سندروم مفصل فاست | علل، علائم و درمان سندروم فاست گردن و کمر

ستون فقرات از نواحی حساس بدن بوده و می تواند در صورت آسیب دیدگی منجر به ایجاد اختلال و ناراحتی در دیگری نواحی بدن از جمله دست، پا، گردن، کمر و... می شود. یکی از عارضه های ایجاد شده در ستون فقرات که به شدت گردن و کمر را درگیر می کند، سندروم مفصل فاست (Facet syndrome) می باشد که در ناحیه مهره های ستون فقرات اتفاق افتاده و با تحلیل و فرسایش غضروف ها و مهره ها همراه می باشد. در این مقاله شما را با این عارضه، دلایل و علائم ایجاد آن، روش های تشخیص و همچنین بهترین و موثرترین روش های درمان فیزیوتراپی و تمرین درمانی آشنا خواهیم کرد.

مفصل فاست چیست؟

ستون فقرات از ۲۴ مهره تشکیل شده که قسمت اصلی آن حلقه های استوانه ای شکل هستند. در دو طرف این حلقه ها برجستگی هایی قرار دارند. در بین دو برجستگی از مهره های بالا و دو برجستگی از مهره های پایین یک مفصل تشکیل شده که به آن مفصل فاست می گویند. مفصل فاست از مفاصل حقیقی بدن بوده و دارای کپسول مفصلی، سینوویوم، غضروف، رباط می باشد. این مفاصل در قسمت های مختلفی از ناحیه ستون فقرات قرار گرفته و با ستون فقرات گردن زاویه ۴۵ را تشکیل می دهند. همچنین در قسمت کمر زاویه ۹۰ درجه و در پشت زاویه ۶۰ درجه دارند. در نتیجه در قسمت گردن حرکات در جهات بیشتری انجام شده و در کمر و پشت حرکات به خم و راست شدن محدود می شود. البته در این نواحی نیز تا حدود کمی چرخش امکان پذیر خواهد بود.

سندروم مفصل فاست چیست؟

سندروم فاست همان آرتریت یا آرتروز مفصلی می باشد که ناحیه ستون فقرات، مفصل فاست و مهره های گردن و کمر را درگیر می کند. فشارهای مکرر به ناحیه دیسک موجب آسیب آن ها و در نهایت کم شدن ارتفاع بین دیسک ها می شود. در پی این اتفاق فاست ها به هم نزدیک تر شده و بر روی هم ساییده می شوند و این ساییدگی و فرسایش به آسیب غضروف ها و ایجاد سندروم فاست ختم می گردد.

علل ایجاد سندروم فاست

این عارضه می تواند به دلایل مختلفی در ستون فقرات ایجاد شده و نواحی کمر و گردن را درگیر کند. عواملی که می توانند خطر ابتلا به این عارضه را افزایش دهند، شامل موارد زیر می شوند:

1. آسیب ها

   آسیب هایی از جمله آسیب ستون فقرات، دیسک و مهره های گردن و کمر می تواند موجب تحلیل رفتگی و سایش فاست ها و غضروف ها شود.

2. فشار و ضربه

   فشار مکرر در اثر فعالیت های سنگین و مکرر ورزشی و شغلی به ناحیه گردن، کمر و به طور کلی ستون فقرات می تواند موجب این ناراحتی شود.

3. بیماری ها

   بیماری هایی خود ایمن از جمله روماتیسم نیز موجب تشدید این عارضه می شوند.

4. سن

   با افزایش سن تحلیل رفتگی مفصال و غضروف ها شدت یافته و فرد بیشتر در معرض ابتلا به سندروم فاست قرار می گیرد.

علائم بروز سندروم فاست

از آنجایی که سندروم مفصل فاست و تحلیل رفتگی این مفصل و غضروف ها به ستون فقرات مربوط می باشد، علائم و نشانه های آن در ناحیه گردن و کمر قابل مشاهده بوده و موجب ناراحتی و اختلالاتی دراین نواحی می گردد. علائم و نشانه های ایجاد شده در خصوص سندروم مفصل فاست عبارتند از:

1. درد در نواحی کمر و گردن

   این درد ممکن است به صورت ناگهانی و یا تدریجی ایجاد شود و با جدی تر شدن و تشدید آسیب فاست، تشدید شود. همچنین این درد با تغییر وضعیت بدن و حرکت دادن کمر یا گردن تشدید می شود.

