این بیماری چه می‌دانید؟ از التهاب مفاصل و پوست در آرتریت پسوریاتیک اطلاعاتی دارید؟ آیا می دانید روش های تشخیص و درمان آن چیست؟
اگر پاسخ شما منفی باشد، پس با دقت مطالب زیر را مطالعه کنید تا اطلاعات کافی در مورد این بیماری به دست بیاورید.

آرتریت پسوریاتیک چیست؟

آرتریت پسوریاتیک، یک بیماری مزمن از التهاب و درد مفاصل (پسوریاتیک) است که باعث درد و تورم و خشکی و در نهایت تحلیل رفتن مفاصل می‌شود که با یک اختلال پوستی (پسوریازیس) که باعث ایجاد لکه‌های ملتهب روی پوست می‌شود، ترکیب می‌شود. در این بیماری، هر یک از مفاصل بدن ممکن است درگیر شود. علت این بیماری به‌طور قطع مشخص نشده، اما به‌نظر می‌رسد که عامل ژنتیکی و عوامل ایمنی بدن و محرک‌های محیطی، باعث بروز این بیماری باشد و در هر فرد متفاوت است و ممکن است شدید یا خفیف باشد.

نشانه‌های آرتریک پسوریاتیک چیست؟

از جمله علائم آرتریت پسوریاتیک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. درد و التهاب مفاصل

2. فرد مبتلا به این بیماری، احساس درد در مفاصل درگیر شده دارد که با تورم همراه است.

3. سختی و خشکی

   آسیب به پوشش استخوان و غضروف‌ها، باعث خشکی مفاصل می‌شود و حرکت مفصل را سخت‌تر می‌کند.

4. مشکلات پوستی

   خارش، قرمز شدن و خشکی پوست و گاهی ترک‌خوردگی پوست که در این مواقع خارش شدید و همراه با سوزش است.

5. مشکلات چشم

   قرمزی و تحریک و اختلال در بینایی یا درد اطراف چشم بیمار ایجاد می‌شود.

6. درد پاشنه، درد انگشتان پا و پنجه‌های متورم

   انگشتان پا متورم و دردناک می‌شود.

7. خستگی

   فرد بیمار در اکثر مواقع دچار خستگی و بی‌حالی است.

8. تنگی نفس

   فرد بیمار دچار مشکلات ریوی ( سرفه، تنگی‌نفس) می‌شود.

9. ضعیف شدن استخوان‌ها و مفاصل

   اگر این بیماری به موقع درمان نشود، رفته‌رفته استخوان‌ها و مفاصل ضعیف می‌شوند (ممکن است فرد دچار پوکی استخوان شود). راحت‌تر و سریع‌تر دچار آسیب می‌شوند و ممکن است خیلی زود بشکنند.

10. مشکلات گوارشی

    مشکلات معده که به صورت نفخ و اسهال پدیدار می‌شود.

11. آسیب‌ به عروق خونی و عضله‌ی قلب

    در صورت پیشرفت بیماری به عضلات قلب آسیب می‌رساند.

توجه: هر کدام از این نکات می‌تواند نشانه‌ی شروع بیماری باشد و اگر به موقع درمان نشود، منجر به درد شدید و تخریب استخوان می‌شود. تشخیص زود و درمان درست می‌تواند از بسیاری از اتفاقات ناخوشایند برای بیمار جلوگیری کند. اگر این بیماری به موقع درمان نشود، باعث بروز مشکلات زیادی می‌شود. این بیماری یک عارضه‌ی پیشرونده است و با گذشت زمان تشدید می‌شود.