2. التهاب در نواحی ستون فقرات

   این التهاب در ناحیه پشت بدن، گردن و کمر مشاهده شده و موجب درد و کاهش دامنه حرکتی این نواحی می شود.

3. گرفتگی و اسپاسم

   ممکن است بیمار در نواحی گردن و کمر دچار خشکی، انقباض، سفتی و گرفتگی شود و نتواند به راحتی گردن و کمر خود را تکان دهد.

4. ضعف عضلانی

   گاهی ممکن است آسیب و سندروم مفصل فاست به همراه نشانه های ضعف عضلانی بروز یابد و فرد در نواحی گردن و کمر دچار ضعف و ناتوانی عضلانی و حرکتی شود.

5. انتشار و گسترش درد

   آسیب مفصل فاست ستون فقرات و مهره های گردن و کمر می تواند موجب ایجاد درد در این نواحی و انتشار و گسترش آن به باسن، ران ها و پاها شود و در صورتی که ناحیه گردن درگیر شده باشد این درد به دست ها و شانه ها نیز انتشار می یابد.

تشخیص سندروم مفصل فاست

بعد از بروز علائم و نشانه های ذکر شده از جمله درد کمر، پشت و ستون فقرات بیمار و همچنین درد و ناراحتی های گردن برای تشخیص عارضه و علت ایجاد آن و همچنین رهایی از مشکلات و ناراحتی های ایجاد شده در این نواحی، به پزشک متخصص ارتوپدی مراجعه کرده و سپس بعد از بررسی های لازم توسط پزشک و انجام آزمایشات متنوع، پزشک علت عارضه، نوع عارضه و شدت آن را بررسی کرده و اقدام به درمان آن می کند. این آزمایشات عبارتند از:

1. بررسی سوابق

   ابتدا پزشک علائم ایجاد شده در کمر، گردن و ستون فقرات را مشاهده کرده و از بیمار سوالاتی می پرسد. همچنین سوابق پزشکی بیمار را مورد بررسی قرار داده و تا حدودی عارضه را تشخیص می دهد.

2. مشاهده و بررسی های فیزیکی

   پزشک بعد از بررسی سوابق بیمار از جمله ابتلا به آرتروز، تومور و... ناحیه آسیب دیده کمر و گردن را لمس کرده و طی چندین حرکت فیزیکی میزان درد و ناراحتی و محدودیت حرکتی این نواحی را می سنجد.

3. عکس برداری با اشعه ایکس

   پزشک به منظور تصویر برداری از ناحیه آسیب دیده و مشاهده زوائد استخوانی و بررسی عارضه هایی از جمله تومور، عفونت و... از اشعه ایکس استفاده کرده و از ناحیه آسیب دیده ستون فقرات، مهره ها و همچنین کمر و گردن به صورت کلی عکس می گیرد.

4. سی تی اسکن

   سی تی اسکن جزئیات را بهتر از اشعه ایکس نشان داده و پزشک برای بررسی بهتر آسیب کمر از این روش نیز استفاده می کند.

5. ام آر آی

   ام آر آی از روش های دقیق تری برای بررسی میزان آسیب کمر و محل دقیق آن (گردن یا کمر) بوده و بعد از سی تی اسکن معمولا در صورتی که پزشک نتواند میزان آسیب و علت آن را به طور کامل تشخیص دهد، از ام آر آی استفاده می کند و جزئیات را مورد بررسی قرار می دهد.

روش های درمان سندروم مفصل فاست

سندروم فاست با توجه به شدت و میزان در گیر کردن کمر و گردن و دیگر نواحی به شکل های مختلفی مورد درمان قرر می گیرد. روش های درمانی این عارضه عبارتند از:

1. درمان های خانگی

   درمان های خانگی بخشی از روش های مراقبتی و اولیه بوده که توسط فرد و یا مراقب او در خانه انجام می شوند. این بخش از درمان ها حتما باید در کنار درمان های اصلی تر از جمله فیزیوتراپی، تمرین درمانی و یا جراحی کمر و گردن صورت بگیرند و در غیر این صورت نمی توانند اثر مطلوبی در وضعیت ستون فقرات (کمر و گردن) ایجاد کنند. این درمان ها و روش های مراقبتی که جهت درمان و مراقبت از کمر، گردن و ستون فقرات فرد مبتلا به سندروم مفصل فاست صورت می گیرند، شامل موارد زیر می شوند.