روش‌های تشخیص آرتریت پسوریاتیک

پزشک معالج برای تشخیص آرتریت پسوریازیس این بیماری از روش‌های زیر استفاده می‌کند:

1. بررسی تاریخچه‌ی پزشکی هر فرد و معاینات فیزیکی
   پزشک با بررسی تاریخچه‌ی پزشکی فرد بیمار و شرح حالی که از بیمار می‌گیرد و معاینه‌ی دقیق و فیزیکی فرد بیمار و لمس مفاصل، بیماری را تشخیص می‌دهد.
2. آزمایش خون
   برای تشخیص این بیماری هیچ آزمایش خاصی وجود ندارد، اما پزشک به واسطه‌ی انجام بعضی آزمایشات، از جمله اندازه‌گیری میزان گلبول‌های قرمزخون، میزان گلبول‌های سفید و شمارش پلاکت، آزمایش روی مایع مفصلی، آزمایش پروتئین و آنتی‌بادی بر روی نمونه‌های خونی فرد می‌تواند بیماری را تشخیص دهد.
3. عکس‌برداری
   استفاده از روش‌های مختلف عکس‌برداری می‌تواند سرنخی برای تشخیص بیماری بدهد. روش‌های مختلف تصویر برداری که ممکن است برای تشخیص این بیماری تجویز شوند، عبارت اند از:
   • اشعۀ ایکس
     اشعۀ ایکس، آسیب و التهاب استخوان‌ها و مفاصل را بررسی می‌کند.
   • ام‌ آر آی
     ام آر آی با استفاده از تصاویر خاصی می‌تواند آسیب به مفصل، رباط و تاندون‌ها را بررسی کند.

توجه: در نهایت بررسی تمامی موارد توسط پزشک متخصص باعث تشخیص بیماری می‌شود.

روش‌های درمان آرتریت پسوریاتیک چیست؟

گرچه این بیماری درمان قطعی ندارد، اما با استفاده از برخی درمان ها می توان با کاهش علائم و کنترل پیشرفت بیماری به بهبود شرایط زندگی بیمار کمک کرد. در ادامه روش های درمان آرتریت پسوریاتیک موثر را معرفی کرده ایم:

1. دارودرمانی

   دارو درمانی می تواند شامل استفاده از داروهای زیر باشد که پزشک معالج با توجه به شرایط بیمار ممکن است آنها را تجویز نماید:
   • داروهای ضد التهابی و غیراستروئیدی
     از این داروها برای کاهش درد و تورم استفاده می‌شود. مانند ایبوپرفن و ناپروکسن یا دیکلوفناک‌.
   • کورتیکواستروئیدها
     این دارو هم به شکل خوراکی (قرص) و هم تزریقی در عضله استفاده می‌شود، اما گاهی مواقع هم مستقیم داخل مفصل تزریق می‌شود که تورم و درد را کاهش می‌دهد.
   • داروهای ضد رماتیسمی اصلاح کنندۀ بیماری
     داروهایی هستند که از اثرات مواد شیمیایی، هنگام حمله به مفاصل جلوگیری می‌کند و پیشرفت بیماری را کاهش می‌دهد.
   • Leflunomide
     سولفاسالازین یا متوترکسات از جمله اولین داروهایی است که برای این بیماری تجویز می‌شود.

2. درمان‌های بیولوژیکی

   نوع جدیدی برای درمان این بیماری است که با متوقف کردن مواد شیمیایی خاصی در خون، سیستم ایمنی برای حمله به پوشش مفصل‌ها فعال می‌شود. این درمان عوارض جانبی دارد و برای سه ماه تجویز می‌شود.

3. فیزیوتراپی

   فیزیوتراپی یک روش درمانی موثری است که با هدف کاهش و تسکین درد، افزایش قدرت عضلات، بهبود عملکرد مفاصل و جلوگیری از آسیب‌های بیشتر و از بین بردن اختلال‌های حرکتی، سعی در بهتر شدن زندگی هر فرد دارد.
   از جمله روش‌های فیزیوتراپی که ممکن است برای درمان بیماری آرتریت پسوریاتیک تجویز شود، می‌تواند یکی از موارد زیر با تشخیص پزشک متخصص باشد:

   1. منوال‌تراپی یا درمان دستی

      منوال تراپی یکی از بهترین و مفیدترین راه‌های درمانی در فیزیوتراپی است که با انجام تکنیک‌های ماهرانه و دستی، مثل کشش و ماساژ با کمک نیروی دست متخصص فیزیوتراپی، روی نقاط آسیب‌دیده‌، مثل ستون فقرات، گردن، دست و پاها اعمال می‌شود و باعث کاهش درد والتهاب، کاهش استرس و ایجاد آرامش، تغییر عملکرد عضلات، افزایش دامنه‌ی حرکت مفاصل و سرعت در روند بهبودی و درمان می‌شود. درمان دستی در فیزیوتراپی چهار اثر دارد:
      • تاثیر مکانیکی که باعث از بین بردن بافت اضافی پس از شکستگی‌ می‌شود.
      • تاثیر شیمیایی که باعث ترشح مواد تسکین‌دهنده درد می‌شود و درد را مهار می‌کند.
      • تاثیر روانی که باعث آرامش وکاهش استرس می‌شود.
      • تاثیر فیزیولوژی برعصب که اثر بازدارنده بر ریشه‌های عصب دارد و از انتشار درد به سایر نقاط بدن جلوگیری می‌کند.

   2. کرایوتراپی یا سرما درمانی

      در این روش از سرما برای درمان استفاده می‌شود به این صورت که کمپرس‌های یخ، در یک حوله پیچیده می‌شود و دقیقا روی ناحیه‌ی درد یا آسیب‌دیده گذاشته می‌شود. سرمایی که از این کمپرس به پوست و بافت منتقل می‌شود، باعث انقباض رگ‌های خونی و محدود کردن جریان خون می‌شود و باعث کاهش التهاب می‌شود و وقتی التهاب کم شود، درد هم کم می‌شود. سرما درمانی باعث تحرک بیشتر مفاصل می‌شود و همین امر باعث افزایش تاثیر بیشتر درمان دستی می‌شود.

   3. گرما درمانی

      دراین روش درمانی از کیسه‌های آب گرم استفاده می‌شود که برای گرفتگی و سفتی عضلات و اسپاسم‌ها روش درمان بسیار مفیدی است. زمانی که ماهیچه‌ها، رباط‌ها و یا تاندول‌ها آسیب ببیند از این روش درمانی استفاده می‌شود که با استفاده از کمپرس گرم روی محل درد، باعث شُل شدن عضلات و کاهش درد می‌شود. گرما درمانی در بهبود گردش خون و کنترل تورم به کار می‌رود.

   4. امواج فراصوت یا اولتراسوند

      یکی از جدیدترین و پیشرفته‌ترین روش‌های فیزیوتراپی می‌باشد که با استفاده ازدستگاهایی که امواج فرا صوت با فرکانس بالا ایجاد می‌کند با نفوذ به عضلات، باعث گرم شدن عمیق و آماده‌سازی بافت‌ها و بهبود آسیب‌دیدگی می‌شود. در این روش از میله‌ای برای به طور مستقیم، امواج صوتی بر روی پوست ایجاد می‌شود.

   5. لیزر درمانی یا لیزرتراپی

      در لیزرتراپی با استفاده از طول موج‌های نور، برای بهبود و فرایند ترمیم در قسمت‌های آسیب‌دیده، لیزر با طول موج‌های خاص به بافت‌های آسیب‌دیده تابانده می‌شود که التهاب را کاهش می‌دهد و به تسکین درد کمک می‌کند. انرژی منتقل شده از لیزر متمرکز شده به بافت‌ها، باعث بهبود عملکرد بدن می‌شود.