   1. استراحت به مدت کوتاه

      باتوجه به درد و ناراحتی گردن و کمر، جهت درمان این نواحی بهتر است به مدت ۳ روز یا بیشتر استراحت کنید و از انجام فعالیت های سنگین و سخت با کمر و گردن بپرهیزید.

   2. ماساژ

      ماساژ ناحیه دردناک وآسیب دیده به صورت آرام به تنهایی و یا با استفاده از حوله گرم، آب گرم، پمادهای ضد اسپاسم و ضد درد و... می تواند موجب بهبود درد و تورم نواحی آسیب دیده گردن و کمر شود.

   3. مصرف دارو های ضد التهاب و ضد درد

      داروهای شل کننده عضلانی، داروهای کاهش درد و التهاب و تسکین دهنده از موارد مصرفی برای درمان مشکلات و ناراحتی های مربوط به مشکلات کمر و گردن از جمله سندروم مفصل فاست می باشد. البته حتما باید با تجویز دکتر مصرف شود.

   4. آمپول

      تزریق آمپول های کاهش دهنده و تسکین دهنده درد و یا شل کننده عضلات و همچنین پی آر پی از دیگر راه های درمانی می باشد که توسط متخصص ارتوپد و فیزیوتراپیست انجام می شود.

   5. کمپرس

      استفاده از کمپرس های سرد و گرم به صورت غیر مستقیم و به مدت استاندارد 8 تا 10 دقیقه بر روی محل آسیب دیده و دردناک گردن و کمر، موجب بهبود افزایش گردش خون کاهش درد و التهابات شده و به بهبود فرد کمک می کند.

   6. انجام تمرینات ورزشی مناسب گردن و کمر

      این بخش با تجویز فیزیوتراپیست انجام گرفته و موجب افزایش سرعت روند بهبود فرد و جلوگیری از آسیب های بیشتر می شود. همچنین بعد از جراحی به بازگشت سریع عملکرد گردن و کمر کمک می کند.

   7. استفاده از بریس های گردن و کمر

      استفاده از تجهیزات طبی و ارتوپدی از جمله گردنبند و کمربند به مدت کوتاه موجب کاهش درد و حرکت بیش از و تورم گردن و کمر شده و از آسیب های احتمالی جلوگیری می کند.

2. درمان سندروم مفصل فاست با تمرین درمانی

   یکی از موثرترین و کاربردی ترین روش های درمانی که بخشی از فیزیوتراپی محسوب شده و می تواند چه قبل از انجام جراحی و چه بعد از آن مفید واقع شود، تمرین درمانی و انجام تمرینات خاص فیزیوتراپی می باشد.در این بخش متخصص فیزیوتراپیست و یا تمرین درمانی با توجه به میزان آسیب دیدگی فاست در کمر و گردن ورزش هایی را جهت بهبود و تسکین درد، تقویت عضلات و جلوگیری از اسپاسم و گرفتگی کمر وگردن و همچنین آسیب دیدگی بیشتر فاست در این نواحی کمک کرده و موجب آرامش ستون فقرات در گردن و کمر می گردد. همچنین بعد از جراحی به بازگشت عملکرد کمر و گردن کمک کرده و موجب بهبود سریع تر فرد می شود. این ورزش ها در بخش های تقویتی و همچنین کششی و انعطاف پذیری و با توجه به برنامه تنظیم شده فیزیوتراپیست تجویز و انجام می شوند. بیمار باید برای بهبود سریع تر خود حتما طبق برنامه عمل کند و به هیچ عنوان حرکات ورزشی را به سرعت و ناگهانی انجام ندهد. چرا که در غیر این صورت فشار و حرکات ناگهانی بدون آمادگی قبلی، موجب آسیب و همچنین ایجاد درد و ناراحتی او خواهد شد. تمرینات ارائه شده مختص به کمر و آسیب هایی از قبیل آسیب مفصل فاست، شامل موارد زیر می شوند:

   1. تمرینات ورزشی مخصوص کمر و ستون فقرات

      1. کشش همسترینگ به حالت ایستاده

         برای انجام این تمرین درحالی که ایستاده اید، کف پا را روی نیمکت و یا صندلی قرارداده و سپس درحالی که کاملا صاف است، آن را رو به جلو بکشید. در این حالت باید بدن شما از ناحیه کمر به سمت جلو خم شده باشد و لگن نیز نباید بچرخد. تا جای ممکن و درحد توان، بدن را خم کنید. (در قسمت بالا و پشت پا باید کشیدگی احساس شود.) خیلی آرام بدن را به حالت عادی و اول خود برگردانده و سپس این تمرین را با پای دیگرتان نیز انجام دهید. (10 تا 12 بار این تمرین را برای هر پا تکرار کنید.)

      2. چرخش لگ

         در ابتدا روی زمین و به پشت خوابیده و زانوهای خود را خم کنید و بین پاها کمی فاصله ایجاد کنید. کف پاها را به اندازه عرض شانه از یکدیگر دور کرده و فاصله دهید. خیلی آرام و به مقدار کمی لگن خود را کج کرده و کمر را تا جای ممکن صاف نگه دارید. سپس لگن را از روی زمین بلند کرده و به سمت بالا بیاورید. (در این حالت عضلات سرینی باید منقبض و سفت شوند و زانوها و شانه ها نیز باید در یک خط قرار بگیرند.) چند ثانیه در این حالت بمانید و خیلی آرام لگن را به سمت زمین (پایین) آورده و سپس کمی استراحت کنید. این تمرین را در سه ست 8 تایی انجام دهید.

      3. خم کردن کمر به عقب

         برای انجام این تمرین ابتدا روی زمین و رو به شکم خود دراز بکشید. بدنتان را صاف کرده و در همان حالت دستها را کنار بدن قرار بدهید. سپس دستان خود را پشت سر ببرید و بازوها را در ارتفاع و هم سطح شانه قرار دهید. نیم تنه بالایی را خیلی آرام بالا و به سمت عقب برده تا در تمام کمر کشیدگی احساس شود.4 تا 6 ثانیه صبر کنید و در همان حالت بمانید. سپس خیلی آرام به حالت اول برگردید. 10 تا 12 بار این تمرین را تکرار کنید.

      4. بغل کردن پاها

         در ابتدا روی زمین دراز کشیده و زانوهایتان را خم کنید. کف پاها را روی زمین نگه داشته و در کنار هم بچسبانید و قرار بدهید سپس دستان خود را پشت زانوهایتان قرار دهید و قلاب کنید. در همان حالت پا را به سمت شکم بیاورید و 5 ثانیه در این حالت بمانید و صبر کنید. پای خود را کمی شل کرده و پایین بیاورید.کف پاهایتان را روی زمین نگه داشته و کنار هم قرار بدهید.( این تمرین را با هر پا حدود ۱۰ الی ۱۱ بار انجام دهید.)

      5. حرکت پل ستون دار

         در حالیکه روی شکم و بر روی زمین دراز کشیده اید، پاهایتان ار صاف کنید. ساعد دستان خود را زیر قفسه سینه قرار بدهید. (آرنج ها را به زمین بچسبانید و نیم تنه فوقانی خود را از زمین جدا کرده و بالا بیاورید. کمر را صاف کنید. (باید شانه تا کف پا در یک خط قرار بگیرند.) چندین ثانیه در این وضع بمانید و سپس به حالت اول خود برگردید و استراحت کنید. 10 بار این تمرین را تکرار کنید.

      6. پرواز در جا

         ابتدا روی زمین و در وضعیت چهار دست و پا قرار بگیرید.دست چپ را در راستای گوش خود بالا آورده و صاف کنید. در همان حالت نگه دارید. (دست باید موازی با زمین باشد.) پای راست را بالا آورده و تا جای ممکن موازی با زمین قرار دهید و در هوا معلق نگه دارید. دست و پا را هم زمان با هم بکشید. (پا را به سمت عقب و دست را به سمت جلو.) دست چپ را در راستای گوش صاف کنید و بالا در همان وضعیت نگه دارید. 5 ثانیه در این وضعیت مانده و دوباره به حالت اول برگردید و 11 بار برای هر سمت بدن این تمرین را انجام دهید.

      7. کشش زانو به سمت سینه

         برای انجام این تمرین ابتدا روی زمین دراز کشیده و زانوها را خم کنید. (باید کف پاها کنار هم و روی زمین قرار بگیرند.) درحالی که دستان خود را به زانوها قلاب کرده اید، پای خود را به سمت سینه ببرید. بعد از 5 ثانیه که در این حالت ماندید پا را شل کنید و پایین بیاورید. سپس این تمرین را با پای دیگرتان نیز انجام بدهید. در آخر باید این تمرین را با هر دو پا انجام بدهید. یعنی هر دو زانو را همزمان بالا آورده و نگه دارید تا کل کمر احساس کشش داشته باشد. (این تمرین باید در سه ست ده تایی و با هر دو پا انجام بگیرد.)