   6. تراکشن یا کشش ستون فقرات

      در روش تراکشن نیروی وارد شده به ستون فقرات از طریق جاذبۀ زمین برداشته می‌شود و ستون فقرات کشیده می‌شود و این کشش باعث می‌شود که ستون فقرات صاف بشود و فشار روی دیسک‌ها کاهش یابد و عضلات ناحیه‌ی درد را ریلکس می‌کند. در این روش مهره‌ها از هم جدا می‌شود تا فضای بیشتری ایجاد شود و فشار کمتری روی غضروف و دیسک وارد شود. این روش یک راه مفید درمانی برای کسانی است که نمی‌خواهند زیرتیغ جراحی بروند و هم هزینه‌ی کمتری پرداخت کنند. تراکشن به دو روش انجام می‌شود:
      • تراکشن مکانیکی در آن که از دستگاه‌های مخصوص برای کشش ستون فقرات استفاده می‌شود.
      • تراکشن دستی که در این روش به صورت دستی کشش روی مهره‌ها ایجاد می‌شود و بر روی منطقه‌ی گردنی ستون فقرات متمرکز می‌شود.

   7. تحریک الکتریکی یا الکتروتراپی

      تحرک الکتریکی یک گزینه‌ی درمان برای بازیابی عملکرد عضلات پس از یک جراحی ناشی از حادثه است برای بازیابی قدرت ماهیچه‌ای، که با استفاده از یک محرک الکتریکی کوچک، اما پیوسته؛ انقباض‌هایی در ماهیچه ایجاد می‌شود که باعث حرکت ماهیچه و بازیابی آن شود. در این روش ازجریان الکتریکی، برای سرعت بخشیدن به ترمیم بافت استفاده می‌شود.

   8. مگنت‌ تراپی

      یکی از روش‌های درمانی ایمن در فیزیوتراپی است که با استفاده از امواج مغناطیسی و تاثیر بربافت‌های آسیب‌دیده، مانند تاندون‌ها، استخوان،عضلات و اعصاب به روند درمان و کاهش درد کمک زیادی می‌کند. در این روش از انرژی طبیعی مغناطیس که برای سلامت عمومی انسان ضروری است استفاده می‌شود.

   9. درمان با شاک‌ ویو

      یکی دیگر از روش‌های درمان غیرتهاجمی و جدید، شاک ویو تراپی است  که از امواج پرقدرت مکانیکی که شبیه امواج صوتی است، با این تفاوت که سرعت بسیار بالاتری دارد، استفاده می‌شود. این امواج با انرژی بالا نیروی مکانیکی را بر بافت‌های بدن وارد می‌کند که باعث افزایش جریان خون در قسمت‌های آسیب دیده می‌شود و در درمان بیماری‌های اسکلتی و عضلانی مفید است و به بازسازی سلول‌ها کمک می‌کند. این روش درمانی اثرات بهتری نسبت به روش‌های درمانی دیگر دارد و نتایج درمان آن بهتر و ماندگارتر است.

   10. ورزش درمانی یا تمرین درمانی

       در این روش درمانی، ورزش‌ها با توجه به هر بیمار و با برنامه‌های تمرینی به طور خاص انتخاب می‌شود تا با تقویت ماهیچه‌ها به بیمار کمک کند. این روش برای همه افراد مفید است. ورزش باعث تقویت بدن و بهبود وضعیت تعادل و هماهنگی اعضای بدن، تحریک سیستم قلب و عروق، رفع خستگی و تسکین درد می‌شود. در این روش ورزش مطابق با نیازهای فردی بیمار تنظیم می‌شود. در این روش با توجه به پرونده‌ی پزشکی بیمار و معاینه فیزیکی فرد، از بهترین ورزش‌ها و تمرین‌ها برای بیمار استفاده می‌شود.

   11. هیدروتراپی یا آب درمانی

       در این روش با استفاده از آب، برای درمان بیمار با حفظ سلامتی به کار می‌رود. رایج‌ترین روش ورزش‌های آبی است که با قرار گرفتن در آب، انجام می‌شود که باعث کاهش درد و افزایش دامنه‌ی حرکات می‌شود. این روش در درمان آسییب‌های مفصلی و عضلانی مفید است.

   12. سوزن خشک یا درای نیدلینگ

       یک روش درمان مدرن است که دارای محبوبیت زیادی بین مردم است. این روش برای تسکین دردهای عضلانی طراحی شده، در این روش درمانگر تعدادی سوزن بسیار نازک را در نقاط ماشه‌ای در عضله و یا بافت دارای درد قرار می‌دهد که گردش خون را افزایش می‌دهد و درد را کاهش می‌دهد. در این روش برای دردهای مزمن زانو، سردردهای میگرنی، دیسک گردن و کمر، رفع اسپاسم استفاده می‌شود.

4. عمل جراحی

   

   روش رایجی برای درمان نیست و در زمانی که تاندونی آسیب دیده باشد و نیاز به ترمیم و جراحی داشته باشد و یا مفصل آسیب دیده از بین رفته باشد، در جراحی مفصل تعویض می‌شود.

روش‌های کاهش علائم آرتریت پسوریاتیک

با انجام اقدامات زیر می توانید درد را کاهش دهید و از پیشرفت بیماری جلوگیری کنید:

1. ورزش و تمرینات کششی مناسب را به طور مداوم انجام دهید.
2. سعی کنید فعال بمانید تا به کاهش درد و سفتی مفاصل خود کمک کنید. بی تحرکی منجر به ضعف عضلات و بدتر شدن وضعیت بیماری خواهد شد.
3. از کمپرس آب گرم برای گرم کردن مفاصل استفاده کنید.
4. از یک رژیم غذایی درست و ضدالتهابی استفاده کنید.
5. ویتامین‌های مناسب مثل ویتامین دی و ویتامین آ استفاده کنید.
6. سیستم ایمنی بدن را تقویت کنید.
7. مراقب سلامتی و بهداشت پوست باشید.
8. آب کافی مصرف کنید.
9. کفش‌های ضدآب بپوشید.

عواملی که خطر ابتلا به آرتریت پسوریاتیک را افزایش می‌دهد

موارد زیر خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهند:

1. تغذیه‌ نامناسب
2. سیگار کشیدن
3. مصرف الکل
4. بی‌تحرکی
5. نداشتن خواب و استراحت کافی
6. افزایش وزن
7. قرارگیری بیش از حد در معرض نور خورشید

بهترین و موثرترین راه‌ درمان آرتریت پسوریاتیک

فیزیوتراپی، یکی از راه‌های موثر برای درمان و جلوگیری از پیشرفت این بیماری، در کنار دارودرمانی می‌باشد که کمک می‌کند، خشکی و التهاب مفاصل با سرعت بیشتری بهبود یابد و حرکت و انعطاف‌پذیری و عملکرد مفاصل بهتر شود. بیمارانی که به این بیماری مبتلا هستند حتما باید یک درمانگر فیزیوتراپی حرفه‌ای داشته باشند که با تمرین‌های منظم ورزشی درد و التهاب را کاهش دهند. فیزیوتراپی برای درمان آریت پسوریاتیک، از تمرینات کششی و قدرتی استفاده می‌کند. در نتیجه در مرحله‌ی شروع بیماری باید به یک متخصص فیزیوتراپی مراجعه کرد. استفاده از ورزش درمانی، گرما درمانی، سرما درمانی و هیدروتراپی به درمان این بیماری کمک می‌کند.

درمان های خانگی برای بیماری آرتریت پسوریاتیک

فرد بیمار می‌تواند برای کاهش درد و پیشرفت بیماری کارهای زیر را انجام دهد:

1. ورزش‌های سبک و حرکات یوگا به فرد بیمار کمک می‌کند تا درد خود را کاهش دهد.
2. وعده‌های غذایی سالم می‌تواند بر روی بیمار تاثیر مثبت بگذارد. استفاده از سبزیجات و میوه‌های تازه و مکمل‌ها یکی از راه‌های کمک به بیمار است.
3. فرد بیمار می‌تواند از اسیدهای چرب اُمگا 3 برای کاهش تورم استفاده کند.
4. فرد بیمار از خوردن شکر و نمک دوری کند.
5. فرد بیمار استراحت کافی داشته باشد.
6. استفاده از داروهای موضعی ویتامین دی و استفاده از مشتقات ویتامین آ توصیه می‌شود.