      8. تمرینات با استفاده از غلطک

         • برای انجام این تمرین نیاز به یک غلتک دارید. غلطک روی زمین و به صورت طولی قرار داده و سپس روی آن قرار بگیرید و دراز بکشید. دستان خود را باز کرده و به صورت صاف نگه دارید. در همان حالت دست ها را در کنار بدن قرار داده و شانه ها را به سمت عقب ببرید و پشت خود را روی غلتک حرکت دهید.
         • در حالی که روی زمین نشسته اید، بدن خود را به سمت عقب ببرید. در این حالت باید غلطک روی باسن و بخش تحتانی کمر قرار بگیرد. بالا تنه را در جهت زمین خم کنید و به آرامی روی غلطک قرار داده و بدن را از بالا به پایین (به حالت رفت و برگشتی) روی غلطک حرکت دهید.
         • یک غلطک را به صورت طولی روی زمین قرار داده و روی آن دراز بکشید. سپس پاها را روی زمین گذاشته و نگه دارید تا تعادل حفظ شود. خود را روی غلطک حرکت دهید و کمر خود به سمت چپ و راست ببرید.
         • روی غلطک دراز بکشید و این بار قسمت میانی کمر را روی غلطک قراردهید. سپس با کمر خود غلطک را تکان دهید و بلرزانید. دقت داشته باشید غلطک در قسمت بالای کمر تا پایین کمر حرکت داده شود و به سمت گردن نرود.

      9. تکیه به دیوار

         بایستید و حدود 20 سانتی متر از دیوار فاصله گرفته و دور شوید. در حالی که ستون فقرات به دیوار چسبیده اند، به دیوار تکیه داده و زانو ها را کمی خم کنید. باید ناحیه قوس کمر را به دیوار بچسبانید و 6 ثانیه در این وضعیت بمانید. سپس بایستید و کمی استراحت کنید. چندین بار این تمرین را تکرار کنید.

      10. انعطاف پذیری

          برای انجام این تمرین ابتدا بر روی یک تشک قرار گرفته و پاهای خود را صاف کرده و بکشید. بدون اینکه زانوها خم شوند، بدن را رو به جلو (رو به پنجه پا) خم کنید. دستان خود را رو به پنجه پا دراز و صاف کرده و بکشید. در نهایت سعی کنید با دستان خود نوک انگشتان پا را بگیرید. حدود 5 ثانیه در این حالت بمانید و سپس به آرامی به سمت عقب برگردید و بدن را در حالت ریلکس و آرام قرار دهید.این تمرین را چندین مرتبه انجام دهید. (در پایان تمرین، دراز بکشید و عضلات بدن را کاملا شل کرده واستراحت کنید.)

      11. کشش دستان به سمت پنجه پا در حالت ایستاده

          ابتدا بایستید و پاهایتان را نزدیک بهم قرار دهید.دستهای خود را صاف کنید و به سمت جلو و همانطور صاف نگه دارید. کمر را طوری خم کنید که زانوهایتان خم نشوند و دستانتان را رو به پنجه پاها بکشید و تا جای ممکن به پنجه پاهایتان نزدیک کنید. 5 ثانیه در این حالت بمانید. به آرامی بدن را راست کرده و به سمت بالا ببرید. صاف شوید و کمی استراحت کنید. حداقل این تمرین را 10 بار در روز انجام دهید.

      12. کوهان شتر

          ابتدا روی زمین و به حالت چهار دست و پا قرار گرفته و کمرتان را بدون قوس و موازی با زمین صاف نگه دارید. عضلات شکم را سفت و منقبض کنید و پشت و کم را به شکل کوهان شتر (برآمده) در بیاورید. 5 ثانیه در این حالت بمانید و خیلی آرام عضلات شکم را شل کرده و به حالت اول خود برگردید. (11 بار این تمرین را تکرار کنید.)