انواع آرتریت پسوریاتیک

انواع آرتریت پسوریاتیک شامل موارد زیر هستند:

1. نوع متقارن

   در این نوع مفاصل به صورت یکسان در هر دو طرف آسیب می‌بیند. مثل از بین رفتن مفاصل زانوی چپ و راست که میزان آسیب خفیف است و بدشکلی مفصلی کمتر است.

2. نوع نامتقارن

   در این نوع مفاصل یک طرف بدن آسیب می‌بیند.

3. نوع غالب

   در این نوع مفاصل نزدیک به ناخن‌ها دچار آسیب می‌شود.

4. نوع اسپوندلیت

   در این نوع ستون فقرات درگیر می‌شود و گاهی دست و پا و بازو هم درگیر می‌شود.

5. پسوریاتیک موتیلان

   این نوع شدید است و درد در ناحیۀ گردن و کمر وجود دارد.

مراحل آرتریت پسوریاتیک

شکل بروز این بیماری درهمۀ افراد یکسان نیست. برای بعضی افراد خفیف است و در بعضی به شکل بزرگ شدن استخوان بروز می‌کند. مراحل بروز این بیماری به شکل زیر است:

1. مرحله اولیه
   این مرحله علائم خفیفی دارد که با تورم مفاصل شروع می‌شود و ممکن است ضایعات پوستی چندسال بعد ایجاد شود.
2. مرحله متوسط
   در این مرحله علائم کمی بیشتر است و درد بیشتر می‌شود که با داروهای بیولوژیکی کاهش می‌یابد.
3. مرحله پیشرفته
   در این مرحله بافت استخوان فرد به شدت آسیب می‌بیند و بدشکلی استخوان ایجاد می‌شود و درد و تورم بسیار زیاد است.

سوالات متدوال

1. آیا درمان قطعی برای آرتریت پسوریاتیک وجود دارد؟

   خیر، هیچ درمان قطعی به طور صد درصد برای این بیماری وجود ندارد. هدف از درمان، کنترل درد و جلوگیری از آسیب بیشتر به مفاصل و کاهش درد است.

2. آیا بیماری آرتریت پسوریاتیک باعث مرگ می‌شود؟

   اگر به موقع درمان نشود و جلوی پیشرفت بیماری گرفته نشود در بدترین حالت ممکن باعث از بین رفتن مفاصل می‌شود و صدمات بسیار شدیدی به فرد می‌زند و حرکت و زندگی فرد را مختل می‌کند.

3. آیا فیزیوتراپی روشی موثر برای درمان آرتریت پسوریاتیک است؟

   بله، فیزیوتراپی کمک قابل توجهی به کاهش التهاب و درمان دردهای بیمار می‌کند و از پیشرفت بیماری جلوگیری می‌کند و خشکی مفاصل را از بین می‌برد. ورزش درمانی، آب‌درمانی، سرما و گرما درمانی و روش‌های دیگر با تشخیص پزشک، به بهبود این بیماری کمک زیادی می‌کند.

4. چه زمانی برای تشخیص آرتریت پسوریاتیک باید به پزشک مراجعه کنید؟

   هر زمانی که دردهای مفصلی شما بیشتر از سه روز طول بکشد و خشکی مفاصل باعث رنج شما شود و بعد از خواب و بی‌تحرکی، مفاصل شما قادر به حرکت عادی نباشد.

5. آرتریت پسوریاتیک چگونه تشخیص داده می‌شود؟

   تشخیص این بیماری کمی پیچیده و مشکل است با وجود چند نوع آرتروز و بیماریهای روماتیسمی و چون نشانه‌های اولیه شبیه هم هستند و این مورد تشخیص را سخت می‌کند، اما با اقدام به موقع و انجام آزمایشات و عکس‌برداری و معاینه‌ی فیزیکی پزشک و بررسی همه‌ی موارد به نتیجه‌ی نهایی می‌رسد و بیماری را تشخیص می‌دهد.