   2. تمرینات ورزشی مخصوص گردن

      این بخش از از تمرینات مخصوص گردن می باشند:

      1. انقباض چانه: برای انجام این تمرین ابتدا در حالیکه ایستاده اید و یا نشسته اید، پشت بدن و گردن را صاف کرده و شانه ها را نیز به سمت عقب ببرید. چانه خود را تا جای ممکن و در حد توان (بدون احساس کردن درد) منقبض و سفت کنید. باید در این حالت کشش خفیف و یا متوسطی احساس کنید. سپس چشم ها و بینی را به سمت جلو آورده و حدود ۲ ثانیه این حالت را حفظ کنید. (حدود ۱۰ مرتبه این حرکت را تکرار کنید.)
      2. خم و راست کردن گردن: این تمرین ساده به افزایش دامنه حرکتی و کاهش گرفتگی و شل شدن عضلات گردن کمک می کند. برای انجام این تمرین، سرخود را به آرامی به سمت پایین برده و چانه را به گردن نزدیک کنید، سپس به آرامی سر را بلند کرده و تا جای ممکن و در حد توان به سمت عقب ببرید، 2 ثانیه صبر کنید و به آرامی سر را به حالت طبیعی و اول خود برگردانید.
      3. چرخش گردن به طرفین: برای انجام این تمرین ابتدا صاف ایستاده و بازوها در طرفین (دو طرف) دراز کرده و زانوها را نیز خم کنید. به شکل مستقیم، جلو را نگاه کرده و سر خود را به سمت راست بچرخانید.این کار را تا جایی که نگاهتان از روی شانه به طور مستقیم به سمت راست باشد، انجام دهید. چند ثانیه در این حالت بمانید و سپس سر را به جای اول و قبل برگردانید. این تمرین را مجددا با سمت دیگر نیز انجام دهید. (دقت کنید تمام این مراحل به آرامی انجام شود.)
      4. بالا بردن شانه ها: برای انجام این تمرین ابتدا عضلات شانه های خود را در حالی که صاف ایستاده اید، شل کرده و زانوها را نیز کمی خم کنید. سپس شانه ها را به سمت بالا و گردن آورده و در همین حالت عضلات شانه و گردن را منقبض و سفت کنید. چند ثانیه در این حالت بمانید و سپس به آرامی به وضعیت عادی خود برگردید و عضلات خود را شل کنید. این تمرین را حدود ۲۰ مرتبه انجام دهید.
      5. انقباض کتف: برای انجام این تمرین ابتدا به صورت صاف و مستقیم نشسته و یا بایستید. پشت بدن را صاف کنید و کتف ها را تا جای ممکن و در حد توان (بدون احساس درد) فشار دهید. این فشار باید طوری باشد که عضلات پشت به هم نزدیک شده و کشش خفیف و یا متوسطی احساس شود. چند ثانیه در این وضعیت بمانید و سپس درصورتی که دردی احساس نکردید، مجددا این تمرین را انجام دهید.( روزانه سه ست ده تایی)

3. درمان سندروم مفصل فاست با فیزیوتراپی

   بخش دیگری از درمان های موثر و کاربردی در کلینیک فیزیوتراپی جهت درمان سندروم مفصل فاست به فیزیوتراپی و توانبخشی اختصاص دارد. فیزیوتراپی به روش ها و متد های خاصی از جمله تکنیک های دستی و غیر دستی صورت گرفته و با استفاده از دستگاه های متنوع به بهبود وضعیت بیمار و جلوگیری از پیشرفت روند عارضه تحلیل رفتگی مفصل فاست و شدیدتر شدن آن، درد و ناراحتی های ایجاد شده در ستون فقرات (گردن و کمر) کمک می کند و در نهایت موجب تقویت عضلات کمرو گردن، افزایش دامنه حرکتی و انعطاف پذیری و همچنین بازگشت عملکرد آن ها بعد از جراحی نیز می شوند. تکنیک ها و روش های موثر در درمان سندروم فاست یا تحلیل رفتگی مفصل و غضروف های ستون فقرات (گردن و کمر) شامل موارد زیر می شوند:

   1. اولتراسوند تراپی

      در این روش فیزیوتراپیست با استفاده از دستگاه اولتراسوند و با انتقال امواج فراصوت به بافت های پشت و ستون فقرات موجب افزایش گردش خون و درنهایت تحریک و ترمیم بافت های آسیب دیده (مهره ها، غضروف های تحلیل رفته و...) شده و در نهایت به بهبود وضعیت ستون فقرات و علائم ایجاد شده در نواحی مرتبط با آن از جمله گردن و کمر می شود.

   2. کایروپراکتیک

      کایروپراکتیک از روش های موثر و کاربردی تکنیک های دستی فیزیوتراپی بوده که توسط دست فیزیوتراپیست و متخصص کایروپراکتیک انجام شود. این روش درمانی با حرکت دوار و ماساژ دادن ناحیه آسیب پشت بدن (ستون فقرات، کمر و گردن) به افزایش گردش خون، تحریک و ترمیم بافت های آسیب دیده (غضروف های تحلیل رفته و ساییده شده، مهره ها، مفصل فاست)، کاهش درد و گرفتگی و دیگر عوارض ایجاد شده در ستون فقرات (گردن و کمر) شده و به بازگشت مجدد عملکرد (حرکت کمر و گردن) کمک می کند.

   3. درای نیدلینگ

      روش درمانی درای نیدلینگ یا همان سوزن خشک از دیگر روش های درمانی سندروم مفصل فاست بوده و فیزیوتراپیست با فرو بردن سوزن در نواحی مختلف بدن و نقاط ماشه ای یا حساس بدن، به بهبود بافت های آسیب دیده بدن از جمله کمر و گردن پرداخته و به کاهش درد و فشار ایجاد شده در این نواحی کمک می کند.

   4. شاک ویو تراپی

      در این روش درمانی فیزیوتراپیست یا متخصص طب فیزیکی با اعمال جریان الکتریکی کنترل شده به ناحیه آسیب دیده ستون فقرات، پشت،،گردن، کمر و دیگر نواحی مرتبط، موجب کاهش درد و التهابات آن شده ودر نهایت موجب بهبودی مفصل فاست و آسیب های ایجاد شده در ستون فقرات کمی گردد و از بروز آسیب های جدی تر و تحلیل رفتگی بیشتر غضروف ومفصل و همچنین مهره ها جلوگیری می کند.

   5. تراکشن

      این روش درمانی به منظور جای اندازی مهره ها در جایگاه اصلی خود و ایجاد کشش در ناحیه ستون فقرات (گردن و کمر) انجام می گیرد. تراکشن به دو صورت دستی و مکانیکی انجام شده و موجب بهبود وضعیت ستون فقرات (گردن و کمر) بیمار می شود.

   6. آب درمانی

      حمام با آب ولرم، شنا و روش های آب درمانی به جلوگیری از اسپاسم های عضلانی (سفتی و خشکی گردن و کمر) و همچنین ریلکس شدن و کاهش درد و تورم ایجاد شده در ستون فقرات (گردن و کمر) کمک می کند و از روش هایی می باشد که می تواند به همراه ماساژ نیز انجام شود.

   7. تحریکات الکتریکی تنس

      این روش درمانی توسط دستگاه تنس و اتصال الکترودها به پشت بدن و در ناحیه ستون فقرات (کمر و گردن) صورت می گیرد. در این روش فیزیوتراپیست امواج الکتریکی را به بافت های آسیب دیده از جمله مفصل فاست، غضروف های درحال تحلیل، مهره ها و... منتقل می کند. با این کار موجب بهبود وضعیت گردن، کمر و ستون فقرات افزایش گردش خون در بافت های آسیب دیده و مفصل تحلیل رفته فاست شده و به تحریک و ترمیم نوحی آسیب دیده کمر و همچنین کاهش درد و تورم ایجاد شده در پشت بدن می پردازد.

   8. لیزر تراپی

      این روش درمانی درصورت حاد بودن وضعیت کمر و ستون فقرات، با لیزر پرتوان و در صورت خفیف بودن عارضه و آسیب با لیزر سرد یا لیزر کم توان انجام می شود. دراین روش درمانی موثر فیزیوتراپیست با تاباندن اشعه و نور لیزر بر روی نواحی پشت بدن (گردن، کمر و محل آسیب دیده) و نفوذ آن ها به داخل بافت های آسیب دیده از جمله مفصل و غضروف های تحلیل رفته، موجب بالا بردن گردش خون، تحریک و ترمیم آنها و همچنین کاهش تورم و تسکین درد و گرفتگی گردن، کمر و پشت می شود و از تشدید عارضه تحلیلی رفتگی و سندروم مفصل فاست جلوگیری می کند.

4. درمان سندروم مفصل فاست با تزریق

   یکی از روش های موقتی در تسکین درد و موثر در کاهش آرتروز و تحلیل رفتگی مفصل، تزریق در مفصل فاست می باشد در این روش پزشک متخصص با تزریق ترکیبی از داروی بی حسی و استروئیدی را به داخل کپسول مفصل فاست، موجب پایداری ستون فقرات و تقویت آن ها شده و از سرعت تحلیل رفتن غضروف های مفصل و مهره ها می کاهد و موجب افزایش دامنه حرکتی گردن و کمر شده و از تشدید آرتروز و همچنین سندروم مفصل فاست جلوگیری می کند.

5. درمان سندروم مفصل فاست با جراحی

   اگر هیچ کدام از درمان های غیر تهاجمی از جمله تزریقات، تمرین درمانیو فیزیوتراپی موثر واقع نشوند و در وضعیت کمر و گردن بهبود حاصل نشود و همچنان بیمار درد داشته باشد، پزشک متخصص از جراحی استفاده می کند. این جراحی به چندین شکل صورت گرفته و شامل موارد زیر می شود:

   1. ریزوتومی فاست

      نوعی از روش های جراحی مفصل فاست که در آن جراح یکی از عصب ها را به طور عمدی قطع کرده و مانع انتقال حس درد به مغز می شود. این جراحی به کمک فلوروسکوپ انجام شده و جراح با وارد کردن وسیله ای خاص و داغ کردن آن، عصب را از بین می برد و قطع می کند.

   2. فیوژن مفصل

      در این جراحی جراح دو مهره مجاور را به هم اتصال کرده و جوش می دهد و با این کار از حرکت بین مهرها جلوگیری می کند. در این حالت درد بیمار از بین رفته و بهبودی حاصل می شود. جراح برای انجام این جراحی بعد از قرار دادن پیوند استخوان و در ناحیه پشت، مهره ها را به وسیله پیچ و پلاک به یکدیگر متصل می کند.

   3. جراحی باز

      این روش با برش بزرگتر در ناحیه فاست و ستون فقرات انجام گرفته و جراح تلاش می کند تا میزان درد را کاهش داد و به بهبود فاست کمک کند و تا جای ممکن از تحلیل رفتگی و سایش بیشتر مفصل فاست و غضروف ها جلوگیری کند.

   4. جراحی آرتروسکوپی

      این جراحی با برش بسیار کوچک و توسط دستگاه آترورسکوپ انجام می شود. در این رو جراح دوربین آرتروسکوپ را به داخل ستون فقرات فرستاده و با مشاهده ناحیه آسیب دیده و میزان آن در مانیتور شروع به درمان و جراحی ناحیه آسیب دیده می کند.

سوالات متداول

1. سندروم مفصل فاست بیشتر در چه افرادی اتفاق می افتد؟

   سندروم مفصل فاست می تواند برای هر کسی اتفاق بیفتد و موجب ایجاد ناراحتی در گردن، کمر و دیگر نواحی مرتبط با ستون فقرات شود. این سندروم در افراد بالای۴۰ سال بیشتر اتفاق افتاده و با افزایش سن تشدید شده و گسترش می یابد. معمولا زنان و مردان در سنین ۴۰ تا ۷۰ به این عارضه مبتلا شده و در صورتی که به عوارضی از جمله آرتروز، روماتیسم و... مبتلا باشند، احتمال ابتلا به سندروم مفصل فاست افزایش خواهد یافت. همچنین افرادی که در ناحیه ستون فقرات دچار مشکل شده باشند و یا به طرز قرارگیری صحیح بدن از جمله کمر و گردن توجه نکنند نیز ممکن است به این عارضه مبتلا شوند. در حالت کلی می توان گفت، آسیب دیدگی مهره ها، شیوه غلط نشستن، خوابیدن و ایستادن و راه رفتن، اضافه وزن بیش از حد، انجام حرکات مکرر و سنگین، همگی از عوامل خطرزا بوده و می تواند درصد ابتلا به سندروم مفصل فاست را افزایش دهد.

2. چگونه از بروز و تشدید سندروم مفصل فاست جلوگیری کنیم؟

   با کنار گذاشتن عادات غلط از جمله بد نشستن، خم بودن دائم گردن، قوز کردن و چرخاندن ناگهانی کمر و گردن و همچنین پرهیز از انجام ورزش های مکرر و سنگین و انجام نرمش های سبک قبل از هر تمرین ورزشی حرفه ای و یا سنگین، می توان احتمال بروز به عارضه سندروم فاست را کاهش داد. در صورت ابتلا به روماتیسم، آسیب های ستون فقرات، آرتروز و... نیز باید حتما جهت درمان آن و فیزیوتراپی به کلینیک فیزیوتراپی رامتن مراجعه کنید، تا احتمال ابتلا به سندروم فاست کاهش یابد. مصرف تغذیه مناسب و مفید و همچنین ویتامین های ضروری نیز در جلوگیری از این عارضه، بی تاثیر نخواهد بود.